Luận văn tốt nghiệp: Chiết tách cao neem từ lá cây neem Ấn Độ và ứng dụng trong dược mỹ phẩm

• Tác giả: Phạm Thị Kim Hai
• Người hướng dẫn: TS. Tống Thị Minh Thu
• Trường học: Trường Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu
• Chuyên ngành: Ngành CNKTHH
• Đề tài: Nghiên Cứu Chiết Tách Cao Neem Từ Lá Cây Neem Ấn Độ Và Ứng Dụng Trong Dược Mỹ Phẩm
• Loại tài liệu: báo cáo đề tài khoa học và công nghệ cấp trường
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Bà Rịa - Vũng Tàu

• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN LÝ THUYẾT
• 1.1. Giới thiệu về cây Neem
• 1.2. Đặc điểm hình thái
• 1.3. Nguồn gốc và sự phân bố
• 1.4. Giá trị và công dụng
• 1.5. Các chất có hoạt tính sinh học trong cây Neem
• 1.6. Tác động của các hoạt chất trong cây Neem đối với các loài dịch hại
• 1.7. Cơ sở hóa học thuốc bảo vệ thực vật và công nghệ sản xuất thuốc bảo vệ thực vật
• 1.8. Chất hoạt động bề mặt
• 1.9. Các chất phù trợ
• 1.10. Các dạng thuốc bảo vệ thực vật
• 1.11. Phân loại thuốc bảo vệ thực vật
• 1.12. Công trình nghiên cứu, phương pháp chiết tách và phối phẩm
• 1.12.1. Trên thế giới
• 1.12.2. Phương pháp thử hoạt tính khuẩn
• 1.12.3. Một số phương pháp chiết cao Neem
• 1.12.3.1. Các phương pháp truyền thống
• 1.12.3.2. Các phương pháp hiện đại
• 1.12.4. Hoạt tính kháng oxi hóa của cao Neem
• 1.12.5. Một số phương pháp định tính, định lượng cao Neem
• 1.12.5.1. Phương pháp định tính bằng các phản ứng và thuốc thử
• 1.12.5.2. Phương pháp phân tích trọng lượng
• 1.12.5.3. Phương pháp sắc ký khí ghép khối phổ (GC – MS)
• 1.12.5.4. Phương pháp sắc ký lỏng ghép đầu dò khối phổ (LC – MS)
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC NGHIỆM
• 2.1. Địa điểm và nguyên vật liệu
• 2.2. Địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Đối tượng nghiên cứu
• 2.4. Dụng cụ - thiết bị và hóa chất
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.6. Quy trình chiết tách dịch chiết lá Neem
• 2.7. Mô hình chiết tách thực nghiệm tại phòng thí nghiệm
• 2.8. Phương pháp cô quay chân không tuần hoàn
• 2.9. Xác định thành phần hóa học từ cao lá Neem bằng phương pháp GC/MS, LC/MS
• 2.10. Khảo sát các điều kiện ảnh hưởng đến quá trình chiết
• 2.10.1. Xác định ảnh hưởng của thời gian chiết
• 2.10.2. Xác định ảnh hưởng của tỉ lệ dung môi/nguyên liệu
• 2.11. Định tính một số hợp chất có trong lá Neem
• 2.11.1. Định tính Flavonoid
• 2.11.2. Định tính Alkaloid
• 2.11.3. Định tính saponin
• 2.11.4. Định tính Cacbonhyđrat
• 2.11.5. Định tính Steroid – triterpenoid
• 2.12. Đánh giá khả năng kháng khuẩn của cao chiết lá Neem
• 2.13. Xác định hoạt tính kháng oxi hóa của cao Neem
• 2.14. Cách pha thuốc trừ sâu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Kết quả khối lượng cao Nem khi chiết bằng các hệ dung môi khác nhau
• 3.2. Cao Neem được chiết bằng dung môi Hexan
• 3.3. Cao Neem được chiết bằng dung môi Chloroform
• 3.4. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethanol 96o
• 3.5. Cao Neem được chiết bằng dung môi Methanol
• 3.6. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethyl acetat
• 3.7. Cao Neem được chiết bằng dung môi Nước
• 3.8. So sánh khối lượng cao Neem khi chiết với các hệ dung môi khác nhau
• 3.9. Kết quả định tính các nhóm chất có trong cao Neem
• 3.9.1. Cao Neem được chiết bằng dung môi Hexan
• 3.9.2. Cao Neem được chiết bằng dung môi Chloroform
• 3.9.3. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethanol 96o
• 3.9.4. Cao Neem được chiết bằng dung môi Methanol
• 3.9.5. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethyl Axetat
• 3.10. Hoạt tính chống oxi hóa của cao Neem
• 3.11. Kết quả kháng khuẩn của cao Neem
• 3.11.1. Cao Neem được chiết bằng dung môi Hexan
• 3.11.2. Cao Neem được chiết bằng dung môi Chloroform
• 3.11.3. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethanol 96o
• 3.11.4. Cao Neem được chiết bằng dung môi Methanol
• 3.11.5. Cao Neem được chiết bằng dung môi Ethyl acetate
• 3.11.6. Cao Neem được chiết bằng dung môi Nước
• 3.12. Thành phần hóa học có trong cao chiết
• 3.12.1. Xác định thành phần hóa học có trong cao lá Neem chiết với n – hexan
• 3.12.2. Xác định thành phần hóa học có trong cao chiết Ethanol 96o
• 3.12.3. Xác định thành phần hóa học có trong cao lá Neem chiết với Methanol
• 3.13. Kết quả thử nghiệm trên sâu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về cây Neem

Cây Neem (Azadirachta indica) là một trong những loài cây có giá trị cao trong y học và nông nghiệp. Cao neem được chiết xuất từ lá cây neem, chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học. Cây Neem có nguồn gốc từ Ấn Độ và được biết đến với khả năng kháng vi khuẩn, kháng nấm và kháng viêm. Theo nghiên cứu, các thành phần như Nimbidin và Azadirachtin trong cây có tác dụng mạnh mẽ trong việc điều trị nhiều loại bệnh. Tác dụng của neem không chỉ dừng lại ở việc chữa bệnh mà còn được ứng dụng trong sản xuất dược mỹ phẩm. Sự đa dạng trong các hợp chất có trong cây Neem đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, đặc biệt là trong lĩnh vực nguyên liệu thiên nhiên.

1.1 Đặc điểm hình thái

Cây Neem có chiều cao trung bình từ 13 đến 20 mét, với tán lá rộng và xanh quanh năm. Lá cây neem có hình dạng đặc trưng, thường mọc thành chùm và có màu xanh đậm. Cây thích hợp với khí hậu nóng và có khả năng chịu hạn tốt. Đặc điểm này giúp cây phát triển mạnh mẽ ở nhiều vùng khác nhau, từ Ấn Độ đến các nước châu Á và châu Phi. Sự phân bố rộng rãi của cây Neem đã tạo điều kiện cho việc nghiên cứu và ứng dụng các sản phẩm từ cây này trong nông nghiệp và y học.

II. Chiết tách cao neem

Quy trình chiết tách cao neem từ lá cây neem được thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm phương pháp ngâm dầm và Soxhlet. Mỗi phương pháp có ưu điểm riêng, ảnh hưởng đến hiệu quả chiết xuất và chất lượng của sản phẩm chăm sóc da. Việc lựa chọn dung môi cũng rất quan trọng, vì nó quyết định đến khả năng hòa tan các hợp chất có hoạt tính sinh học. Các dung môi như Ethanol, Methanol và Chloroform đã được sử dụng để chiết xuất cao neem, cho thấy sự khác biệt rõ rệt về khối lượng và thành phần hóa học. Kết quả cho thấy, chiết xuất từ neem có khả năng kháng khuẩn và kháng oxi hóa cao, mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trong dược liệu và mỹ phẩm tự nhiên.

2.1 Phương pháp chiết xuất

Phương pháp chiết xuất cao neem được thực hiện qua nhiều bước, bao gồm chuẩn bị nguyên liệu, lựa chọn dung môi và quy trình chiết. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thời gian chiết và tỉ lệ dung môi/nguyên liệu có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả chiết xuất. Việc tối ưu hóa các điều kiện này không chỉ giúp tăng khối lượng cao neem mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm. Các phương pháp hiện đại như sắc ký khí ghép khối phổ (GC-MS) và sắc ký lỏng ghép đầu dò khối phổ (LC-MS) đã được áp dụng để phân tích thành phần hóa học trong cao neem, từ đó xác định được các hợp chất có hoạt tính sinh học cao.

III. Ứng dụng trong dược mỹ phẩm

Cao neem đã được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực dược mỹ phẩm. Với tính chất kháng khuẩn và kháng viêm, cao neem được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da, giúp điều trị mụn và cải thiện tình trạng da. Nhiều sản phẩm mỹ phẩm tự nhiên hiện nay đã tích hợp cao neem như một thành phần chính, nhờ vào khả năng làm sạch và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại. Ngoài ra, cao neem còn được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, như thuốc trị viêm và kháng khuẩn, mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến da.

3.1 Tác dụng của cao neem trong mỹ phẩm

Cao neem không chỉ giúp làm sạch da mà còn cung cấp độ ẩm và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các sản phẩm chứa cao neem có khả năng làm giảm viêm và ngăn ngừa mụn hiệu quả. Sự kết hợp giữa nguyên liệu thiên nhiên và công nghệ hiện đại trong sản xuất mỹ phẩm đã tạo ra những sản phẩm an toàn và hiệu quả cho người tiêu dùng. Điều này không chỉ nâng cao giá trị của cây neem mà còn góp phần vào việc phát triển ngành công nghiệp mỹ phẩm bền vững.