Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu cơ sở khoa học đánh giá giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu áp dụng cho tỉnh Quảng Ngãi

• Tác giả: Chu Thi Thanh Huong
• Người hướng dẫn: PGS. Huynh Thi Lan Huong
• Trường học: Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu
• Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường
• Đề tài: Nghiên cứu cơ sở khoa học trong việc đánh giá các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu – Áp dụng cho tỉnh Quảng Ngãi
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• MỞ ĐẦU
• 0.1. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU VỀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
• 0.1.1. Tổng quan các nghiên cứu trên thế giới
• 0.1.2. Đánh giá hiệu quả trước khi thực hiện các giải pháp thích ứng nhằm xác định các giải pháp ưu tiên
• 0.1.3. Đánh giá hiệu quả ở giai đoạn đang thực hiện và sau khi thực hiện các giải pháp thích ứng
• 0.1.4. Đo đạc, báo cáo, thẩm định các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 0.1.5. Tổng quan các nghiên cứu ở Việt Nam
• 0.1.6. Bộ chỉ số thích ứng với biến đổi khí hậu. Công cụ lựa chọn ưu tiên đầu tư cho thích ứng với biến đổi khí hậu
• 0.1.7. Hệ thống chỉ số theo dõi, giám sát và đánh giá Chương trình Mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2012-2015
• 0.1.8. Đánh giá tác động của Chương trình Hỗ trợ ứng phó với biến đổi khí hậu
• 0.1.9. Các tiêu chí đánh giá dự án ưu tiên theo Chương trình Hỗ trợ ứng phó với biến đổi khí hậu
• 0.1.10. Một số tiêu chí đánh giá mô hình thích ứng với biến đổi khí hậu. Đo đạc, Báo cáo, Thẩm định các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu ở Việt Nam
• 0.1.11. Đánh giá hiệu quả một số biện pháp thích ứng với biến đổi khí hậu trong ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn
• 0.1.12. Tổng quan về khu vực nghiên cứu. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ngãi
• 0.1.13. Biến đổi khí hậu ở tỉnh Quảng Ngãi
• 0.1.14. Các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu ở Quảng Ngãi
• 0.1.15. Số liệu sử dụng trong Luận án
• 0.1.16. Kết luận
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC LỰA CHỌN PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
• 1.1. Phân tích lựa chọn phương pháp đánh giá hiệu quả của các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.2. Đánh giá ưu điểm và hạn chế của từng phương pháp và khả năng áp dụng phù hợp với mục đích nghiên cứu
• 1.3. Lựa chọn phương pháp đánh giá hiệu quả các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.4. Phương pháp Delphi
• 1.5. Phương pháp quản lý dựa trên kết quả RBM
• 1.6. Đề xuất quy trình đánh giá hiệu quả của các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.6.1. Quy trình đánh giá hiệu quả của các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.6.2. Chỉ số đánh giá hiệu quả của hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.6.3. Đường cơ sở về hiện trạng thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.6.4. So sánh kết quả thực hiện hoạt động thích ứng với Đường cơ sở
• 1.6.5. Kết luận
• 2. CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CHO TỈNH QUẢNG NGÃI VÀ ĐỀ XUẤT KHUNG ĐO ĐẠC, BÁO CÁO, THẨM ĐỊNH CHO THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
• 2.1. Đánh giá hiệu quả của hoạt động trồng rừng ngập mặn ven biển Quảng Ngãi
• 2.2. Xây dựng bộ chỉ số giám sát đánh giá. Xây dựng bộ câu hỏi thẩm định kết quả dự án
• 2.3. Đánh giá hiệu quả của hoạt động trồng rừng ngập mặn
• 2.4. Đánh giá hiệu quả của hoạt động quản lý tổng hợp đới bờ tỉnh Quảng Ngãi
• 2.5. Xây dựng bộ chỉ số giám sát đánh giá. Xây dựng bộ câu hỏi thẩm định kết quả của dự án
• 2.6. Đánh giá hiệu quả thích ứng của dự án
• 2.7. Bài học từ việc đánh giá hiệu quả hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu
• 2.8. Đề xuất khung Đo đạc, Báo cáo, Thẩm định thích ứng với biến đổi khí hậu
• 2.8.1. Đánh giá những khó khăn và các yếu tố cần thiết để thực hiện Đo đạc, Báo cáo, Thẩm định thích ứng với biến đổi khí hậu
• 2.8.2. Đề xuất khung Đo đạc, Báo cáo, Thẩm định thích ứng với biến đổi khí hậu
• 2.8.3. Khung Đo đạc, Báo cáo, Thẩm định thích ứng với biến đổi khí hậu cấp quốc gia
• 2.9. Kết luận
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Nghiên cứu khoa học và cơ sở khoa học

Luận án tập trung vào nghiên cứu khoa học và xây dựng cơ sở khoa học để đánh giá hiệu quả các giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu tại Quảng Ngãi. Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng bao gồm thu thập và phân tích số liệu, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu (SWOT), và phương pháp Quản lý dựa trên kết quả (RBM). Khoa học môi trường và khoa học địa lý là nền tảng chính để phân tích các tác động của biến đổi khí hậu và đề xuất các giải pháp thích ứng phù hợp.

1.1. Phương pháp nghiên cứu

Luận án sử dụng phương pháp Delphi để tham vấn chuyên gia và xây dựng bộ chỉ số giám sát đánh giá hiệu quả. Phương pháp này giúp đạt được sự đồng thuận cao từ các chuyên gia về các chỉ số đánh giá. Quản lý rủi ro và phát triển bền vững là hai khía cạnh được nhấn mạnh trong quá trình nghiên cứu. Các số liệu được thu thập từ các nguồn chính thức và khảo sát thực địa tại Quảng Ngãi, đảm bảo tính chính xác và khách quan.

1.2. Cơ sở lý thuyết

Luận án dựa trên các lý thuyết về biến đổi khí hậu và thích ứng biến đổi khí hậu, đặc biệt là các nghiên cứu về đánh giá hiệu quả và chính sách môi trường. Các khái niệm như đo đạc, báo cáo, thẩm định (MRV) được áp dụng để xây dựng khung đánh giá hiệu quả. Nghiên cứu địa phương tại Quảng Ngãi cung cấp cái nhìn cụ thể về các tác động của biến đổi khí hậu và hiệu quả của các giải pháp thích ứng.

II. Đánh giá giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu

Luận án đánh giá hiệu quả của các giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu tại Quảng Ngãi thông qua việc xây dựng bộ chỉ số giám sát và đánh giá. Các hoạt động như trồng rừng ngập mặn và quản lý tổng hợp đới bờ được phân tích kỹ lưỡng. Đánh giá hiệu quả được thực hiện dựa trên ba nhóm chỉ số: tăng cường năng lực thích ứng, thực hiện hoạt động thích ứng, và đóng góp vào phát triển bền vững.

2.1. Trồng rừng ngập mặn

Hoạt động trồng rừng ngập mặn được đánh giá là một trong những giải pháp thích ứng hiệu quả tại Quảng Ngãi. Bộ chỉ số giám sát được xây dựng để đo lường hiệu quả của dự án, bao gồm các chỉ số về tăng cường năng lực thích ứng và bảo vệ môi trường. Kết quả cho thấy dự án đã góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và cải thiện sinh kế cho người dân địa phương.

2.2. Quản lý tổng hợp đới bờ

Dự án quản lý tổng hợp đới bờ được đánh giá dựa trên các chỉ số về hiệu quả thích ứng và đóng góp vào phát triển bền vững. Kết quả cho thấy dự án đã tăng cường khả năng thích ứng của cộng đồng trước các tác động của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế cần được cải thiện để nâng cao hiệu quả của dự án.

III. Khung đo đạc báo cáo thẩm định MRV

Luận án đề xuất khung MRV cho các hoạt động thích ứng biến đổi khí hậu tại Quảng Ngãi. Khung này bao gồm các quy trình đo đạc, báo cáo, thẩm định để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của các hoạt động thích ứng. Đánh giá hiệu quả được xem là công cụ hỗ trợ quan trọng trong quá trình MRV, giúp xác định các điểm mạnh và hạn chế của các giải pháp thích ứng.

3.1. Xây dựng khung MRV

Khung MRV được xây dựng dựa trên các kết quả đánh giá hiệu quả của các hoạt động thích ứng biến đổi khí hậu. Các chỉ số giám sát và đánh giá được sử dụng để đo lường hiệu quả của các hoạt động, từ đó đề xuất các cải tiến cần thiết. Khung MRV này có thể áp dụng ở cấp quốc gia và địa phương, góp phần nâng cao hiệu quả của các chính sách môi trường.

3.2. Ứng dụng thực tiễn

Khung MRV được áp dụng thử nghiệm tại Quảng Ngãi, cho thấy tính khả thi và hiệu quả trong việc giám sát và đánh giá các hoạt động thích ứng biến đổi khí hậu. Các bài học kinh nghiệm từ việc áp dụng khung MRV sẽ được sử dụng để cải thiện và nhân rộng mô hình này ở các địa phương khác.