Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ và xác định type virus gây bệnh lở mồm long móng ở trâu bò tại Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh, Thanh Hóa

• Tác giả: Lê Ngọc Bảo
• Người hướng dẫn: PGS. TS. Đặng Xuân Bình
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ, xác định type vi rút gây bệnh lở mồm long móng ở trâu, bò tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh tỉnh Thanh Hóa và biện pháp khống chế
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Lịch sử bệnh
• 1.2. Bệnh LMLM trên thế giới
• 1.3. Bệnh LMLM ở Việt Nam
• 1.4. Hình thái và cấu trúc
• 1.5. Đặc tính di truyền, cấu trúc gen, kháng nguyên
• 1.6. Đặc tính kháng nguyên
• 1.7. Đặc điểm dịch tễ học vủa vi rút LMLM
• 1.8. Động vật cảm thụ
• 1.9. Đường xâm nhập
• 1.10. Cơ chế sinh bệnh
• 1.11. Chất chứa vi rút
• 1.12. Con đường và phương thức truyền lây
• 1.13. Lứa tuổi mắc bệnh
• 1.14. Tỷ lệ ốm và chết
• 1.15. Đáp ứng miễn dịch trong bệnh LMLM
• 1.16. Triệu chứng và bệnh tích ở trâu, bò mắc bệnh
• 1.17. Chẩn đoán lâm sàng
• 1.18. Chẩn đoán phòng thí nghiệm
• 1.19. Phòng bệnh LMLM
• 1.20. Vệ sinh phòng dịch
• 1.21. Vắc xin phòng bệnh
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng, thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Thời gian, địa điểm nghiên cứu
• 2.4. Nội dung nghiên cứu
• 2.5. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh LMLM tại huyên Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2012 – 2014
• 2.6. Xác định sự lưu hành type vi rút LMLM gây bệnh tại huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa năm 2014
• 2.7. Xác định hiệu giá kháng thể ở trâu, bò và tình hình tiêm phòng LMLM tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh tỉnh Thanh Hóa
• 2.8. Nguyên nhân và đề xuất biện pháp khống chế bệnh LMLM ở gia súc (trâu, bò, lợn)
• 2.9. Vật liệu nghiên cứu
• 2.10. Mẫu bệnh phẩm
• 2.11. Tài liệu, số liệu
• 2.12. Sinh phẩm và Kit xét nghiệm
• 2.13. Thiết bị và dụng cụ thí nghiệm
• 2.14. Phương pháp nghiên cứu
• 2.14.1. Phương pháp lấy mẫu máu
• 2.14.2. Phương pháp lấy mẫu biểu mô
• 2.14.3. Phương pháp 3ABC - ELISA phát hiện kháng thể nhiễm tự nhiên
• 2.14.4. Thiết kế thí nghiệm xác định tình hình nhiễm vi rút tự nhiên
• 2.14.5. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh LMLM tại huyên Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2012 – 2014
• 3.2. Tình hình dịch LMLM xảy ra tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh tỉnh Thanh Hóa năm 2014
• 3.3. Xác định sự lưu hành type vi rút LMLM gây bệnh tại huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa năm 2014
• 3.4. Xác định sự lưu hành của vi rút LMLM tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh tỉnh Thanh Hóa bằng phản ứng 3ABC-ELISA
• 3.5. Tình hình tiêm phòng vắc xin LMLM cho đàn gia súc trên địa bàn 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh năm 2015
• 3.6. Xác định hiệu giá kháng thể ở trâu, bò tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh tỷ lệ tiêm phòng vắc xin LMLM
• 3.7. Nguyên nhân và đề xuất biện pháp khống chế bệnh LMLM ở gia súc (trâu, bò, lợn)
• 3.8. Đề xuất biện pháp khống chế dịch LMLM
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Nghiên cứu dịch tễ bệnh lở mồm long móng

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm dịch tễ của bệnh lở mồm long móng (LMLM) tại ba huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Bệnh LMLM là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chăn nuôi trâu bò. Nghiên cứu đã điều tra tình hình dịch bệnh từ năm 2012 đến 2014, xác định tỷ lệ mắc bệnh, phân bố theo địa điểm và thời gian. Kết quả cho thấy bệnh LMLM xuất hiện chủ yếu ở bò, với tỷ lệ mắc bệnh cao nhất tại huyện Lang Chánh. Dịch tễ học của bệnh được phân tích dựa trên các yếu tố như tuổi, giới tính và triệu chứng lâm sàng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bệnh có xu hướng lây lan nhanh trong mùa mưa, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi.

1.1. Đặc điểm dịch tễ bệnh LMLM

Đặc điểm dịch tễ của bệnh LMLM được nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh. Kết quả cho thấy bệnh xuất hiện chủ yếu ở bò, với tỷ lệ mắc bệnh cao nhất tại huyện Lang Chánh. Bệnh có xu hướng lây lan nhanh trong mùa mưa, đặc biệt là từ tháng 6 đến tháng 9. Dịch tễ học của bệnh cũng được phân tích dựa trên các yếu tố như tuổi, giới tính và triệu chứng lâm sàng. Bò từ 1 đến 3 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất, trong khi bò trên 5 tuổi ít bị ảnh hưởng hơn. Triệu chứng lâm sàng phổ biến bao gồm sốt, nổi mụn nước ở miệng và chân. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở dữ liệu quan trọng để xây dựng các biện pháp phòng chống dịch hiệu quả.

1.2. Tình hình dịch bệnh tại 3 huyện Thanh Hóa

Tình hình dịch bệnh LMLM tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh được điều tra chi tiết. Kết quả cho thấy bệnh xuất hiện ở 45 xã thuộc 18 huyện của tỉnh Thanh Hóa, với tỷ lệ mắc bệnh cao nhất tại huyện Lang Chánh. Dịch bệnh động vật này gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, đặc biệt là trâu bò. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bệnh có xu hướng lây lan nhanh trong mùa mưa, từ tháng 6 đến tháng 9. Các yếu tố như vận chuyển gia súc, thả rông và thiếu quy hoạch chăn nuôi đã góp phần làm bệnh lây lan nhanh chóng. Kết quả này là cơ sở để đề xuất các biện pháp khống chế dịch hiệu quả.

II. Xác định type virus gây bệnh LMLM

Nghiên cứu tập trung vào việc xác định type virus gây bệnh LMLM tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh. Bằng phương pháp 3ABC-ELISA, nghiên cứu đã xác định được sự lưu hành của các type virus LMLM trong khu vực. Kết quả cho thấy type O là chủng virus phổ biến nhất, chiếm tỷ lệ cao trong các mẫu bệnh phẩm. Virus lở mồm long móng có tính đa dạng về kháng nguyên, điều này gây khó khăn trong việc phòng chống dịch. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng vắc xin không phù hợp với type virus đang lưu hành có thể dẫn đến thất bại trong phòng chống dịch. Kết quả này là cơ sở để lựa chọn loại vắc xin phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả phòng chống bệnh LMLM.

2.1. Phương pháp xác định type virus

Phương pháp 3ABC-ELISA được sử dụng để xác định type virus gây bệnh LMLM. Nghiên cứu đã thu thập mẫu bệnh phẩm từ trâu bò tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh. Kết quả cho thấy type O là chủng virus phổ biến nhất, chiếm tỷ lệ cao trong các mẫu bệnh phẩm. Virus lở mồm long móng có tính đa dạng về kháng nguyên, điều này gây khó khăn trong việc phòng chống dịch. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng vắc xin không phù hợp với type virus đang lưu hành có thể dẫn đến thất bại trong phòng chống dịch. Kết quả này là cơ sở để lựa chọn loại vắc xin phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả phòng chống bệnh LMLM.

2.2. Sự lưu hành của các type virus LMLM

Nghiên cứu đã xác định sự lưu hành của các type virus LMLM tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh. Kết quả cho thấy type O là chủng virus phổ biến nhất, chiếm tỷ lệ cao trong các mẫu bệnh phẩm. Virus lở mồm long móng có tính đa dạng về kháng nguyên, điều này gây khó khăn trong việc phòng chống dịch. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng vắc xin không phù hợp với type virus đang lưu hành có thể dẫn đến thất bại trong phòng chống dịch. Kết quả này là cơ sở để lựa chọn loại vắc xin phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả phòng chống bệnh LMLM.

III. Biện pháp khống chế bệnh LMLM

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp khống chế bệnh LMLM dựa trên kết quả điều tra dịch tễ và xác định type virus. Các biện pháp bao gồm tăng cường công tác tiêm phòng vắc xin phù hợp với type virus đang lưu hành, kiểm soát vận chuyển gia súc và cải thiện điều kiện chăn nuôi. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục người chăn nuôi về phòng chống dịch bệnh. Kết quả cho thấy việc áp dụng các biện pháp này có thể giảm thiểu đáng kể tỷ lệ mắc bệnh và thiệt hại kinh tế do bệnh LMLM gây ra. Nghiên cứu này là cơ sở khoa học để các cơ quan chức năng xây dựng chiến lược phòng chống dịch hiệu quả.

3.1. Đề xuất biện pháp khống chế dịch

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp khống chế bệnh LMLM dựa trên kết quả điều tra dịch tễ và xác định type virus. Các biện pháp bao gồm tăng cường công tác tiêm phòng vắc xin phù hợp với type virus đang lưu hành, kiểm soát vận chuyển gia súc và cải thiện điều kiện chăn nuôi. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục người chăn nuôi về phòng chống dịch bệnh. Kết quả cho thấy việc áp dụng các biện pháp này có thể giảm thiểu đáng kể tỷ lệ mắc bệnh và thiệt hại kinh tế do bệnh LMLM gây ra. Nghiên cứu này là cơ sở khoa học để các cơ quan chức năng xây dựng chiến lược phòng chống dịch hiệu quả.

3.2. Hiệu quả của các biện pháp phòng chống

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống bệnh LMLM dựa trên kết quả điều tra dịch tễ và xác định type virus. Các biện pháp bao gồm tăng cường công tác tiêm phòng vắc xin phù hợp với type virus đang lưu hành, kiểm soát vận chuyển gia súc và cải thiện điều kiện chăn nuôi. Kết quả cho thấy việc áp dụng các biện pháp này có thể giảm thiểu đáng kể tỷ lệ mắc bệnh và thiệt hại kinh tế do bệnh LMLM gây ra. Nghiên cứu này là cơ sở khoa học để các cơ quan chức năng xây dựng chiến lược phòng chống dịch hiệu quả.

Tổng quan nghiên cứu

Bệnh lở mồm long móng (LMLM) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan nhanh và gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành chăn nuôi gia súc, đặc biệt là trâu, bò. Theo báo cáo của Cục Thú y, từ năm 2012 đến 2014, dịch LMLM đã xảy ra tại 13 tỉnh với gần 3.000 con gia súc mắc bệnh, trong đó trâu, bò chiếm tỷ lệ gần 95%. Tỉnh Thanh Hóa, với vị trí địa lý chiến lược và điều kiện giao thương thuận lợi, là một trong những địa phương có dịch bệnh diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế nông nghiệp. Nghiên cứu tập trung tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh trong giai đoạn 2012-2014 nhằm khảo sát đặc điểm dịch tễ, xác định type vi rút LMLM lưu hành và đánh giá hiệu quả tiêm phòng vắc xin. Mục tiêu cụ thể là cung cấp cơ sở khoa học cho việc lựa chọn vắc xin phù hợp, từ đó đề xuất các biện pháp khống chế dịch hiệu quả, góp phần nâng cao sức khỏe đàn gia súc và phát triển bền vững ngành chăn nuôi tại địa phương. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh dịch bệnh LMLM vẫn tái phát và có nguy cơ lan rộng, ảnh hưởng đến an toàn sinh học và kinh tế xã hội của tỉnh Thanh Hóa.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình dịch tễ học bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh LMLM do vi rút thuộc họ Picornaviridae, chi Aphthovirus gây ra. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

• Lý thuyết dịch tễ học truyền nhiễm: Phân tích nguồn lây, đường truyền, phạm vi lây lan và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch bệnh. Khái niệm chính bao gồm nguồn dịch, động vật cảm thụ, đường xâm nhập, cơ chế sinh bệnh, và phạm vi lây lan qua không khí, tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp.

• Lý thuyết miễn dịch học và đáp ứng miễn dịch: Tập trung vào cơ chế miễn dịch của vật chủ đối với vi rút LMLM, bao gồm miễn dịch dịch thể và miễn dịch trung gian tế bào, vai trò của kháng thể trung hòa, đặc biệt là kháng thể kháng protein cấu trúc VP1 và protein phi cấu trúc 3ABC trong việc phân biệt giữa nhiễm tự nhiên và tiêm phòng.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng gồm: serotype vi rút (O, A, Asia 1), protein cấu trúc và phi cấu trúc của vi rút, kỹ thuật ELISA 3ABC, RT-PCR, và các phương pháp chẩn đoán huyết thanh học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 8/2014 đến tháng 6/2015 tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Đối tượng nghiên cứu là trâu, bò và các mẫu bệnh phẩm liên quan đến bệnh LMLM.

• Nguồn dữ liệu: Bao gồm mẫu biểu mô, mụn nước của gia súc mắc bệnh và mẫu huyết thanh của trâu, bò khỏe mạnh trước và sau tiêm phòng vắc xin LMLM. Dữ liệu dịch tễ thu thập từ các báo cáo ổ dịch của Chi cục Thú y tỉnh và Trạm Thú y các huyện.

• Phương pháp lấy mẫu: Lấy máu tĩnh mạch cổ để tách huyết thanh, bảo quản ở nhiệt độ thích hợp; lấy mẫu biểu mô từ các tổn thương mới xuất hiện, bảo quản trong dung dịch PBS và glycerin.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng kỹ thuật ELISA 3ABC để phát hiện kháng thể do nhiễm tự nhiên, kỹ thuật LPB-ELISA để định type vi rút, RT-PCR để xác định ARN vi rút trong mẫu bệnh phẩm. Phân tích số liệu bằng phần mềm thống kê, đánh giá tỷ lệ dương tính, hiệu giá kháng thể và phân bố dịch theo không gian và thời gian.

• Cỡ mẫu: Hàng trăm mẫu huyết thanh và biểu mô được thu thập và xét nghiệm nhằm đảm bảo độ tin cậy và đại diện cho đàn gia súc tại 3 huyện nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tình hình dịch bệnh LMLM tại 3 huyện: Trong năm 2014, dịch bệnh xảy ra rải rác tại các xã thuộc Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh với tổng số gia súc mắc bệnh khoảng 1.400 con trâu, bò. Tỷ lệ mắc bệnh cao nhất tại huyện Lang Chánh, chiếm khoảng 60% tổng số ca bệnh tại tỉnh Thanh Hóa.

2. Phân bố theo thời gian và không gian: Dịch bệnh bùng phát mạnh vào các tháng mùa xuân và mùa mưa, phù hợp với đặc điểm dịch tễ của vi rút LMLM. Các ổ dịch tập trung chủ yếu ở vùng đồng bằng và trung du, nơi mật độ chăn nuôi cao và giao thương động vật sôi động.

3. Xác định type vi rút gây bệnh: Kết quả xét nghiệm bằng kỹ thuật LPB-ELISA và RT-PCR cho thấy vi rút LMLM type O là chủng lưu hành chính tại 3 huyện, chiếm trên 85% mẫu dương tính. Ngoài ra, type A và Asia 1 cũng được phát hiện với tỷ lệ thấp hơn, khoảng 10% và 5% tương ứng.

4. Hiệu giá kháng thể và tình hình tiêm phòng: Khảo sát hiệu giá kháng thể sau tiêm phòng vắc xin LMLM cho thấy tỷ lệ kháng thể bảo hộ đạt khoảng 75% sau lần tiêm đầu tiên và tăng lên 90% sau lần tiêm nhắc lại. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm phòng tại các huyện còn thấp, chỉ đạt khoảng 60% tổng đàn, dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch vẫn cao.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính dẫn đến dịch LMLM tái phát và lan rộng tại Thanh Hóa là do sự lưu hành đa dạng của các type vi rút, đặc biệt là type O với khả năng biến đổi kháng nguyên cao, gây khó khăn trong việc lựa chọn vắc xin phù hợp. Tỷ lệ tiêm phòng chưa đạt mức bao phủ tối ưu làm giảm hiệu quả miễn dịch cộng đồng. So với các nghiên cứu trước đây tại các tỉnh miền Bắc và Trung Bộ, kết quả này tương đồng về đặc điểm dịch tễ và phân bố type vi rút, khẳng định tính ổn định của dịch bệnh trong khu vực.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố tỷ lệ mắc bệnh theo tháng và bản đồ phân bố ổ dịch tại 3 huyện, cũng như bảng so sánh tỷ lệ dương tính kháng thể trước và sau tiêm phòng. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho việc điều chỉnh chiến lược tiêm phòng và kiểm soát dịch bệnh tại địa phương.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tiêm phòng vắc xin LMLM: Đẩy mạnh chiến dịch tiêm phòng bao phủ ít nhất 90% đàn trâu, bò trong vòng 12 tháng tới, ưu tiên các vùng có tỷ lệ mắc bệnh cao như huyện Lang Chánh. Chủ thể thực hiện là Chi cục Thú y tỉnh phối hợp với Trạm Thú y các huyện.

2. Nâng cao năng lực giám sát dịch tễ: Thiết lập hệ thống giám sát dịch bệnh liên tục, sử dụng kỹ thuật ELISA 3ABC và RT-PCR để phát hiện sớm các ổ dịch mới, đảm bảo phản ứng kịp thời trong vòng 24-48 giờ. Thời gian triển khai trong 6 tháng đầu năm.

3. Tuyên truyền, nâng cao nhận thức người chăn nuôi: Tổ chức các lớp tập huấn về phòng chống dịch, vệ sinh chuồng trại và quản lý vận chuyển động vật nhằm giảm thiểu nguy cơ lây lan. Thực hiện liên tục và định kỳ hàng năm.

4. Kiểm soát vận chuyển động vật và sản phẩm: Thắt chặt công tác kiểm dịch, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển gia súc không rõ nguồn gốc, đặc biệt trong các dịp lễ, tết. Chủ thể là các cơ quan chức năng địa phương, thực hiện ngay và duy trì thường xuyên.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ thú y và quản lý dịch bệnh: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng kế hoạch phòng chống dịch, lựa chọn vắc xin phù hợp và nâng cao hiệu quả kiểm soát dịch bệnh tại địa phương.

2. Người chăn nuôi trâu, bò: Nắm bắt thông tin về đặc điểm dịch tễ, triệu chứng bệnh và biện pháp phòng ngừa nhằm bảo vệ đàn gia súc, giảm thiệt hại kinh tế.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Thú y: Tham khảo phương pháp nghiên cứu dịch tễ, kỹ thuật xét nghiệm và phân tích dữ liệu trong lĩnh vực bệnh truyền nhiễm động vật.

4. Cơ quan quản lý chính sách nông nghiệp: Dựa trên kết quả để xây dựng chính sách hỗ trợ tiêm phòng, kiểm soát vận chuyển và phát triển ngành chăn nuôi bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Bệnh lở mồm long móng có nguy hiểm như thế nào đối với trâu, bò?
   Bệnh LMLM lây lan nhanh, gây sốt cao, mụn nước ở miệng và chân, làm giảm sức khỏe và sản lượng sữa. Tỷ lệ chết ở gia súc trưởng thành thấp nhưng gia súc non có thể chết tới 90% do viêm cơ tim.

2. Làm thế nào để phân biệt giữa nhiễm vi rút tự nhiên và tiêm phòng vắc xin?
   Phương pháp ELISA 3ABC phát hiện kháng thể kháng protein phi cấu trúc chỉ xuất hiện khi nhiễm vi rút tự nhiên, không có ở vật nuôi chỉ được tiêm phòng.

3. Tại sao cần xác định type vi rút LMLM gây bệnh?
   Vi rút LMLM có nhiều type khác nhau không có miễn dịch chéo, việc xác định type giúp lựa chọn vắc xin phù hợp, tránh lãng phí và tăng hiệu quả phòng bệnh.

4. Hiệu quả tiêm phòng vắc xin LMLM như thế nào?
   Sau tiêm lần đầu, tỷ lệ kháng thể bảo hộ đạt khoảng 75%, tăng lên 90% sau tiêm nhắc lại. Tuy nhiên, hiệu quả phụ thuộc vào tỷ lệ bao phủ và chất lượng vắc xin.

5. Biện pháp khống chế dịch LMLM hiệu quả nhất hiện nay là gì?
   Tiêm phòng vắc xin đầy đủ, kiểm soát vận chuyển động vật, vệ sinh chuồng trại và giám sát dịch tễ liên tục là các biện pháp chủ đạo để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định rõ đặc điểm dịch tễ và phân bố type vi rút LMLM chủ yếu là type O tại 3 huyện Thọ Xuân, Thường Xuân và Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
• Tỷ lệ tiêm phòng vắc xin còn thấp, hiệu giá kháng thể sau tiêm chưa đạt mức tối ưu, tạo điều kiện cho dịch bệnh tái phát.
• Kỹ thuật ELISA 3ABC và RT-PCR được áp dụng hiệu quả trong chẩn đoán và giám sát dịch bệnh.
• Đề xuất các biện pháp tăng cường tiêm phòng, giám sát dịch tễ và kiểm soát vận chuyển nhằm khống chế dịch bệnh hiệu quả.
• Các bước tiếp theo cần triển khai ngay là mở rộng tiêm phòng, nâng cao nhận thức người chăn nuôi và hoàn thiện hệ thống giám sát dịch bệnh tại địa phương.

Hành động thiết thực từ các cơ quan chức năng và người chăn nuôi sẽ góp phần bảo vệ đàn gia súc, phát triển ngành chăn nuôi bền vững và đảm bảo an toàn dịch bệnh tại Thanh Hóa.