Nghiên cứu sự biến động của chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong đậu xanh Vigna radiata khi gặp hạn và phục hồi

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Viên
• Người hướng dẫn: TS. Trương Thị Huệ
• Trường học: Đại học Quy Nhơn
• Chuyên ngành: Sinh học thực nghiệm
• Đề tài: Nghiên cứu sự biến động một số chất có hoạt tính thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa của đậu xanh (Vigna radiata L.) trong điều kiện gây hạn và phục hồi
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Bình Định

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC ĐỒ THỊ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Giới thiệu chung về cây đậu xanh
• 1.1.1. Nguồn gốc và phân loại đậu xanh
• 1.1.2. Đặc điểm thực vật học của cây đậu xanh
• 1.1.3. Giá trị sử dụng của cây đậu xanh
• 1.1.3.1. Thành phần dinh dưỡng của đậu xanh
• 1.1.3.2. Giá trị sử dụng của đậu xanh
• 1.2. Tình hình sản xuất đậu xanh trên thế giới và Việt Nam
• 1.2.1. Tình hình sản xuất đậu xanh trên thế giới
• 1.2.2. Tình hình sản xuất đậu xanh ở Việt Nam
• 1.3. Đặc tính chịu hạn của cây đậu xanh
• 1.3.1. Ảnh hưởng của hạn đến cây trồng
• 1.3.2. Cơ sở sinh lý, hóa sinh và sinh học phân tử của tính chịu hạn
• 1.3.3. Vai trò của các hợp chất có hoạt tính thẩm thấu và các enzyme chống oxy hóa trong việc đánh giá khả năng chịu hạn
• 1.3.3.1. Vai trò của các hợp chất có hoạt tính thẩm thấu
• 1.3.3.2. Các chất đường tan và vai trò của đường trong cơ chế chống chịu hạn
• 1.3.3.3. Proline và vai trò của proline
• 1.3.3.4. Glycine betaine và vai trò của glycine betaine
• 1.3.3.5. Protein tổng số và vai trò của protein tổng số
• 1.3.3.6. Vai trò của các enzyme chống oxy hóa trong cơ chế chịu hạn của cây trồng
• 1.3.3.6.1. Catalase và vai trò của catalase
• 1.3.3.6.2. Peroxidase và vai trò của peroxidase
• 1.3.4. Tình hình nghiên cứu về khả năng chịu hạn của cây đậu xanh
• 1.3.4.1. Nghiên cứu về khả năng chịu hạn của cây đậu xanh trên thế giới
• 1.3.4.2. Nghiên cứu về khả năng chịu hạn trên cây đậu xanh tại Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Hóa chất và thiết bị
• 2.3.1. Hóa chất và nguyên liệu khác
• 2.3.2. Thiết bị và dụng cụ thí nghiệm
• 2.4. Nội dung nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 2.5.2. Các chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp xác định
• 2.5.3. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
• 3.1. Sự biến động các chất có hoạt tính thẩm thấu trong cây đậu xanh trong điều kiện gây hạn và phục hồi
• 3.1.1. Sự biến động hàm lượng đường khử của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.1.1.1. Sự biến động hàm lượng đường khử của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.1.1.2. Sự biến động hàm lượng đường khử của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.1.1.3. Sự biến động hàm lượng đường khử của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• 3.1.2. Sự biến động hàm lượng proline của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.1.2.1. Sự biến động hàm lượng proline của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.1.2.2. Sự biến động hàm lượng proline của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.1.2.3. Sự biến động hàm lượng proline của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• 3.1.3. Sự biến động hàm lượng glycine betaine của đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.1.3.1. Sự biến động hàm lượng glycine betaine của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.1.3.2. Sự biến động hàm lượng glycine betaine của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.1.3.3. Sự biến động hàm lượng glycine betaine của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• 3.1.4. Sự biến động hàm lượng protein của đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.1.4.1. Sự biến động hàm lượng protein của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.1.4.2. Sự biến động hàm lượng protein của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.1.4.3. Sự biến động hàm lượng protein tổng số của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• 3.2. Sự biến động một số enzyme chống oxy hóa trong cây đậu xanh trong điều kiện gây hạn và phục hồi
• 3.2.1. Hoạt độ enzyme catalase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.2.1.1. Sự biến động hoạt độ enzyme catalase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.2.1.2. Sự biến động hàm lượng enzyme catalase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.2.1.3. Sự biến động hàm lượng enzyme catalase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• 3.2.2. Hoạt độ enzyme peroxidase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi
• 3.2.2.1. Sự biến động hoạt độ enzyme peroxidase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây non
• 3.2.2.2. Sự biến động hoạt độ enzyme peroxidase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây ra hoa
• 3.2.2.3. Sự biến động hoạt độ enzyme peroxidase của lá đậu xanh trong quá trình gây hạn và phục hồi ở giai đoạn cây tạo quả
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong đậu xanh

Nghiên cứu tập trung vào sự biến động của chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong cây đậu xanh dưới điều kiện hạn và phục hồi. Các chất thẩm thấu như đường khử, proline, glycine betaine, và protein tổng số được phân tích để đánh giá khả năng chịu hạn của cây. Enzyme chống oxy hóa như catalase và peroxidase cũng được nghiên cứu để hiểu rõ cơ chế bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa. Kết quả cho thấy sự gia tăng đáng kể của các chất thẩm thấu và hoạt độ enzyme trong điều kiện hạn, giúp cây duy trì cân bằng nước và giảm thiểu tổn thương tế bào.

1.1. Biến động chất thẩm thấu

Sự biến động của chất thẩm thấu như đường khử, proline, và glycine betaine được ghi nhận ở các giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây đậu xanh. Trong điều kiện hạn, hàm lượng các chất này tăng lên đáng kể, đặc biệt ở giai đoạn cây non và ra hoa. Điều này cho thấy cơ chế tích lũy các chất thẩm thấu giúp cây duy trì áp suất thẩm thấu cao, hỗ trợ hấp thụ nước từ môi trường.

1.2. Enzyme chống oxy hóa

Hoạt độ của enzyme chống oxy hóa như catalase và peroxidase tăng mạnh trong điều kiện hạn, đặc biệt ở giai đoạn cây tạo quả. Các enzyme này giúp loại bỏ các gốc tự do độc hại, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hóa. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để đánh giá khả năng chịu hạn của các giống đậu xanh.

II. Ảnh hưởng của điều kiện hạn và phục hồi

Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của điều kiện hạn và quá trình phục hồi lên sự biến động của chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong cây đậu xanh. Kết quả cho thấy, trong điều kiện hạn, cây tích lũy các chất thẩm thấu và tăng hoạt độ enzyme để thích nghi. Sau khi phục hồi, các chỉ số này giảm dần, cho thấy khả năng phục hồi nhanh chóng của cây. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc chọn tạo giống đậu xanh chịu hạn phù hợp với các vùng khô hạn.

2.1. Điều kiện hạn

Trong điều kiện hạn, cây đậu xanh tích lũy các chất thẩm thấu như proline và glycine betaine để duy trì cân bằng nước. Hoạt độ của enzyme chống oxy hóa cũng tăng lên, giúp bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa. Điều này cho thấy cơ chế thích nghi hiệu quả của cây trong điều kiện khắc nghiệt.

2.2. Quá trình phục hồi

Sau khi được tưới nước, cây đậu xanh phục hồi nhanh chóng, hàm lượng chất thẩm thấu và hoạt độ enzyme chống oxy hóa giảm dần. Điều này chứng tỏ khả năng thích nghi và phục hồi mạnh mẽ của cây, giúp duy trì năng suất trong điều kiện bất lợi.

III. Ứng dụng trong nông nghiệp

Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để chọn tạo các giống đậu xanh có khả năng chịu hạn cao, phù hợp với các vùng khô hạn. Kết quả nghiên cứu về sự biến động của chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa giúp đánh giá và cải thiện khả năng thích nghi của cây trồng. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng suất và ổn định sản xuất đậu xanh trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

3.1. Chọn tạo giống chịu hạn

Kết quả nghiên cứu về sự biến động của chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa giúp xác định các giống đậu xanh có khả năng chịu hạn cao. Điều này hỗ trợ quá trình chọn tạo giống phù hợp với các vùng khô hạn, góp phần nâng cao năng suất cây trồng.

3.2. Cải thiện kỹ thuật canh tác

Nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng để cải thiện kỹ thuật canh tác đậu xanh trong điều kiện hạn. Việc áp dụng các biện pháp tưới tiêu hợp lý và chọn giống chịu hạn giúp tối ưu hóa năng suất và giảm thiểu rủi ro trong sản xuất nông nghiệp.

Nội dung chính

Tổng quan nghiên cứu

Cây đậu xanh (Vigna radiata L.) là một trong những cây lương thực quan trọng tại Việt Nam và nhiều quốc gia châu Á, với giá trị dinh dưỡng cao gồm khoảng 25,98% protein, 1,3% lipid, 4,79% chất xơ và 62,12% hydratcacbon cùng nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu. Tuy nhiên, diện tích trồng đậu xanh ở nước ta còn nhỏ lẻ, năng suất thấp do phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên, đặc biệt là hạn hán. Theo báo cáo của ngành, lượng mưa phân bố không đều và có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng và năng suất cây đậu xanh. Do đó, nghiên cứu về khả năng chịu hạn và cơ chế sinh học liên quan đến các chất có hoạt tính thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong đậu xanh là rất cần thiết.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích sự biến động hàm lượng các chất có hoạt tính thẩm thấu như đường khử, proline, glycine betaine, protein tổng số và hoạt độ enzyme chống oxy hóa (catalase, peroxidase) trong các giai đoạn sinh trưởng của cây đậu xanh (cây non, ra hoa, tạo quả) dưới điều kiện gây hạn và phục hồi. Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 10/2018 đến tháng 7/2019 tại phòng thí nghiệm Sinh lý-Hóa sinh và vườn Sinh học, Trường Đại học Quy Nhơn. Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ cơ chế sinh lý, hóa sinh của cây đậu xanh khi chịu hạn, từ đó hỗ trợ chọn tạo giống chịu hạn, nâng cao năng suất và phát triển bền vững cây đậu xanh tại các vùng khan hiếm nước tưới.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về sinh lý thực vật chịu hạn, tập trung vào vai trò của các hợp chất có hoạt tính thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa trong cơ chế thích nghi của cây trồng. Hai mô hình chính được áp dụng gồm:

1. Cơ chế điều chỉnh áp suất thẩm thấu (ASTT): Cây trồng tích lũy các chất hòa tan như đường khử, proline, glycine betaine để tăng áp suất thẩm thấu nội bào, giúp tế bào giữ nước và duy trì hoạt động sinh lý trong điều kiện thiếu nước.

2. Cơ chế chống oxy hóa: Các enzyme như catalase (CAT) và peroxidase (POD) tham gia loại bỏ các gốc oxy phản ứng (ROS) sinh ra do stress hạn, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hóa.

Các khái niệm chính bao gồm: đường khử (monosaccharide như glucose, fructose), proline (axit amin điều hòa thẩm thấu), glycine betaine (chất điều hòa thẩm thấu và bảo vệ màng tế bào), protein tổng số (bao gồm protein sốc nhiệt HSP), enzyme catalase và peroxidase.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng ba giống đậu xanh (ĐX 044, ĐX 208, NTB.02) được trồng và xử lý trong điều kiện thí nghiệm tại Trường Đại học Quy Nhơn.

• Phương pháp bố trí thí nghiệm: Gây hạn nhân tạo bằng cách không tưới nước trong 1, 3, 5 ngày ở các giai đoạn cây non, ra hoa và tạo quả; sau đó tưới nước phục hồi trong 1, 3, 5 ngày. Mỗi công thức gồm 15 cây/chậu, lặp lại 3 lần.

• Phân tích các chỉ tiêu: Hàm lượng đường khử, proline, glycine betaine, protein tổng số được xác định bằng các phương pháp chuẩn như phương pháp Bertrand, Bates, Grieve và Bradford. Hoạt độ enzyme catalase và peroxidase được đo bằng phương pháp chuẩn độ KMnO4 và quang phổ hấp thụ.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Mỗi thí nghiệm được lặp lại 3 lần để đảm bảo độ tin cậy số liệu. Mẫu lá được thu thập theo thời gian quy định trong quá trình gây hạn và phục hồi.

• Phân tích số liệu: Sử dụng thống kê mô tả với giá trị trung bình, độ lệch chuẩn và sai số trung bình để đánh giá sự biến động các chỉ tiêu sinh hóa.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Biến động hàm lượng đường khử:

   • Ở giai đoạn cây non, sau 5 ngày gây hạn, hàm lượng đường khử tăng từ 19,64% đến 23,56% so với đối chứng, cao nhất ở giống ĐX 044.
   • Ở giai đoạn ra hoa, mức tăng mạnh hơn, đạt 35,8% - 45,5% sau 5 ngày gây hạn, với ĐX 044 dẫn đầu.
   • Ở giai đoạn tạo quả, hàm lượng đường khử tăng từ 18,71% đến 22,51% sau 5 ngày gây hạn.
   • Trong quá trình phục hồi, hàm lượng đường khử giảm dần và gần về mức đối chứng sau 5 ngày tưới nước.

2. Biến động hàm lượng proline:

   • Proline tăng đáng kể trong lá đậu xanh khi bị hạn, đặc biệt ở giai đoạn cây non và ra hoa, với mức tăng lên đến khoảng 2-3 lần so với đối chứng sau 5 ngày gây hạn.
   • Sau khi phục hồi, hàm lượng proline giảm dần nhưng vẫn cao hơn đối chứng trong vài ngày đầu.

3. Biến động hàm lượng glycine betaine:

   • Glycine betaine cũng tăng rõ rệt trong điều kiện hạn, với mức tăng từ 10% đến 30% tùy giống và giai đoạn sinh trưởng.
   • Sự tăng này giúp duy trì cân bằng nước và bảo vệ cấu trúc tế bào trong điều kiện stress.

4. Biến động hàm lượng protein tổng số và hoạt độ enzyme chống oxy hóa:

   • Protein tổng số có xu hướng giảm nhẹ trong quá trình gây hạn, phản ánh sự giảm tổng hợp protein thông thường.
   • Hoạt độ enzyme catalase và peroxidase tăng lên đáng kể, đặc biệt catalase tăng khoảng 20-35% sau 5 ngày gây hạn, cho thấy vai trò quan trọng trong việc loại bỏ ROS và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hóa.

Thảo luận kết quả

Sự gia tăng hàm lượng các chất có hoạt tính thẩm thấu như đường khử, proline và glycine betaine trong lá đậu xanh khi bị hạn cho thấy cây có cơ chế điều chỉnh áp suất thẩm thấu nhằm giữ nước và duy trì hoạt động sinh lý. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của các hợp chất này trong cơ chế chịu hạn của thực vật. Đặc biệt, giống ĐX 044 thể hiện khả năng tích lũy các chất này cao hơn, cho thấy tiềm năng chịu hạn tốt hơn so với hai giống còn lại.

Hoạt độ enzyme catalase và peroxidase tăng lên chứng tỏ hệ thống chống oxy hóa của cây được kích hoạt để loại bỏ các gốc oxy phản ứng gây hại trong điều kiện stress hạn. Điều này giúp bảo vệ màng tế bào và các thành phần sinh học quan trọng, góp phần duy trì sự sống và phát triển của cây.

Sự giảm nhẹ protein tổng số có thể do quá trình phân giải protein để cung cấp năng lượng và nguyên liệu cho tổng hợp các chất chống stress như proline. Quá trình phục hồi sau hạn cho thấy các chỉ tiêu sinh hóa dần trở về mức bình thường, minh chứng cho khả năng thích nghi và hồi phục của cây đậu xanh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ đường thể hiện sự biến động hàm lượng các chất theo thời gian gây hạn và phục hồi, cũng như bảng so sánh tỷ lệ tăng giảm giữa các giống và giai đoạn sinh trưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Phát triển và nhân giống các giống đậu xanh chịu hạn: Tập trung nhân giống giống ĐX 044 do có khả năng tích lũy các chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa cao, nâng cao năng suất trong điều kiện hạn. Thời gian thực hiện: 2-3 năm. Chủ thể: Viện nghiên cứu nông nghiệp, các trung tâm giống cây trồng.

2. Áp dụng kỹ thuật gây hạn nhân tạo trong tuyển chọn giống: Sử dụng phương pháp gây hạn nhân tạo để đánh giá khả năng chịu hạn của các giống đậu xanh mới, giúp rút ngắn thời gian chọn lọc. Thời gian: liên tục trong các vụ nghiên cứu. Chủ thể: Các phòng thí nghiệm nghiên cứu sinh học thực nghiệm.

3. Xây dựng quy trình canh tác thích nghi với hạn: Đề xuất các biện pháp kỹ thuật như tưới nước hợp lý, bón phân cân đối, luân canh cây trồng để tăng khả năng chịu hạn và phục hồi của đậu xanh. Thời gian: áp dụng ngay trong các vụ mùa. Chủ thể: Nông dân, cán bộ kỹ thuật nông nghiệp.

4. Nâng cao nhận thức và đào tạo kỹ thuật cho nông dân: Tổ chức các khóa tập huấn về cơ chế chịu hạn và kỹ thuật trồng đậu xanh chịu hạn nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất. Thời gian: hàng năm. Chủ thể: Sở Nông nghiệp, các tổ chức đào tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành sinh học thực nghiệm: Luận văn cung cấp dữ liệu chi tiết về cơ chế sinh lý và hóa sinh của cây đậu xanh chịu hạn, hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu về stress sinh học.

2. Chuyên gia phát triển giống cây trồng: Thông tin về sự biến động các chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa giúp đánh giá và chọn lọc giống đậu xanh có khả năng chịu hạn cao.

3. Cán bộ kỹ thuật nông nghiệp và quản lý sản xuất: Áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng quy trình canh tác và quản lý cây đậu xanh phù hợp với điều kiện hạn hán.

4. Nông dân trồng đậu xanh: Hiểu rõ cơ chế chịu hạn của cây, từ đó áp dụng các biện pháp kỹ thuật nhằm tăng năng suất và chất lượng sản phẩm trong điều kiện khô hạn.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao nghiên cứu các chất có hoạt tính thẩm thấu lại quan trọng trong cây đậu xanh?
   Các chất này giúp cây điều chỉnh áp suất thẩm thấu, giữ nước trong tế bào khi thiếu nước, từ đó duy trì hoạt động sinh lý và tăng khả năng chịu hạn.

2. Enzyme catalase và peroxidase có vai trò gì trong cơ chế chịu hạn?
   Chúng loại bỏ các gốc oxy phản ứng gây hại trong tế bào, bảo vệ màng tế bào và các thành phần sinh học, giúp cây chống lại stress oxy hóa do hạn.

3. Giống đậu xanh nào có khả năng chịu hạn tốt nhất theo nghiên cứu?
   Giống ĐX 044 thể hiện khả năng tích lũy các chất thẩm thấu và enzyme chống oxy hóa cao nhất, phù hợp cho việc chọn tạo giống chịu hạn.

4. Phương pháp gây hạn nhân tạo được thực hiện như thế nào?
   Không tưới nước trong các khoảng thời gian 1, 3, 5 ngày ở các giai đoạn sinh trưởng, sau đó tưới nước phục hồi để đánh giá phản ứng sinh lý của cây.

5. Kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng thực tiễn ra sao?
   Giúp chọn giống chịu hạn, xây dựng quy trình canh tác thích nghi, đào tạo nông dân và nâng cao năng suất đậu xanh trong điều kiện khan hiếm nước.

Kết luận

• Cây đậu xanh phản ứng tích cực với điều kiện hạn bằng cách tăng hàm lượng các chất có hoạt tính thẩm thấu như đường khử, proline, glycine betaine, giúp duy trì áp suất thẩm thấu tế bào.
• Hoạt độ enzyme catalase và peroxidase tăng lên trong điều kiện hạn, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa.
• Giống ĐX 044 có khả năng chịu hạn tốt hơn so với ĐX 208 và NTB.02, thể hiện qua mức tăng các chỉ tiêu sinh hóa.
• Quá trình phục hồi sau hạn cho thấy các chỉ tiêu sinh hóa dần trở về mức bình thường, chứng tỏ khả năng thích nghi và hồi phục của cây đậu xanh.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc chọn tạo giống và xây dựng quy trình canh tác đậu xanh chịu hạn, góp phần nâng cao năng suất và phát triển bền vững cây trồng tại các vùng hạn hán.

Tiếp theo, cần triển khai nhân rộng nghiên cứu trên diện rộng và ứng dụng kết quả vào thực tiễn sản xuất. Mời các nhà nghiên cứu và chuyên gia nông nghiệp cùng hợp tác phát triển giống đậu xanh chịu hạn hiệu quả.