I. Tổng Quan Về Thái Độ Học Tập Trực Tuyến Của Sinh Viên
Hình thức học tập trực tuyến đã trở nên quen thuộc, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Theo Kaspersky, đại dịch ảnh hưởng đến việc đến trường của 1.5 tỷ học sinh trên thế giới. Nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã chuyển đổi sang hình thức giảng dạy trực tuyến để đảm bảo tiến độ học tập. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đặt ra nhiều thách thức, như lo ngại về thời gian sử dụng thiết bị, chất lượng học tập, và yêu cầu về thiết bị, kỹ năng. Việc duy trì học trực tuyến là cần thiết, nhưng cần giải quyết các vấn đề phát sinh để đảm bảo hiệu quả. Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên là cần thiết để đưa ra giải pháp phù hợp. Nhóm nghiên cứu nhận thấy có rất nhiều vấn đề hiện hữu xung quanh mà liên quan đến việc học tập trực tuyến của sinh viên. Sự thay đổi hình thức học tập từ trực tiếp sang trực tuyến đã ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên và hoạt động giảng dạy của giảng viên, cũng như chất lượng của mỗi buổi học.
1.1. Sự Phát Triển Của Học Tập Trực Tuyến Tại Việt Nam
Việt Nam nhanh chóng triển khai hình thức giảng dạy trực tuyến và dạy qua truyền hình để học sinh, sinh viên theo kịp tiến độ học tập, không bị lỡ kiến thức. Trải qua làn sóng Covid thứ ba rồi thứ tư ở trong nước, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo đã có nhiều công văn hoả tốc, nhiều phương pháp để triển khai việc học online sao cho phù hợp với học sinh, sinh viên trên mỗi tỉnh thành. Hình thức học tập trực tuyến đã khẳng định được tầm quan trọng và tính hữu ích của nó trong tình hình dịch bệnh vẫn còn khó nắm bắt như hiện nay.
1.2. Thách Thức Và Cơ Hội Của Học Tập Trực Tuyến
Việc thay đổi hình thức học tập truyền thống sang một hình thức khác cũng làm nảy sinh các vấn đề mới. Như kết quả cuộc khảo sát trên của Kaspersky cho thấy có 68% bậc phụ huynh lo ngại về việc trẻ dành quá nhiều thời gian trước màn hình và 48% lo ngại rằng chất lượng học tập của chúng sẽ bị giảm sút. Không chỉ vậy, học online cũng đặt ra nhiều yêu cầu mới, trở ngại mới về thiết bị học tập, sự thành thạo về thao tác trên các trang web, phần mềm học tập, sự tương tác giữa người dạy và người học.
II. Vấn Đề Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Thái Độ Sinh Viên
Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên Hà Nội. Mục tiêu là đề xuất mô hình nghiên cứu, phân tích các yếu tố tác động, và đưa ra giải pháp cho các trường đại học, giảng viên và sinh viên. Các câu hỏi nghiên cứu bao gồm định nghĩa về học tập trực tuyến, yếu tố chủ quan và khách quan tác động đến thái độ sinh viên, và cách cải thiện hiệu quả học tập trực tuyến. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong địa bàn Hà Nội, sử dụng số liệu từ năm 2019 đến 2021. Nghiên cứu này sẽ làm rõ hơn bức tranh học về học tập trực tuyến trên khía cạnh tìm hiểu, làm sáng tỏ nhân tố tác động đến thái độ học tập của sinh viên, từ đó đề xuất các giải pháp để đảm bảo hiệu quả của việc dạy và học trực tuyến hiện nay.
2.1. Mục Tiêu Và Nhiệm Vụ Của Nghiên Cứu Về Học Trực Tuyến
Mục tiêu chung: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên, từ đó đưa ra kiến nghị giải pháp cho sinh viên và đề xuất cho các trường Đại học, giảng viên để có phương pháp giảng dạy và học tập phù hợp. Mục tiêu cụ thể: Đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đưa ra các giải pháp, kiến nghị cho các trường đại học, giảng viên và sinh viên có phương pháp giảng dạy và học tập phù hợp.
2.2. Câu Hỏi Nghiên Cứu Về Thái Độ Học Tập Trực Tuyến
Hình thức học tập trực tuyến là gì? Khái niệm về học tập trực tuyến có từ bao giờ? Các yếu tố chủ quan hay khách quan có tác động nhiều hơn đến thái độ học tập của sinh viên? Làm cách nào để cải thiện thái độ học tập trực tuyến chưa hiệu quả của sinh viên cũng như giải pháp nào cho trường học và giảng viên?
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Hiệu Quả
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp tổng quan tài liệu để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra nhiều yếu tố, bao gồm nhận thức về công nghệ, phong cách học tập tự chủ, môi trường học tập, phương pháp giảng dạy, chất lượng giảng viên, và chương trình đào tạo. Nghiên cứu cũng xem xét các yếu tố rào cản, như vấn đề kết nối internet, kỹ năng học tập, và yếu tố tâm lý. Các nghiên cứu nước ngoài và trong nước đã phân tích và chỉ ra các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên. Trong đó,các nghiên cứu này tập trung vào phân tích các nhân tố then chốt gồm: nhận thức của sinh viên về các ứng dụng học tập trực tuyến, chất lượng hệ thống, chất lượng giảng viên, đặc điểm người học…
3.1. Tổng Quan Các Nghiên Cứu Về Học Tập Trực Tuyến
Theo quan điểm của nhóm nghiên cứu gốềm Marjia Jovic, Milica Kostic Stankovic, Ema Neskovic (2017) Factors Affecting Students’ Attitudes towards E-Learning thì học tập điện tử là việc sử dụng cống nghệ thống tin để cung câốp thống tin cho giáo d ục và đào t ạo, bâốt k ể giới hạn vêề thời gian hoặc khoảng cách địa lý được sử dụng và ứng dụng r ộng rãi trong giáo dục. Học trực tuyêốn hay học online (Tiêống Anh được gọi là “E-learning”) theo tác giả Tony Bates, tâốt cả các hoạt động trên máy tính và Internet hốẫ tr ợ giảng d ạy và h ọc t ập, c ả trong trường và ở xa, bao gốềm cả việc sử dụng các cống nghệ thống tin và truyêền thống vêề hành chính cũng như khoa học để hốẫ trợ học tập, như phâền mêềm liên kêốt gi ữa c ơ s ở dữ liệu của sinh viên và việc giảng dạy, ví dụ nhu danh sách l ớp h ọc, địa ch ỉ e-mail …
3.2. Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Theo Các Nghiên Cứu Trước Đây
Judy Drennan, Jessica Kennedy, Anne Piarski (2021) “Factors Affecting Student Attitudes Toward Flexible Online Learning in Management Education”, đã chỉ ra 02 yêốu tốố tác động đêốn thái độ học tập trực tuyêốn của sinh viên trong giáo d ục là nhận thức tích cực vêề cống nghệ vêề khả nằng dêẫ dàng truy cập và sử d ụng tài li ệu h ọc t ập linh ho ạt tr ực tuyêốn phong cách học tập tự chủ và đổi mới. Lưu Chí Danh, Nguyễn Thị Như Huyền, Đỗ Nguyễn Như Quỳnh, Võ Thị Mỹ Diệu (2021) trong “Các nhân tố tác động đến sự hứng thú trong học tập của sinh viên” đã chỉ ra có 06 nhân tố tác động tới sự hứng thú trong học tập bap gồm: môi trường học tập, phương pháp giảng dạy, nhận thức của sinh viên, ảnh hưởng của gia đình, chất lượng giảng viên và chương trình đào tạo.
IV. Ứng Dụng Đề Xuất Giải Pháp Nâng Cao Thái Độ Học Tập
Dựa trên kết quả nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao thái độ học tập trực tuyến của sinh viên Hà Nội. Các giải pháp bao gồm cải thiện chất lượng hệ thống, tạo môi trường học tập tích cực, tăng tính dễ sử dụng của các ứng dụng học tập, phát triển nội dung bài học hấp dẫn, và đổi mới phương pháp giảng dạy. Cần có sự phối hợp giữa nhà trường, giảng viên và sinh viên để đảm bảo hiệu quả của các giải pháp. Bên cạnh đó, các nghiên cứu thường chỉ tập trung vào phân tích đối tượng là sinh viên của các trường đại học nhất định hoặc bao quát một khu vực quá rộng cụ thể như là sinh viên của cả một quốc gia. Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ thường tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng học tập, rất ít các nghiên cứu tập trung vào thái độ học tập của sinh viên.
4.1. Cải Thiện Chất Lượng Hệ Thống Và Ứng Dụng Học Tập Trực Tuyến
Cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin để đảm bảo kết nối internet ổn định và tốc độ cao. Các ứng dụng học tập trực tuyến cần được thiết kế thân thiện với người dùng, dễ sử dụng và có tính tương tác cao. Cần có hệ thống hỗ trợ kỹ thuật kịp thời để giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình sử dụng.
4.2. Tạo Môi Trường Học Tập Tích Cực Và Hỗ Trợ
Giảng viên cần tạo môi trường học tập cởi mở, khuyến khích sinh viên tham gia thảo luận và đặt câu hỏi. Cần có các hoạt động ngoại khóa trực tuyến để tăng cường sự gắn kết giữa sinh viên. Cần có hệ thống tư vấn tâm lý để hỗ trợ sinh viên giải quyết các vấn đề cá nhân ảnh hưởng đến thái độ học tập.
V. Kết Luận Tương Lai Của Học Tập Trực Tuyến Tại Hà Nội
Nghiên cứu này đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên Hà Nội. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chính sách và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của học tập trực tuyến trong tương lai. Cần có các nghiên cứu tiếp theo để đánh giá hiệu quả của các giải pháp và điều chỉnh cho phù hợp với thực tế. Nhóm nghiên cứu thấy rằng chưa có một nghiên cứu nào hướng đến đối tượng cụ thể là sinh viên trên địa bàn Thành phố Hà Nội trong khi đây là nơi đặt một lượng lớn các trường đại học và thu hút lượng lớn sinh viên ở Việt Nam.
5.1. Đóng Góp Của Nghiên Cứu Về Thái Độ Học Tập Trực Tuyến
Bài nghiên cứu có những điểm mới so với các công trình trước đây như: Thứ nhất, nghiên cứu tập trung đi sâu phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên các trường đại học trên địa bàn Hà Nội nhằm hướng đến việc đề xuất cho sinh viên và các đối tượng đọc có những phương án, đề xuất để cải thiện, sửa đổi sao cho đạt được kết quả học tập như mong đợi.
5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Học Tập Trực Tuyến
Thứ hai, đề tài sử dụng phương pháp điều tra bằng bảng hỏi và phân tích dữ liệu thông qua ứng dụng SPSS linh hoạt hơn trong việc phân tích và kiểm chứng bằng cách đưa ra số liệu cụ thể. Nhờ đó, kết quả nghiên cứu có tính định lượng và khả năng ứng dụng cao. Thứ ba, nghiên cứu chỉ ra các nhân tố ảnh hưởng đến thái độ học tập trực tuyến của sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đây sẽ là tài liệu tham khảo nhằm hướng các đối tượng là học sinh, sinh viên đã và đang...
