Nghiên Cứu Giải Pháp Chỉnh Trị Sông Trường Giang

Sông Trường Giang chảy dọc bờ biển Quảng Nam, nối liền Hội An với các huyện Duy Xuyên, Thăng Bình, Núi Thành. Sông có liên hệ thủy lực chặt chẽ với hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn và sông Tam Kỳ. Sông Trường Giang đóng vai trò quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, nông nghiệp và giao thông vận tải thủy. Đây là tuyến đường thủy ngắn nhất nối các cảng quan trọng của tỉnh, bao gồm cảng Kỳ Hà và khu bến thuyền Hội An. Tuy nhiên, hiện tượng bồi lấp lòng sông đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động này.

Hiện tượng bồi lấp lòng dẫn sông Trường Giang diễn ra nghiêm trọng, ảnh hưởng đến giao thông thủy, thoát lũ và môi trường sinh thái. Bề rộng sông thu hẹp, chiều sâu luồng tàu giảm, gây khó khăn cho tàu thuyền đi lại. Tình trạng này ảnh hưởng đến hoạt động nuôi trồng thủy sản, hải sản và kết nối kinh tế giữa các khu vực. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra hiện trạng bồi lấp, nhưng chưa đánh giá đầy đủ tác động của các yếu tố thủy động lực học và cơ chế bồi lấp. Cần có giải pháp chỉnh trị sông để đảm bảo phát triển bền vững kinh tế khu vực.

Biến đổi khí hậu gây ra những tác động tiêu cực đến sông Trường Giang, bao gồm thay đổi lượng mưa, mực nước biển dâng và gia tăng tần suất các hiện tượng thời tiết cực đoan. Điều này ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước và khả năng cung cấp nước cho các hoạt động kinh tế và sinh hoạt của người dân. Cần có các giải pháp thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu để bảo vệ nguồn nước và đảm bảo phát triển bền vững.

Việc quản lý và sử dụng sông Trường Giang liên quan đến nhiều bên liên quan với các lợi ích khác nhau. Sự xung đột lợi ích giữa các bên, đặc biệt là giữa người dân địa phương và các doanh nghiệp, có thể gây ra những tranh chấp và ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý. Cần tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quá trình ra quyết định và đảm bảo tính minh bạch trong quản lý để giải quyết các xung đột và đạt được sự đồng thuận.

Việc lựa chọn mô hình tính toán thủy lực phù hợp là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính chính xác của kết quả mô phỏng. Mô hình EFDC được lựa chọn vì khả năng mô phỏng các quá trình thủy động lực phức tạp trong sông, bao gồm dòng chảy, vận chuyển bùn cát và tương tác giữa sông và biển. Mô hình này cũng có khả năng tích hợp các dữ liệu địa hình, khí tượng thủy văn và các thông số dòng chảy một cách linh hoạt.

Quá trình thiết lập mô hình EFDC bao gồm việc xây dựng miền tính, tạo lưới tính và nhập các dữ liệu đầu vào. Dữ liệu địa hình được thu thập từ các nguồn khác nhau, bao gồm bản đồ địa hình và số liệu đo đạc thực tế. Dữ liệu khí tượng thủy văn được lấy từ các trạm quan trắc trong khu vực. Quá trình hiệu chỉnh mô hình được thực hiện bằng cách điều chỉnh các thông số mô hình để kết quả tính toán phù hợp với dữ liệu đo đạc thực tế.

Mô hình thủy động lực được sử dụng để phân tích chế độ thủy động lực của sông Trường Giang trong mùa lũ và mùa kiệt. Kết quả phân tích cho thấy sự biến đổi của dòng chảy, vận tốc và lưu lượng nước trong sông theo thời gian và không gian. Phân tích này giúp hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến diễn biến lòng dẫn sông và đề xuất các giải pháp chỉnh trị phù hợp với từng điều kiện cụ thể.

Nạo vét lòng sông là giải pháp trực tiếp để tăng khả năng thoát lũ và cải thiện giao thông thủy. Việc nạo vét cần được thực hiện một cách có kế hoạch và đảm bảo không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Bùn cát nạo vét cần được xử lý và sử dụng một cách hợp lý, ví dụ như sử dụng để bồi đắp bờ hoặc làm vật liệu xây dựng.

Kè bảo vệ bờ có vai trò quan trọng trong việc ổn định lòng dẫn sông và ngăn ngừa sạt lở. Các loại kè khác nhau có thể được sử dụng, bao gồm kè tường đứng, kè mái nghiêng và kè mềm sinh thái. Việc lựa chọn loại kè phù hợp cần dựa trên điều kiện địa chất, thủy văn và yêu cầu bảo vệ môi trường.

Kè mềm sinh thái là giải pháp thân thiện với môi trường, sử dụng các vật liệu tự nhiên như rọ đá, cọc gỗ và cây trồng để bảo vệ bờ sông. Kè mềm sinh thái có nhiều ưu điểm, bao gồm khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, tạo môi trường sống cho các loài sinh vật và cải thiện cảnh quan. Việc ứng dụng kè mềm sinh thái cần được khuyến khích để đảm bảo phát triển bền vững.

Phân tích chi phí - lợi ích là công cụ quan trọng để đánh giá tính khả thi kinh tế của các giải pháp chỉnh trị sông. Phân tích này cần xem xét tất cả các chi phí liên quan đến việc xây dựng, vận hành và bảo trì công trình, cũng như các lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường mà công trình mang lại. Kết quả phân tích sẽ giúp xác định liệu dự án có mang lại lợi ích ròng cho xã hội hay không.

Đánh giá tác động môi trường là yêu cầu bắt buộc đối với các dự án chỉnh trị sông. Đánh giá này cần xác định các tác động tiềm ẩn của dự án đến môi trường tự nhiên và xã hội, và đề xuất các biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực. Tính bền vững của dự án cần được xem xét trong dài hạn, đảm bảo rằng dự án không gây ra những hậu quả tiêu cực cho các thế hệ tương lai.

Kết quả nghiên cứu và bài học kinh nghiệm từ các dự án chỉnh trị sông Trường Giang có thể được ứng dụng cho các khu vực khác có điều kiện tương tự. Việc chia sẻ thông tin và kinh nghiệm giữa các địa phương và các chuyên gia là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ sông ngòi.

Nghiên cứu đã đạt được những kết quả quan trọng, bao gồm việc xây dựng mô hình thủy động lực, đánh giá chế độ thủy động lực và đề xuất các giải pháp chỉnh trị sông. Đóng góp mới của nghiên cứu là việc ứng dụng các giải pháp kè mềm sinh thái và đánh giá tác động của biến đổi khí hậu. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để lập kế hoạch và triển khai các dự án chỉnh trị sông Trường Giang.

Nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và đề xuất các giải pháp thích ứng. Cần có các chính sách hỗ trợ việc ứng dụng các giải pháp kè mềm sinh thái và tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quá trình quản lý và bảo vệ sông ngòi. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, các nhà khoa học và cộng đồng để đảm bảo phát triển bền vững.