Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu sự biểu lộ và mối liên quan của các dấu ấn miễn dịch tế bào gốc ung thư HER2 trong ung thư biểu mô tuyến dạ dày

• Tác giả: Nguyễn Khắc Tấn
• Người hướng dẫn: PGS. Phan Quốc Hoàn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên Cứu Mối Liên Quan Của Dấu Ấn Miễn Dịch Tế Bào Gốc Ung Thư HER2 Trong Ung Thư Dạ Dày
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Dịch tễ học UTDD
• 1.2. Các yếu tố nguy cơ gây UTDD
• 1.3. Đặc điểm lâm sàng UTDD
• 1.4. Đặc điểm giải phẫu bệnh UTDD
• 1.5. Vai trò gen HER2 trong UTDD
• 1.6. Khái niệm và nguồn gốc của HER2
• 1.7. Ứng dụng của dấu ấn HMMD HER2 trong lâm sàng
• 1.8. Vai trò của dấu ấn HMMD tế bào gốc ung thư trong UTDD
• 1.9. Khái niệm, nguồn gốc tế bào gốc và tế bào gốc ung thư
• 1.10. Dấu ấn HMMD tế bào gốc UTDD CD44
• 1.11. Dấu ấn HMMD tế bào gốc UTDD ALDH
• 1.12. Tình hình nghiên cứu về HER2, CD44, ALDH trong UTBMTDD
• 2. CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn chọn
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5. Chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.6. Đặc điểm chung của bệnh nhân
• 2.7. Đặc điểm nội soi dạ dày
• 2.8. Đặc điểm mô bệnh học
• 2.9. Sự biểu hiện của các dấu ấn HMMD
• 2.10. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.11. Khám bệnh nhân và các chỉ định cận lâm sàng
• 2.12. Nội soi dạ dày có sinh thiết
• 2.13. Phẫu thuật cắt u và cách xử lý mẫu mô u
• 2.14. Phương pháp phân tích MBH và HMMD tại Pháp
• 2.15. Phân tích và xử lý số liệu
• 2.16. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Một số đặc điểm và sự biểu hiện dấu ấn HMMD của bệnh nhân
• 3.2. Một số đặc điểm lâm sàng, nội soi, mô bệnh học của bệnh nhân
• 3.3. Sự biểu hiện của dấu ấn HER2, CD44 và ALDH
• 3.4. Mối liên quan giữa HER2, CD44 và ALDH với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 3.5. Mối liên quan giữa HER2 với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 3.6. Mối liên quan giữa CD44 với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng
• 3.7. Mối liên quan giữa ALDH với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng
• 3.8. Liên quan giữa các kiểu hình miễn dịch của HER2, CD44, ALDH với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4. CHƯƠNG IV: MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, NỘI SOI, MBH VÀ SỰ BIỂU HIỆN DẤU ẤN HMMD TẾ BÀO GỐC UNG THƯ, HER2 CỦA NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
• 4.1. Một số đặc điểm lâm sàng, nội soi và MBH
• 4.2. Sự biểu hiện các dấu ấn miễn dịch trong mô UTDD
• 4.3. Mối liên quan giữa HER2, CD44, ALDH với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4.4. Mối liên quan giữa HER2 với một số yếu tố
• 4.5. Mối liên quan giữa tế bào gốc ung thư CD44 với một số yếu tố
• 4.6. Mối liên quan giữa tế bào gốc ung thư có biểu hiện ALDH với một số yếu tố
• 4.7. Liên quan đồng thời HER2, CD44, ALDH và một số yếu tố
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về ung thư dạ dày và dấu ấn HER2

Ung thư dạ dày (UTDD) là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới, đứng thứ tư về tỷ lệ tử vong. Tỷ lệ mắc bệnh cao ở các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Dấu ấn miễn dịch HER2, một thụ thể tăng trưởng, có vai trò quan trọng trong sự phát triển của UTDD. Nghiên cứu cho thấy HER2 biểu hiện quá mức trong UTDD, điều này đã dẫn đến việc sử dụng HER2 như một chỉ số để lựa chọn phương pháp điều trị nhắm trúng đích. Tuy nhiên, thời gian sống toàn bộ sau điều trị bằng trastuzumab cho bệnh nhân có HER2 dương tính chỉ đạt 26,1 tháng, cho thấy cần có thêm thông tin để tối ưu hóa phác đồ điều trị.

1.1. Vai trò của HER2 trong ung thư dạ dày

HER2 là một gen có vai trò quan trọng trong sự phát triển và tiến triển của ung thư. Sự biểu hiện của HER2 trong UTDD đã được chứng minh là có liên quan đến tiên lượng bệnh. Nghiên cứu cho thấy rằng bệnh nhân có HER2 dương tính có thể hưởng lợi từ các liệu pháp điều trị nhắm trúng đích, tuy nhiên, hiệu quả điều trị vẫn còn hạn chế. Cần có các nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về mối liên quan giữa HER2 và các dấu ấn miễn dịch khác như CD44 và ALDH.

II. Tế bào gốc ung thư và dấu ấn miễn dịch

Tế bào gốc ung thư (Cancer Stem Cell - CSC) là một trong những nguyên nhân chính gây ra sự kháng thuốc và di căn trong ung thư. Các dấu ấn miễn dịch như CD44 và ALDH đã được xác định là các chỉ số quan trọng để nhận diện CSC trong UTDD. Nghiên cứu cho thấy sự tồn tại của CSC có thể dẫn đến thất bại trong điều trị, do đó, việc phát triển các liệu pháp điều trị nhắm trúng đích vào các tế bào này là rất cần thiết. Sự biểu hiện của các dấu ấn này có thể cung cấp thông tin quý giá về tiên lượng và lựa chọn phương pháp điều trị cho bệnh nhân.

2.1. Mối liên quan giữa CD44 ALDH và HER2

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có sự tương tác giữa các dấu ấn miễn dịch CD44, ALDH và HER2 trong UTDD. Sự biểu hiện đồng thời của các dấu ấn này có thể ảnh hưởng đến đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân. Việc hiểu rõ mối liên quan này có thể giúp cải thiện chiến lược điều trị và tiên lượng cho bệnh nhân, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu được thực hiện trên một nhóm bệnh nhân UTDD với mục tiêu đánh giá sự biểu hiện của các dấu ấn miễn dịch HER2, CD44 và ALDH. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập mẫu mô bệnh học và phân tích bằng các kỹ thuật hóa mô miễn dịch. Kết quả cho thấy sự biểu hiện của HER2 có mối liên quan chặt chẽ với các đặc điểm lâm sàng như giai đoạn bệnh và mức độ biệt hóa. Điều này cho thấy rằng việc đánh giá các dấu ấn này có thể cung cấp thông tin quan trọng cho việc lựa chọn phương pháp điều trị.

3.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng bệnh nhân có HER2 dương tính thường có các đặc điểm lâm sàng nặng hơn, bao gồm giai đoạn bệnh tiến triển và mức độ di căn cao hơn. Sự biểu hiện của CD44 và ALDH cũng cho thấy mối liên quan với các yếu tố lâm sàng, điều này cho thấy rằng các dấu ấn miễn dịch này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tiên lượng kết quả điều trị cho bệnh nhân UTDD.

IV. Ý nghĩa và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu này không chỉ cung cấp cái nhìn sâu sắc về vai trò của các dấu ấn miễn dịch trong UTDD mà còn mở ra hướng đi mới cho việc phát triển các liệu pháp điều trị nhắm trúng đích. Việc hiểu rõ mối liên quan giữa HER2, CD44 và ALDH có thể giúp các bác sĩ lâm sàng đưa ra quyết định điều trị chính xác hơn, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và thời gian sống cho bệnh nhân. Các nghiên cứu tiếp theo cần được thực hiện để xác định rõ hơn vai trò của các dấu ấn này trong điều trị và tiên lượng bệnh.

4.1. Triển vọng nghiên cứu trong tương lai

Nghiên cứu về mối liên quan giữa các dấu ấn miễn dịch và đặc điểm lâm sàng trong UTDD cần được mở rộng. Việc phát triển các liệu pháp điều trị mới dựa trên các dấu ấn này có thể mang lại hy vọng cho bệnh nhân. Các nghiên cứu lâm sàng tiếp theo sẽ giúp xác định hiệu quả của các liệu pháp nhắm trúng đích và cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhân UTDD.