Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng sán dây cysticercus tenuicollis ở dê tại Thái Nguyên

• Tác giả: Nguyễn Thị Lý
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Thị Kim Lan
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên Cứu Đặc Điểm Dịch Tễ Bệnh Do Ấu Trùng Sán Dây Cysticercus Tenuicollis Gây Ra Ở Dê Tại Một Số Địa Phương Thuộc Tỉnh Thái Nguyên Và Đề Xuất Biện Pháp Phòng Chống
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI NÓI ĐẦU
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục đích của đề tài
• 1.3. Mục tiêu của đề tài
• 1.4. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 1.4.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.4.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 2.2. Đặc điểm của ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 2.3. Đặc điểm sinh học của sán dây ký sinh ở chó
• 2.3.1. Vị trí của sán dây chó trong hệ thống phân loại động vật học
• 2.3.2. Đặc điểm hình thái, cấu tạo của sán dây chó
• 2.4. Đặc điểm dịch tễ học bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis và bệnh do sán dây chó gây ra
• 2.5. Đặc điểm bệnh lý và lâm sàng bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra
• 2.6. Chẩn đoán bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis và bệnh do sán dây chó gây ra
• 2.7. Phòng và trị bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra
• 2.8. Tình hình nghiên cứu trong nước và ngoài nước
• 2.8.1. Tình hình nghiên cứu trong nước
• 2.8.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, vật liệu, thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 3.2. Nội dung nghiên cứu
• 3.3. Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở dê tại một số huyện thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 3.4. Nghiên cứu bệnh học của bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 3.5. Đề xuất biện pháp phòng trị bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở dê
• 3.6. Bố trí thí nghiệm và phương pháp nghiên cứu
• 3.7. Bố trí thu thập mẫu và phương pháp xác định tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở dê
• 3.8. Bố trí điều tra và phương pháp xác định tình hình nhiễm sán dây ở chó
• 3.9. Phương pháp nghiên cứu bệnh học bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 3.10. Đề xuất biện pháp phòng chống bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra tại một số địa phương thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 3.11. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở dê tại một số địa phương thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 4.2. Tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở dê tại một số địa phương thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 4.3. Nghiên cứu tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở dê với tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó tại một số địa phương thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 4.4. Nghiên cứu bệnh học bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở dê
• 4.5. Triệu chứng lâm sàng chủ yếu của dê bị bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 4.6. Tỷ lệ các khí quan của dê có ấu trùng sán dây Cysticercus tenuicollis ký sinh và khối lượng ấu trùng
• 4.7. Bệnh tích đại thể ở các khí quan có ấu trùng Cysticercus tenuicollis ký sinh ở dê
• 4.8. Đề xuất biện pháp phòng chống bệnh ấu trùng sán dây Cysticercus tenuicollis gây ra trên dê tại một số địa phương thuộc tỉnh Thái Nguyên
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• Tài liệu tiếng Việt
• Tài liệu tiếng Anh

I. Dịch tễ học bệnh ấu trùng sán dây ở dê tại Thái Nguyên

Nghiên cứu tập trung vào dịch tễ học của bệnh ấu trùng sán dây (Cysticercus tenuicollis) ở dê tại tỉnh Thái Nguyên. Bệnh này gây ra bởi ấu trùng của sán dây Taenia hydatigena, ký sinh trên các cơ quan nội tạng như gan, lách, màng treo ruột. Tỷ lệ nhiễm bệnh phụ thuộc vào số lượng chó nhiễm sán trưởng thành trong khu vực. Nghiên cứu chỉ ra rằng, phương thức chăn nuôi thả rông và thiếu biện pháp phòng bệnh là nguyên nhân chính làm tăng tỷ lệ nhiễm bệnh. Các yếu tố như tuổi, giới tính và thời gian điều tra cũng ảnh hưởng đến tỷ lệ nhiễm bệnh.

1.1. Tình hình nhiễm bệnh theo địa phương

Nghiên cứu tiến hành tại ba huyện thuộc tỉnh Thái Nguyên: Phú Lương, Đại Từ, Định Hóa. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm bệnh dao động từ 15% đến 30%, tùy thuộc vào mật độ chó nuôi và điều kiện chăn nuôi. Huyện Phú Lương có tỷ lệ nhiễm cao nhất do chăn nuôi thả rông phổ biến.

1.2. Tương quan giữa nhiễm sán ở chó và dê

Nghiên cứu chỉ ra mối tương quan chặt chẽ giữa tỷ lệ nhiễm sán Taenia hydatigena ở chó và tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở dê. Khi tỷ lệ nhiễm sán ở chó tăng, tỷ lệ nhiễm bệnh ở dê cũng tăng theo. Điều này khẳng định vai trò của chó như vật chủ trung gian trong chu kỳ lây nhiễm.

II. Bệnh học và triệu chứng lâm sàng

Bệnh do ấu trùng sán dây gây ra thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi nhiễm nặng, dê có thể biểu hiện các triệu chứng như gầy yếu, thiếu máu, và suy giảm sức khỏe. Nghiên cứu mổ khám cho thấy ấu trùng ký sinh chủ yếu ở gan, màng treo ruột và lách. Khối lượng ấu trùng dao động từ vài gram đến hàng chục gram, tùy thuộc vào mức độ nhiễm bệnh.

2.1. Triệu chứng lâm sàng

Dê nhiễm bệnh thường có biểu hiện chán ăn, gầy yếu và thiếu máu. Trong trường hợp nhiễm nặng, dê có thể tử vong do tổn thương gan và các cơ quan nội tạng khác.

2.2. Bệnh tích đại thể

Khi mổ khám, các bệnh tích đại thể bao gồm các bọc nước chứa ấu trùng trên bề mặt gan, lách và màng treo ruột. Kích thước bọc nước dao động từ hạt đậu đến quả cam.

III. Biện pháp phòng chống bệnh

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp phòng chống bệnh hiệu quả, bao gồm kiểm soát chặt chẽ việc nuôi chó, tẩy giun định kỳ cho chó, và cải thiện phương thức chăn nuôi dê. Các biện pháp vệ sinh chuồng trại và quản lý thức ăn cũng được khuyến cáo để giảm nguy cơ lây nhiễm.

3.1. Kiểm soát chó nuôi

Chó là vật chủ trung gian chính trong chu kỳ lây nhiễm. Do đó, việc tẩy giun định kỳ và hạn chế chó thả rông là biện pháp quan trọng để giảm tỷ lệ nhiễm bệnh.

3.2. Cải thiện chăn nuôi dê

Chuyển đổi từ chăn nuôi thả rông sang chăn nuôi tập trung, kết hợp với vệ sinh chuồng trại và quản lý thức ăn, giúp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.

IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu cung cấp thông tin khoa học quan trọng về dịch tễ học và bệnh học của bệnh ấu trùng sán dây ở dê tại Thái Nguyên. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để xây dựng các biện pháp phòng chống hiệu quả, góp phần nâng cao năng suất chăn nuôi và bảo vệ sức khỏe động vật.

4.1. Ý nghĩa khoa học

Nghiên cứu làm sáng tỏ đặc điểm dịch tễ và bệnh học của bệnh, cung cấp dữ liệu quan trọng cho các nghiên cứu tiếp theo.

4.2. Ý nghĩa thực tiễn

Các biện pháp phòng chống được đề xuất giúp giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra, góp phần phát triển bền vững ngành chăn nuôi dê tại Thái Nguyên.