Nghiên cứu ảnh hưởng của tuổi đến khối lượng thể tích và tính chất co rút của gỗ keo tai tượng Acacia mangium trồng tại Thái Nguyên

• Tác giả: Nguyễn Trọng Thuận
• Người hướng dẫn: TS. Dương Văn Đoàn
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên rừng
• Đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của tuổi đến sự biến đổi khối lượng thể tích và tính chất co rút của gỗ Keo tai tượng (Acacia mangium) trồng tại Thái Nguyên
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• MỤC LỤC
• 1.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.1.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.1.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.2. Ý nghĩa của việc nghiên cứu
• 1.2.1. Ý nghĩa trong học tập
• 1.2.2. Ý nghĩa khoa học
• 1.2.3. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 2.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu
• 2.1.1. Khối lượng thể tích
• 2.1.1.1. Khái niệm
• 2.1.1.2. Phương pháp xác định khối lượng thể tích
• 2.1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới khối lượng thể tích
• 2.1.2. Tính chất co rút
• 2.2. Tình hình nghiên cứu
• 2.2.1. Trên thế giới
• 2.2.2. Trong nước
• 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, địa điểm nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Địa điểm nghiên cứu và thời gian nghiên cứu
• 3.2. Nội dung nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Quy trình thực hiện thí nghiệm
• 3.3.2. Phương pháp thu thập cây mẫu, cắt mẫu và xử lý mẫu
• 3.3.3. Phương pháp thí nghiệm
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Sự biến đổi khối lượng thể tích theo hướng từ tâm ra vỏ
• 4.2. Sự biến đổi co rút theo hướng từ tâm ra vỏ
• 4.3. Xu hướng biến đổi tính chất co rút theo chiều xuyên tâm
• 4.4. Xu hướng biến đổi tính chất co rút theo chiều tiếp tuyến
• 4.5. Xu hướng biến đổi tính chất co rút theo chiều dọc thớ
• 4.6. Ảnh hưởng của tuổi đến khối lượng thể tích
• 4.7. Ảnh hưởng của tuổi đến độ co rút
• 4.8. Ảnh hưởng của tuổi đến độ co rút theo chiều xuyên tâm
• 4.9. Ảnh hưởng của tuổi đến độ co rút theo chiều tiếp tuyến
• 4.10. Ảnh hưởng của tuổi đến độ co rút theo chiều dọc thớ
• 5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tuổi gỗ keo tai tượng

Nghiên cứu tập trung vào tuổi gỗ keo tai tượng (Acacia mangium) trồng tại Thái Nguyên, nhằm đánh giá sự biến đổi khối lượng thể tích gỗ và tính chất co rút gỗ theo tuổi cây. Kết quả cho thấy, tuổi cây có ảnh hưởng đáng kể đến các tính chất vật lý của gỗ. Cụ thể, gỗ ở tuổi 14 có khối lượng thể tích cao hơn so với tuổi 10, đồng thời tính chất co rút cũng thay đổi rõ rệt theo chiều xuyên tâm, tiếp tuyến và dọc thớ. Điều này khẳng định tầm quan trọng của việc lựa chọn tuổi khai thác hợp lý để tối ưu hóa chất lượng gỗ.

1.1. Ảnh hưởng tuổi đến gỗ

Ảnh hưởng tuổi đến gỗ được thể hiện qua sự biến đổi khối lượng thể tích và tính chất co rút. Gỗ keo tai tượng ở tuổi 14 có khối lượng thể tích trung bình cao hơn 15% so với tuổi 10. Điều này cho thấy, gỗ càng già, mật độ tế bào gỗ càng cao, dẫn đến khối lượng thể tích tăng. Ngoài ra, tính chất co rút cũng thay đổi theo tuổi, với độ co rút tiếp tuyến và xuyên tâm giảm dần khi tuổi cây tăng. Đây là cơ sở quan trọng để đánh giá chất lượng gỗ và lựa chọn thời điểm khai thác phù hợp.

II. Khối lượng thể tích gỗ

Khối lượng thể tích gỗ là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng gỗ keo tai tượng. Nghiên cứu sử dụng phương pháp đo, cân để xác định khối lượng thể tích tại các vị trí khác nhau trên thân cây. Kết quả cho thấy, khối lượng thể tích tăng dần từ tâm ra vỏ, với giá trị cao nhất ở vị trí gần vỏ. Điều này phản ánh sự phân bố không đồng đều của các tế bào gỗ trong thân cây. Ngoài ra, khối lượng thể tích cũng chịu ảnh hưởng bởi độ ẩm và vị trí khác nhau trong thân cây.

2.1. Phân tích khối lượng gỗ

Phân tích khối lượng gỗ cho thấy, khối lượng thể tích của gỗ keo tai tượng dao động từ 0.45 đến 0.65 g/cm³, tùy thuộc vào tuổi cây và vị trí trên thân cây. Gỗ ở tuổi 14 có khối lượng thể tích trung bình cao hơn so với tuổi 10, điều này khẳng định sự ảnh hưởng của tuổi cây đến chất lượng gỗ. Ngoài ra, khối lượng thể tích cũng chịu ảnh hưởng bởi tỷ lệ gỗ sớm và gỗ muộn, với gỗ muộn có khối lượng thể tích cao hơn gỗ sớm.

III. Tính chất co rút gỗ

Tính chất co rút gỗ là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình chế biến và sử dụng gỗ. Nghiên cứu chỉ ra rằng, tính chất co rút của gỗ keo tai tượng thay đổi theo chiều xuyên tâm, tiếp tuyến và dọc thớ. Độ co rút tiếp tuyến thường cao hơn so với độ co rút xuyên tâm, điều này dẫn đến hiện tượng cong vênh và nứt nẻ trong quá trình sấy gỗ. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, tính chất co rút giảm dần khi tuổi cây tăng, điều này khẳng định tầm quan trọng của việc lựa chọn tuổi khai thác hợp lý.

3.1. Co rút gỗ keo

Co rút gỗ keo được nghiên cứu chi tiết qua các chiều xuyên tâm, tiếp tuyến và dọc thớ. Kết quả cho thấy, độ co rút tiếp tuyến dao động từ 6.1% đến 8.5%, trong khi độ co rút xuyên tâm dao động từ 2.5% đến 3.3%. Độ co rút dọc thớ thấp hơn, dao động từ 0.3% đến 0.5%. Điều này cho thấy, tính chất co rút của gỗ keo tai tượng chịu ảnh hưởng lớn bởi cấu trúc tế bào và vị trí trên thân cây. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học để cải thiện quy trình sấy và bảo quản gỗ.

IV. Ngành lâm nghiệp Thái Nguyên

Nghiên cứu về gỗ keo Acacia mangium tại Thái Nguyên có ý nghĩa quan trọng đối với ngành lâm nghiệp Thái Nguyên. Kết quả nghiên cứu không chỉ cung cấp dữ liệu khoa học về đặc điểm gỗ keo tai tượng mà còn đề xuất các giải pháp cải thiện quy trình chế biến và bảo quản gỗ. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ tài nguyên rừng tại địa phương. Nghiên cứu cũng khẳng định tiềm năng của gỗ keo tai tượng trong việc thay thế các loại gỗ tự nhiên, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

4.1. Ảnh hưởng tuổi đến gỗ keo

Ảnh hưởng tuổi đến gỗ keo được thể hiện rõ qua sự biến đổi khối lượng thể tích và tính chất co rút. Gỗ keo tai tượng ở tuổi 14 có chất lượng tốt hơn so với tuổi 10, điều này khẳng định tầm quan trọng của việc lựa chọn tuổi khai thác hợp lý. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học để ngành lâm nghiệp Thái Nguyên cải thiện quy trình quản lý và khai thác rừng, đồng thời nâng cao giá trị kinh tế của gỗ keo Acacia mangium.