Luận văn thạc sĩ về công nghệ sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền

• Tác giả: Trần Tiến Dũng
• Người hướng dẫn: Nguyễn Thị Minh Nguyệt
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Công nghệ thực phẩm
• Đề tài: Nghiên Cứu Công Nghệ Sơ Chế Và Bảo Quản Dược Liệu Địa Liền
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích nghiên cứu
• 1.2. Ý nghĩa khoa học
• 1.3. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Tổng quan chung về tình hình tiêu thụ dược liệu tại việt nam
• 2.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến sự biến đổi chất lượng dược liệu trong quá trình sơ chế và bảo quản
• 2.2.1. Biến đổi sinh lý
• 2.2.2. Biến đổi về sinh hoá
• 2.2.3. Biến đổi về hoạt độ nước và sự phát triển của vi sinh vật
• 2.2.4. Biến đổi về vật lý
• 2.2.5. Biến đổi về hoá học
• 2.3. Tổng quan tình hình nghiên cứu và ứng dụng công nghệ sấy và bảo quản dược liệu trong nước và trên thế giới
• 2.3.1. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng công nghệ sấy và bảo quản dược liệu thế giới
• 2.3.1.1. Một số kết quả nghiên cứu về công nghệ sấy dược liệu
• 2.3.1.2. Tác dụng bất hoạt enzym của bức xạ hồng ngoại
• 2.3.1.3. Tác động bất hoạt các mầm bệnh của bức xạ hồng ngoại
• 2.3.2. Một số kết quả nghiên cứu xử lý nguyên liệu sấy bằng phương pháp Chần
• 2.3.3. Một số kết quả nghiên cứu xử lý nguyên liệu sấy bằng phương pháp Sunfit hoá
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG – VẬT LIỆU – NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và vật liệu nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.3.1. Nghiên cứu sơ chế và xử lý nguyên liệu tiền sấy cho dược liệu địa liền
• 3.3.2. Nghiên cứu công nghệ sấy cho dược liệu địa liền
• 3.3.3. Theo dõi khối lượng và đánh giá chất lượng cảm quan mẫu sản phẩm địa liền trong quá trình bảo quản
• 3.3.4. Đánh giá hàm lượng Ethyl p-methoxy cinamat (EPMC) tồn dư trong địa liền
• 3.3.5. Xây dựng quy trình công nghệ sơ chế, xử lý và bảo quản sản phẩm dược liệu địa liền
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Phương pháp thu nhận và xử lý nguyên liệu địa liền tiền sấy, phương pháp bao gói và bảo quản
• 3.4.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 3.4.3. Đánh giá ảnh hưởng của quá trình sơ chế (rửa và thái lát) địa liền
• 3.4.4. Đánh giá ảnh hưởng của các mức nhiệt độ sấy khác nhau tới giá trị cảm quan của địa liền trong chế độ sấy hồng ngoại
• 3.4.5. Đánh giá ảnh hưởng của các mức nhiệt độ sấy khác nhau tới giá trị cảm quan của địa liền trong chế độ sấy đối lưu
• 3.4.6. Phương pháp đánh giá cảm quan bằng phép thử cho điểm
• 3.4.7. Xác định hàm lượng Ethyl p-methoxy cinamat (EPMC) tồn dư trong địa liền bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc tính nguyên liệu ban đầu
• 4.2. Ảnh hưởng của quá trình sơ chế đến hiệu xuất thu hồi sản phẩm địa liền
• 4.3. Ảnh hưởng của phương pháp sấy đến chất lượng địa liền
• 4.4. Ảnh hưởng của phương pháp sấy hồng ngoại đến chất lượng của địa liền
• 4.5. Ảnh hưởng của phương pháp sấy đối lưu đến chất lượng dược liệu địa liền
• 4.6. Phân tích đánh giá lựa chọn phương pháp sấy cho dược liệu địa liền
• 4.7. Ảnh hưởng của chế độ bảo quản đến chất lượng dược liệu địa liền
• 4.8. Xây dựng quy trình công nghệ sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về công nghệ sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền

Công nghệ sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng và giá trị của sản phẩm. Công nghệ sơ chế dược liệu không chỉ giúp loại bỏ tạp chất mà còn bảo tồn các hoạt chất sinh học có lợi. Việc áp dụng các phương pháp hiện đại trong bảo quản dược liệu như hút chân không và bao gói thông minh giúp kéo dài thời gian bảo quản mà không làm giảm chất lượng. Theo nghiên cứu, việc sử dụng công nghệ bảo quản dược liệu tiên tiến có thể giảm thiểu tổn thất và nâng cao giá trị thương phẩm của dược liệu địa liền. Điều này không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

1.1. Tình hình tiêu thụ và sản xuất dược liệu tại Việt Nam

Việt Nam có nguồn dược liệu phong phú, tuy nhiên, tình hình sản xuất và tiêu thụ vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Theo báo cáo, nhu cầu sử dụng dược liệu tại Việt Nam lên tới 59.548 tấn/năm, trong đó chỉ một phần nhỏ được sản xuất trong nước. Việc thiếu hụt công nghệ trong sơ chế và bảo quản dược liệu dẫn đến tình trạng dược liệu giả và kém chất lượng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nghiên cứu và phát triển công nghệ sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền nhằm nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.

II. Các phương pháp sơ chế và bảo quản dược liệu địa liền

Các phương pháp sơ chế dược liệu địa liền hiện nay bao gồm rửa, thái lát và sấy. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Việc rửa giúp loại bỏ bụi bẩn và tạp chất, trong khi thái lát giúp tăng diện tích tiếp xúc với không khí, từ đó giảm thời gian sấy. Phương pháp sấy có thể sử dụng nhiệt độ thấp hoặc hồng ngoại, giúp bảo tồn các hoạt chất sinh học. Nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng công nghệ bảo quản dược liệu bằng hút chân không có thể giữ lại hương vị và màu sắc tự nhiên của dược liệu. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho dược liệu địa liền.

2.1. Kỹ thuật bảo quản dược liệu bằng hút chân không

Hút chân không là một trong những phương pháp bảo quản hiệu quả nhất hiện nay. Phương pháp này giúp loại bỏ không khí trong bao bì, từ đó ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật và oxy hóa. Nghiên cứu cho thấy, dược liệu địa liền được bảo quản bằng phương pháp này có thể giữ được chất lượng trong thời gian dài. Kỹ thuật bảo quản dược liệu này không chỉ giúp kéo dài thời gian sử dụng mà còn bảo tồn các hoạt chất sinh học, từ đó nâng cao giá trị thương phẩm của sản phẩm. Việc áp dụng công nghệ này trong sản xuất dược liệu địa liền sẽ góp phần nâng cao chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.

III. Đánh giá chất lượng dược liệu địa liền sau sơ chế và bảo quản

Đánh giá chất lượng dược liệu địa liền sau khi áp dụng các phương pháp sơ chế và bảo quản là rất quan trọng. Các chỉ tiêu đánh giá bao gồm độ ẩm, màu sắc, hương vị và hàm lượng các hoạt chất sinh học. Nghiên cứu cho thấy, dược liệu địa liền sau khi được bảo quản dược liệu bằng hút chân không có chất lượng vượt trội hơn so với các phương pháp truyền thống. Việc duy trì các chỉ tiêu chất lượng này không chỉ đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng mà còn tạo ra cơ hội xuất khẩu cho dược liệu địa liền. Điều này khẳng định giá trị của việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong sơ chế và bảo quản dược liệu.

3.1. Tác động của phương pháp bảo quản đến chất lượng dược liệu

Phương pháp bảo quản có ảnh hưởng lớn đến chất lượng dược liệu địa liền. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc sử dụng công nghệ hiện đại trong bảo quản dược liệu giúp giảm thiểu tổn thất và duy trì chất lượng sản phẩm. Đặc biệt, các chỉ tiêu như hàm lượng Ethyl p-methoxy cinnamate (EPMC) trong dược liệu địa liền được bảo quản bằng hút chân không cao hơn so với các phương pháp khác. Điều này cho thấy, việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong sơ chế và bảo quản dược liệu không chỉ nâng cao chất lượng mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm.