I. Tính cấp thiết của luận án
Ngành công nghiệp chế biến gỗ tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu. Năm 2010, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm đồ gỗ chỉ đạt trên 3 tỷ USD, nhưng đến năm 2018 đã tăng lên 9,3 tỷ USD. Để đạt mục tiêu xuất khẩu 25 tỷ USD vào năm 2025, việc phát triển vùng nguyên liệu gỗ lớn là rất quan trọng. Định hướng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) là xây dựng vùng trồng rừng gỗ lớn với diện tích khoảng 1,2 triệu ha. Tại Bắc Giang, mục tiêu đến năm 2020 là trồng 29.000 ha rừng tập trung, trong đó có 7.200 ha rừng gỗ lớn. Tuy nhiên, hiện trạng trồng rừng chủ yếu là gỗ nhỏ, với giá trị kinh tế thấp. Việc chuyển hóa từ rừng keo tai tượng kinh doanh gỗ nhỏ thành rừng gỗ lớn là cần thiết để nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân.
II. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
Luận án này không chỉ bổ sung cơ sở khoa học cho việc chuyển hóa rừng trồng keo tai tượng từ gỗ nhỏ sang gỗ lớn mà còn xác định năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế của rừng keo tai tượng tại Yên Thế, Bắc Giang. Việc nghiên cứu này có thể giúp tối ưu hóa quy trình quản lý rừng, từ đó nâng cao giá trị kinh tế cho người trồng rừng. Đặc biệt, việc xác định mật độ cây tối ưu sau tỉa thưa sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển bền vững rừng gỗ lớn. Những kết quả từ nghiên cứu này có thể được áp dụng rộng rãi trong các chương trình phát triển lâm nghiệp tại Việt Nam.
III. Đối tượng địa điểm và giới hạn nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là rừng trồng keo tai tượng tại Yên Thế, Bắc Giang. Nghiên cứu sẽ tập trung vào ảnh hưởng của tỉa thưa đến sinh trưởng cây, chất lượng gỗ và hiệu quả kinh tế của rừng keo tai tượng 3, 4 và 5 tuổi. Giới hạn nghiên cứu bao gồm việc đánh giá hiện trạng chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ thành rừng gỗ lớn tại Bắc Giang, nghiên cứu ảnh hưởng của tỉa thưa đến các chỉ tiêu sinh trưởng như đường kính ngang ngực, chiều cao, và trữ lượng gỗ. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho việc quản lý và phát triển rừng gỗ lớn tại khu vực này.
IV. Kết quả và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy việc tỉa thưa có ảnh hưởng tích cực đến sinh trưởng của rừng keo tai tượng. Tỉ lệ sống, chỉ số diện tích lá và cường độ quang hợp đều tăng lên sau khi thực hiện tỉa thưa. Đặc biệt, việc tỉa thưa giúp cải thiện chất lượng gỗ, với tỷ lệ gỗ lõi và gỗ dác được nâng cao. Hiệu quả kinh tế từ việc chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ sang rừng gỗ lớn cũng được chứng minh qua các kịch bản bán gỗ và sản phẩm sơ chế. Những kết quả này không chỉ khẳng định tính khả thi của việc chuyển hóa mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành lâm nghiệp tại Bắc Giang.
