Nghiên cứu bệnh đốm đen Phaeoisariopsis personata trên cây lạc tại Nghệ An

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH

1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.4. Những đóng góp mới của đề tài

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới và ở Việt Nam

2.1.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới

2.1.2. Tình hình sản xuất lạc ở Việt Nam

2.2. Nghiên cứu về bệnh đốm đen hại lạc

2.2.1. Phân bố và tầm quan trọng của bệnh đốm đen hại lạc

2.2.2. Xác định các mẫu nấm gây bệnh bằng giải trình tự vùng ITS

2.2.3. Phân tích đa dạng di truyền của nấm dựa trên phân tích Rep - PCR

2.2.4. Triệu chứng bệnh đốm đen hại lạc

2.2.5. Đặc điểm hình thái của nấm gây bệnh đốm đen hại lạc

2.2.6. Đặc điểm sinh học của nấm gây bệnh đốm đen hại lạc

2.2.7. Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh đốm đen hại lạc

2.2.8. Biện pháp phòng chống bệnh

3. PHẦN 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Vật liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.1.1. Vật liệu nghiên cứu

3.1.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

3.2.1. Đánh giá mức độ phổ biến và tác hại của bệnh đốm đen hại lạc

3.2.2. Xác định loài nấm gây bệnh đốm đen và đánh giá mức độ đa dạng phân tử của các mẫu nấm thu thập được

3.2.3. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của nấm gây bệnh đốm đen hại lạc

3.2.4. Nghiên cứu biện pháp phòng trừ bệnh đốm đen hại lạc do nấm P. personata gây ra

3.3. Phương pháp nghiên cứu

3.3.1. Phương pháp đánh giá mức độ phổ biến và tác hại của bệnh đốm đen hại lạc

3.3.2. Phương pháp xác định loài nấm gây bệnh đốm đen và đánh giá mức độ đa dạng di truyền của nấm P. personata bằng kỹ thuật rep-PCR

3.3.3. Phương pháp nghiên cứu đặc điểm hình thái và sinh học của nấm P. personata

3.3.4. Phương pháp nghiên cứu các biện pháp phòng trừ bệnh đốm hại lạc

3.3.5. Phương pháp tính toán và xử lý số liệu

4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Mức độ phổ biến và tác hại của bệnh đốm đen hại lạc tại Nghệ An

4.1.1. Mức độ phổ biến của bệnh đốm đen hại lạc tại Nghệ An

4.1.2. Diễn biến bệnh đốm đen hại lạc tại Nghệ An

4.1.3. Ảnh hưởng của bệnh đốm đen đến sinh trưởng và các yếu tố cấu thành năng suất của cây lạc

4.2. Xác định loài nấm gây bệnh đốm đen và đánh giá mức độ đa dạng phân tử của các mẫu nấm thu thập được

4.2.1. Một số đặc điểm hình thái của nấm P. personata gây bệnh đốm đen hại lạc

4.2.2. Xác định các mẫu nấm gây bệnh đốm đen hại lạc thu tại Nghệ An bằng giải trình tự vùng ITS

4.2.3. Phân tích đa dạng di truyền của nấm gây bệnh đốm đen hại lạc dựa trên phân tích Rep - PCR

4.3. Một số đặc điểm sinh học của nấm P. personata gây bệnh đốm đen hại lạc

4.3.1. Ảnh hưởng của môi trường nuôi cấy và điều kiện ánh sáng đến sinh trưởng và sinh bào tử của nấm P. personata

4.3.2. Đánh giá ảnh hưởng của nồng độ bào tử và tuổi lá đến khả năng gây bệnh của nấm P. personata bằng phương pháp lá tách

4.3.3. Xác định hình thức sinh sản hữu tính của nấm P. personata trong điều kiện tự nhiên

4.4. Nghiên cứu biện pháp phòng trừ bệnh đốm đen hại lạc do nấm P. personata gây ra

4.4.1. Nghiên cứu khả năng phòng trừ bệnh đốm đen hại lạc bằng biện pháp hóa học

4.4.2. Nghiên cứu khả năng phòng trừ bệnh đốm đen hại lạc bằng chất kích kháng

4.4.3. Nghiên cứu khả năng phòng trừ bệnh đốm đen hại lạc bằng biện pháp sinh học

5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

5.1. Kết luận

5.2. Kiến nghị

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu và tính cấp thiết của nghiên cứu

Nghiên cứu bệnh đốm đen do nấm Phaeoisariopsis personata gây ra trên cây lạc tại Nghệ An là một phần quan trọng trong lĩnh vực bảo vệ thực vật. Bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho nông dân. Luận án tiến sĩ này nhằm đánh giá mức độ phổ biến, tác hại và đề xuất các biện pháp phòng trừ hiệu quả.

1.1. Tình hình sản xuất lạc tại Nghệ An

Nghệ An là một trong những tỉnh trồng lạc chủ lực của Việt Nam. Tuy nhiên, sản xuất lạc tại đây đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sự xuất hiện của bệnh đốm đen. Bệnh này gây ra bởi nấm Phaeoisariopsis personata, làm giảm năng suất và chất lượng lạc.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá mức độ phổ biến, tác hại của bệnh đốm đen và xác định các biện pháp phòng trừ hiệu quả. Nghiên cứu cũng tập trung vào việc phân tích đặc điểm sinh học của nấm gây bệnh và đánh giá mức độ đa dạng di truyền của quần thể nấm tại Nghệ An.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp điều tra, phân tích di truyền và thử nghiệm phòng trừ để đạt được các mục tiêu đề ra. Các mẫu nấm được thu thập và phân tích để xác định đặc điểm hình thái và sinh học.

2.1. Điều tra và thu thập mẫu

Các mẫu bệnh được thu thập từ các vùng trồng lạc tại Nghệ An. Phương pháp điều tra theo tiêu chuẩn QCVN 01-38:2010/BNNPTNT được áp dụng để đánh giá mức độ phổ biến và tác hại của bệnh đốm đen.

2.2. Phân tích di truyền

Các mẫu nấm được phân tích di truyền bằng kỹ thuật Rep-PCR và giải trình tự vùng ITS để xác định mức độ đa dạng di truyền của quần thể nấm. Kết quả cho thấy quần thể nấm tại Nghệ An có mức độ đa dạng thấp.

III. Kết quả nghiên cứu

Nghiên cứu đã xác định được mức độ phổ biến và tác hại của bệnh đốm đen trên cây lạc tại Nghệ An. Bệnh làm giảm năng suất lạc đáng kể, đặc biệt trong vụ thu. Các biện pháp phòng trừ bằng hóa học và sinh học cũng được đánh giá hiệu quả.

3.1. Mức độ phổ biến và tác hại

Bệnh đốm đen phổ biến tại các vùng trồng lạc ở Nghệ An, đặc biệt là trong vụ thu. Bệnh làm giảm năng suất lạc lên đến 49,90% trong vụ thu và 30,24% trong vụ xuân.

3.2. Đặc điểm sinh học của nấm

Nấm Phaeoisariopsis personata có đặc điểm hình thái và sinh học đặc trưng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nấm không có dạng sinh sản hữu tính trong điều kiện tự nhiên tại Nghệ An.

3.3. Biện pháp phòng trừ

Các biện pháp phòng trừ bằng thuốc hóa học như Carbendazim và dịch chiết từ cây cà độc dược, trầu không cho thấy hiệu quả cao trong việc kiểm soát bệnh đốm đen. Các biện pháp này được khuyến nghị áp dụng tại các thời điểm cụ thể trong chu kỳ sinh trưởng của cây lạc.

IV. Kết luận và kiến nghị

Nghiên cứu đã cung cấp cái nhìn toàn diện về bệnh đốm đen trên cây lạc tại Nghệ An. Các biện pháp phòng trừ được đề xuất có tiềm năng ứng dụng cao trong thực tiễn sản xuất nông nghiệp.

4.1. Kết luận

Bệnh đốm đen do nấm Phaeoisariopsis personata gây ra là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sản xuất lạc tại Nghệ An. Nghiên cứu đã xác định được các đặc điểm sinh học và dịch tễ của nấm, đồng thời đề xuất các biện pháp phòng trừ hiệu quả.

4.2. Kiến nghị

Cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về cơ chế gây bệnh và khả năng kháng bệnh của các giống lạc. Các biện pháp phòng trừ bằng sinh học và hóa học nên được áp dụng rộng rãi để giảm thiểu thiệt hại do bệnh đốm đen gây ra.

Nghiên cứu chuyên sâu về bệnh đốm đen Phaeoisariopsis personata hại lạc tại Nghệ An