Đặc điểm bệnh lý và lâm sàng do tiên mao trùng từ trâu tỉnh Tuyên Quang gây ra trên chuột và thỏ thí nghiệm

• Tác giả: Hà Anh Thư
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Thị Kim Lan
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên cứu đặc điểm bệnh lý và lâm sàng bệnh do loài tiên mao trùng phân lập từ trâu của tỉnh Tuyên Quang gây ra trên chuột và thỏ thí nghiệm
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC KÝ TỰ, KÝ HIỆU VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Ý nghĩa của đề tài
• 1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
• 1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 2.2. Đặc điểm hình thái, cấu trúc và phân loại tiên mao trùng
• 2.2.1. Vị trí của tiên mao trùng Trypanosoma evansi trong hệ thống phân loại động vật đơn bào
• 2.2.2. Đặc điểm hình thái, cấu tạo của tiên mao trùng
• 2.2.3. Cấu trúc kháng nguyên của tiên mao trùng Trypanosoma evansi
• 2.2.3.1. Kháng nguyên ổn định (kháng nguyên không biến đổi)
• 2.2.3.2. Kháng nguyên biến đổi
• 2.2.3.3. Cơ chế di truyền của kháng nguyên biến đổi
• 2.3. Dịch tễ học bệnh tiên mao trùng ở trâu, bò
• 2.3.1. Phân bố của bệnh
• 2.3.2. Vật chủ và vật môi giới truyền bệnh tiên mao trùng

I. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định các đặc điểm bệnh lý và lâm sàng của bệnh do tiên mao trùng phân lập từ trâu ở tỉnh Tuyên Quang. Nghiên cứu sẽ thực hiện trên động vật thí nghiệm như chuột thí nghiệm và thỏ thí nghiệm. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin khoa học quan trọng cho việc chẩn đoán và phòng trị bệnh, từ đó giúp giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra trên đàn trâu. Việc xác định đặc điểm bệnh lý sẽ giúp người chăn nuôi nhận biết và có biện pháp phòng ngừa kịp thời. Theo đó, nghiên cứu không chỉ có giá trị trong học tập mà còn có ý nghĩa thực tiễn cao trong ngành chăn nuôi.

1.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học

Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu sâu hơn về bệnh lý tiên mao trùng. Thông tin thu được sẽ hỗ trợ trong việc phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn. Nghiên cứu này cũng mở ra hướng đi mới cho các nghiên cứu tiếp theo về tiên mao trùng và các bệnh ký sinh trùng khác, từ đó nâng cao chất lượng nghiên cứu trong lĩnh vực thú y.

1.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho người chăn nuôi trong việc nhận biết và phòng ngừa bệnh. Việc hiểu rõ về bệnh lý trên động vật sẽ giúp nâng cao năng suất chăn nuôi, giảm thiểu thiệt hại kinh tế do bệnh gây ra. Thông qua việc áp dụng các biện pháp phòng trị hiệu quả, người chăn nuôi có thể bảo vệ sức khỏe đàn gia súc, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi tại tỉnh Tuyên Quang.

II. Tổng quan tài liệu

Nghiên cứu về tiên mao trùng đã được thực hiện rộng rãi trên thế giới. Trypanosoma evansi là loài tiên mao trùng phổ biến nhất, gây bệnh cho nhiều loài gia súc, trong đó có trâu và bò. Bệnh do tiên mao trùng gây ra có thể dẫn đến những thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe và kinh tế. Các triệu chứng lâm sàng của bệnh thường bao gồm sốt cao, suy nhược, và có thể dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn. Việc phân lập và nghiên cứu đặc điểm của tiên mao trùng từ trâu ở Tuyên Quang sẽ giúp hiểu rõ hơn về dịch tễ học và cơ chế gây bệnh của loài này.

2.1. Đặc điểm hình thái và cấu trúc của tiên mao trùng

Tiên mao trùng T. evansi có kích thước nhỏ, hình dạng mảnh mai, với chiều dài từ 18 đến 34 µm. Cấu trúc của nó bao gồm lớp vỏ dày và các nội quan như ribosome, kinetoplast, và nhân. Sự hiểu biết về cấu trúc này là rất quan trọng để phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh. Các kháng nguyên của tiên mao trùng cũng có vai trò quan trọng trong việc xác định khả năng gây bệnh và phản ứng miễn dịch của vật chủ.

2.2. Dịch tễ học bệnh tiên mao trùng

Bệnh tiên mao trùng đã được ghi nhận ở nhiều quốc gia, đặc biệt là ở các khu vực có chăn nuôi trâu, bò. Tại Việt Nam, bệnh này đã được nghiên cứu từ những năm 1960 và được xác định là một trong những bệnh ký sinh trùng phổ biến nhất ở miền Bắc. Việc hiểu rõ về dịch tễ học của bệnh sẽ giúp các nhà nghiên cứu và người chăn nuôi có biện pháp phòng ngừa hiệu quả hơn, từ đó giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra.

III. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy T. evansi có khả năng gây bệnh cao trên cả chuột thí nghiệm và thỏ thí nghiệm. Các triệu chứng lâm sàng xuất hiện rõ rệt sau khi gây nhiễm, bao gồm sốt, suy nhược và các biến chứng khác. Thời gian xuất hiện triệu chứng và diễn biến bệnh lý cũng được ghi nhận, cho thấy sự nghiêm trọng của bệnh. Những phát hiện này không chỉ có giá trị trong việc hiểu rõ hơn về bệnh mà còn cung cấp thông tin quan trọng cho việc phát triển các phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

3.1. Khả năng gây bệnh của T. evansi trên thỏ

Khi gây nhiễm cho thỏ, T. evansi đã cho thấy khả năng gây bệnh rõ rệt. Các triệu chứng lâm sàng xuất hiện trong thời gian ngắn, cho thấy mức độ nghiêm trọng của bệnh. Kết quả này cho thấy thỏ có thể là một mô hình thí nghiệm hữu ích để nghiên cứu về bệnh do tiên mao trùng gây ra, từ đó giúp phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

3.2. Khả năng gây bệnh của T. evansi trên chuột bạch

Tương tự như thỏ, T. evansi cũng cho thấy khả năng gây bệnh cao trên chuột bạch. Các triệu chứng lâm sàng và thời gian sống sót của chuột sau khi nhiễm bệnh đã được ghi nhận. Những phát hiện này cung cấp thông tin quan trọng cho việc hiểu rõ hơn về cơ chế gây bệnh của tiên mao trùng và có thể hỗ trợ trong việc phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.