Chất Lượng Tín Dụng Khách Hàng Doanh Nghiệp Nhỏ và Vừa Tại Ngân Hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam - Chi Nhánh Tỉnh Hà Nam

• Tác giả: Trần Thị Lan
• Người hướng dẫn: TS. Lê Ngọc Lân
• Trường học: Học viện Ngân hàng
• Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
• Đề tài: Nâng Cao Chất Lượng Tín Dụng Khách Hàng Doanh Nghiệp Nhỏ và Vừa Tại Agribank Hà Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1.1. Khái quát chung về tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.2. Doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.3. Khái niệm tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.4. Đặc điểm tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.5. Phân loại tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.6. Vai trò của hoạt động tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.1.7. Chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng thương mại
• 1.1.8. Quan điểm về chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng thương mại
• 1.1.9. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng thương mại
• 1.1.10. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương mại
• 1.1.11. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại một số chi nhánh ngân hàng thương mại và bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.1.11.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của một số chi nhánh NHTM Việt Nam
• 1.1.11.2. Bài học kinh nghiệm đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH HÀ NAM
• 1.2.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.2.2. Quá trình hình thành và phát triển
• 1.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
• 1.2.4. Tình hình hoạt động kinh doanh giai đoạn 2019 – 2021
• 1.2.5. Thực trạng tín dụng khách hàng DNNVV tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.2.5.1. Các văn bản pháp lý quy định về hoạt động tín dụng đối với DNNVV đang áp dụng
• 1.2.5.2. Các sản phẩm tín dụng khách hàng DNNVV đang triển khai tại Agribank Chi nhánh tỉnh Hà Nam
• 1.2.5.3. Kết quả cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh tỉnh Hà Nam
• 1.2.6. Thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.2.6.1. Thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa qua các tiêu chí đánh giá mức độ an toàn
• 1.2.6.2. Thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa qua các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động
• 1.2.6.3. Thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa qua các chỉ tiêu đánh giá mức độ đáp ứng nhu cầu tín dụng
• 1.2.6.4. Đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Hà Nam
• 1.2.7. Kết quả đạt được. Nguyên nhân hạn chế
• 1.3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH HÀ NAM
• 1.3.1. Định hướng nâng cao chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam đến năm 2030
• 1.3.2. Định hướng phát triển tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam đến năm 2030
• 1.3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Hà Nam
• 1.3.3.1. Áp dụng linh hoạt chính sách cho vay đối với DNNVV ở cấp độ chi nhánh
• 1.3.3.2. Tuân thủ quy trình hoạt động tín dụng DNNVV của Trụ sở chính
• 1.3.3.3. Thu thập đầy đủ thông tin tín dụng phục vụ cho hoạt động thẩm định và ra quyết định cho vay KH
• 1.3.3.4. Nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ tín dụng khách hàng DNNVV
• 1.3.3.5. Hoàn thiện công tác thẩm định khách hàng DNNVV
• 1.3.3.6. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ
• 1.3.3.7. Kiến nghị với Trụ sở chính
• 1.3.3.8. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước
• 1.3.3.9. Kiến nghị với Chính phủ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về Chất Lượng Tín Dụng DNNVV Agribank Hà Nam

Chất lượng tín dụng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của Agribank Hà Nam. Hoạt động cho vay DNNVV không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương mà còn đóng góp vào sự ổn định của hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, việc quản lý chất lượng tín dụng đối với phân khúc này đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế biến động và cạnh tranh gay gắt. Luận văn này đi sâu vào phân tích thực trạng chất lượng tín dụng DNNVV Agribank Hà Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2020, đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh mẽ đến DNNVV, làm gia tăng nguy cơ nợ xấu và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng trả nợ.

1.1. Vai trò của Tín Dụng DNNVV đối với Agribank Hà Nam

Tín dụng DNNVV đóng vai trò quan trọng trong việc đa dạng hóa danh mục cho vay của Agribank Hà Nam, gia tăng nguồn thu nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh. Hoạt động này giúp ngân hàng tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng, đồng thời góp phần vào sự phát triển kinh tế địa phương. Theo số liệu thống kê, quy mô cho vay DNNVV tại Agribank Hà Nam có xu hướng tăng trưởng liên tục trong giai đoạn 2019-2021.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến Chất Lượng Tín Dụng DNNVV

Chất lượng tín dụng DNNVV chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm tình hình kinh tế vĩ mô, năng lực quản lý của doanh nghiệp, chính sách tín dụng của ngân hàng và khả năng thẩm định rủi ro của cán bộ tín dụng. Những yếu tố này tác động trực tiếp đến khả năng trả nợ của DNNVV và nợ xấu DNNVV Agribank Hà Nam. Do đó, việc phân tích và đánh giá kỹ lưỡng các yếu tố này là vô cùng quan trọng.

II. Thực trạng Rủi ro Tín Dụng DNNVV tại Agribank Hà Nam

Thực tế cho thấy, rủi ro tín dụng DNNVV Agribank Hà Nam đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong giai đoạn 2019-2021. Tỷ lệ nợ xấu đối với nhóm khách hàng này đã tăng từ 1.02% (2019) lên 1.92% (2020), cao hơn so với tỷ lệ trung bình của các chi nhánh ngân hàng khác trên địa bàn. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc tăng cường quản lý rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng. Theo báo cáo, sự gia tăng nợ xấu chủ yếu do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đến khả năng trả nợ của DNNVV.

2.1. Phân tích Nợ Quá Hạn và Nợ Xấu trong Dư Nợ DNNVV

Việc phân tích chi tiết cơ cấu nợ quá hạn và nợ xấu trong dư nợ DNNVV giúp Agribank Hà Nam nhận diện các vấn đề tiềm ẩn và có biện pháp xử lý kịp thời. Cần đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ quá hạn, nợ xấu, từ đó xác định các biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro. Nợ xấu DNNVV Agribank Hà Nam có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm năng lực quản lý yếu kém của doanh nghiệp, biến động thị trường và rủi ro thanh khoản.

2.2. Đánh giá Khả năng Trả Nợ của Khách Hàng DNNVV Agribank

Đánh giá khả năng trả nợ DNNVV là bước quan trọng trong quy trình cấp tín dụng. Cần xem xét kỹ lưỡng tình hình tài chính, dòng tiền và triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp. Sử dụng các mô hình đánh giá tín dụng phù hợp để đưa ra quyết định cho vay chính xác. Đánh giá khách hàng doanh nghiệp Agribank cũng cần chú trọng đến yếu tố phi tài chính như uy tín và kinh nghiệm quản lý.

2.3. Tác động của Đại Dịch đến Chất Lượng Tín Dụng DNNVV

Đại dịch Covid-19 đã gây ra những tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DNNVV, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ và làm gia tăng rủi ro tín dụng. Agribank Hà Nam cần có chính sách hỗ trợ phù hợp để giúp DNNVV vượt qua khó khăn, đồng thời bảo vệ chất lượng tín dụng.

III. Giải pháp Nâng Cao Chất Lượng Tín Dụng DNNVV Agribank HN

Để nâng cao chất lượng tín dụng DNNVV tại Agribank Hà Nam, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từ việc hoàn thiện quy trình thẩm định, tăng cường kiểm soát rủi ro đến việc nâng cao năng lực cán bộ tín dụng và hỗ trợ doanh nghiệp. Cần xây dựng chiến lược tín dụng phù hợp với đặc điểm của từng ngành nghề và khu vực. Theo kinh nghiệm của một số chi nhánh NHTM khác, việc áp dụng công nghệ vào quy trình tín dụng cũng mang lại hiệu quả đáng kể.

3.1. Hoàn thiện Quy Trình Thẩm Định Tín Dụng Khách Hàng DNNVV

Quy trình thẩm định tín dụng cần được rà soát và hoàn thiện, đảm bảo tính chính xác, khách quan và minh bạch. Cần thu thập đầy đủ thông tin về hồ sơ tín dụng DNNVV Agribank, phân tích kỹ lưỡng tình hình tài chính và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Thẩm định tín dụng DNNVV cần chú trọng đến các yếu tố đặc thù của ngành nghề và khu vực.

3.2. Tăng Cường Kiểm Tra Giám Sát Sau Cấp Tín Dụng DNNVV

Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát sau cấp tín dụng để phát hiện sớm các dấu hiệu rủi ro và có biện pháp xử lý kịp thời. Đảm bảo vốn vay được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả. Quản lý tín dụng DNNVV Agribank Hà Nam cần tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật và ngân hàng.

3.3. Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Tín Dụng Khách Hàng DNNVV Agribank

Cán bộ tín dụng cần được đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng thẩm định rủi ro. Cần có kiến thức sâu rộng về ngành nghề kinh doanh của DNNVV để có thể tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả. Xây dựng đội ngũ cán bộ tín dụng chuyên nghiệp, tận tâm và trung thực.

IV. Chính Sách Tín Dụng Agribank Ưu Đãi cho DNNVV tại Hà Nam

Chính sách tín dụng Agribank đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ DNNVV tiếp cận nguồn vốn và phát triển kinh doanh. Cần rà soát và điều chỉnh chính sách tín dụng để phù hợp với tình hình thực tế và nhu cầu của doanh nghiệp. Tạo điều kiện thuận lợi cho DNNVV vay vốn với lãi suất ưu đãi và thủ tục đơn giản. Agribank cần có chính sách tín dụng Agribank riêng biệt cho DNNVV.

4.1. Rà soát và Điều chỉnh Lãi Suất Cho Vay Ưu Đãi DNNVV

Lãi suất cho vay là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận vốn của DNNVV. Cần rà soát và điều chỉnh lãi suất cho vay để phù hợp với tình hình thị trường và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Áp dụng các chương trình cho vay với lãi suất ưu đãi cho các DNNVV có dự án khả thi và hiệu quả.

4.2. Đơn giản hóa Thủ Tục Cấp Tín Dụng và Giải Ngân Nhanh Chóng

Thủ tục cấp tín dụng phức tạp và thời gian giải ngân kéo dài là rào cản đối với DNNVV. Cần đơn giản hóa thủ tục cấp tín dụng, giảm thiểu các yêu cầu không cần thiết và rút ngắn thời gian giải ngân. Áp dụng công nghệ vào quy trình cấp tín dụng để tăng tốc độ và hiệu quả.

4.3. Hỗ trợ DNNVV Tiếp Cận Các Chương Trình Hỗ Trợ Khác

Agribank Hà Nam cần chủ động phối hợp với các tổ chức, hiệp hội và cơ quan nhà nước để hỗ trợ DNNVV tiếp cận các chương trình hỗ trợ khác, như đào tạo, tư vấn và xúc tiến thương mại. Tạo điều kiện cho DNNVV tham gia các hội chợ, triển lãm và kết nối với các đối tác tiềm năng.

V. Ứng Dụng Mô Hình Đánh Giá Tín Dụng DNNVV Tiên Tiến

Việc áp dụng mô hình đánh giá tín dụng DNNVV tiên tiến giúp Agribank Hà Nam nâng cao chất lượng thẩm định, giảm thiểu rủi ro và đưa ra quyết định cho vay chính xác. Các mô hình này sử dụng các thuật toán và dữ liệu phức tạp để đánh giá khả năng trả nợ của doanh nghiệp một cách toàn diện. Mô hình đánh giá tín dụng DNNVV cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với tình hình kinh tế và thị trường.

5.1. Xây dựng Hệ Thống Chấm Điểm Tín Dụng Tự Động

Xây dựng hệ thống chấm điểm tín dụng tự động giúp Agribank Hà Nam đánh giá khách quan và nhanh chóng khả năng trả nợ của DNNVV. Hệ thống này dựa trên các tiêu chí định lượng và định tính, như tình hình tài chính, lịch sử tín dụng và năng lực quản lý. Hệ thống chấm điểm tín dụng cần được thiết kế linh hoạt để phù hợp với đặc điểm của từng ngành nghề và khu vực.

5.2. Sử dụng Dữ Liệu Big Data để Phân Tích Rủi Ro Tín Dụng

Sử dụng dữ liệu Big Data giúp Agribank Hà Nam phân tích rủi ro tín dụng một cách toàn diện và chính xác hơn. Dữ liệu Big Data bao gồm thông tin về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố kinh tế vĩ mô. Phân tích dữ liệu Big Data giúp ngân hàng phát hiện sớm các dấu hiệu rủi ro và có biện pháp phòng ngừa kịp thời.

5.3. Áp dụng Trí Tuệ Nhân Tạo AI vào Thẩm Định Tín Dụng

Áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào thẩm định tín dụng giúp Agribank Hà Nam tự động hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả. AI có thể được sử dụng để phân tích dữ liệu, đánh giá rủi ro và dự báo khả năng trả nợ của DNNVV. AI giúp ngân hàng đưa ra quyết định cho vay nhanh chóng và chính xác hơn.

VI. Kiến nghị Phát triển Doanh Nghiệp Vừa và Nhỏ tại Hà Nam

Để nâng cao hiệu quả tín dụng DNNVV tại Agribank Hà Nam một cách bền vững, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa ngân hàng, doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước. Cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho DNNVV phát triển, đồng thời nâng cao năng lực quản lý và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nam.

6.1. Kiến nghị với Ngân Hàng Nhà Nước về Chính Sách Hỗ Trợ

Ngân hàng Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ Agribank Hà Nam trong việc cho vay DNNVV, như giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, tăng cường tái cấp vốn và cung cấp thông tin tín dụng. Cần tạo điều kiện thuận lợi cho Agribank Hà Nam tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi để hỗ trợ DNNVV.

6.2. Kiến nghị với Chính Phủ về Môi Trường Kinh Doanh

Chính phủ cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho DNNVV phát triển, như giảm thuế, phí, cải cách thủ tục hành chính và hỗ trợ tiếp cận thị trường. Cần có chính sách khuyến khích DNNVV đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh.

6.3. Hợp tác giữa Agribank Hà Nam và Các Tổ Chức Khác

Agribank Hà Nam cần tăng cường hợp tác với các tổ chức, hiệp hội và cơ quan nhà nước để hỗ trợ DNNVV tiếp cận các dịch vụ tài chính và phi tài chính. Cần phối hợp với các tổ chức đào tạo để nâng cao năng lực quản lý và kỹ năng kinh doanh cho DNNVV.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế quốc gia. Tại Việt Nam, theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2020, khoảng 50% doanh nghiệp nhỏ và hơn 40% doanh nghiệp vừa đã phải tạm ngừng hoặc đóng cửa do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng trả nợ và chất lượng tín dụng (CLTD) của các DNNVV tại các ngân hàng thương mại. Tại Agribank Chi nhánh tỉnh Hà Nam, dư nợ tín dụng dành cho DNNVV tăng trưởng bình quân trên 10%/năm trong giai đoạn 2019-2021, tuy nhiên tỷ lệ nợ xấu cũng tăng từ 1,02% lên 1,92%, cao hơn mức trung bình 1,34% của các ngân hàng thương mại trên địa bàn.

Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng tín dụng khách hàng DNNVV tại Agribank Chi nhánh tỉnh Hà Nam trong giai đoạn 2019-2021, nhằm đánh giá thực trạng, xác định các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đến năm 2030. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển bền vững hoạt động tín dụng đối với DNNVV, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương và nâng cao hiệu quả hoạt động ngân hàng. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phân tích dữ liệu thứ cấp từ báo cáo kinh doanh và tín dụng của Agribank Hà Nam, cùng khảo sát 141 doanh nghiệp vay vốn trong tháng 8/2022.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết tín dụng ngân hàng: Định nghĩa tín dụng là giao dịch chuyển giao tài sản có thời hạn, có hoàn trả vốn và lãi, theo Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12.
• Mô hình SERVQUAL: Đánh giá chất lượng dịch vụ qua 5 khía cạnh gồm sự tin cậy, khả năng đáp ứng, sự đảm bảo, sự đồng cảm và phương tiện hữu hình, được áp dụng để đánh giá chất lượng dịch vụ tín dụng đối với DNNVV.
• Mô hình PESTEL: Phân tích các yếu tố môi trường vĩ mô tác động đến hoạt động tín dụng, bao gồm chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, môi trường và pháp lý.
• Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng: Bao gồm tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu, tỷ lệ mất vốn, tỷ lệ bao phủ nợ xấu, lợi nhuận từ hoạt động tín dụng, tỷ trọng lợi nhuận và tỷ lệ lợi nhuận thuần (NIM).

Các khái niệm chính gồm: doanh nghiệp nhỏ và vừa theo Nghị định số 39/2018/NĐ-CP, tín dụng khách hàng DNNVV, chất lượng tín dụng, các loại hình tín dụng (ngắn hạn, trung dài hạn, hạn mức, thấu chi), và các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp dữ liệu thứ cấp và sơ cấp:

• Dữ liệu thứ cấp: Thu thập từ báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh và tín dụng của Agribank Chi nhánh tỉnh Hà Nam giai đoạn 2019-2021, báo cáo tín dụng của các ngân hàng thương mại trên địa bàn Hà Nam, cùng số liệu kinh tế xã hội địa phương.
• Dữ liệu sơ cấp: Khảo sát trực tiếp và qua email với 150 DNNVV vay vốn tại Agribank Hà Nam trong tháng 8/2022, thu về 141 phiếu hợp lệ, sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên.
• Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm Excel và SPSS 22 để xử lý. Phương pháp phân tích gồm so sánh, đối chiếu xu hướng dư nợ và nợ xấu; thống kê mô tả các chỉ số tài chính và đánh giá ý kiến khách hàng; phân tích tổng hợp để rút ra kết luận.

Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2019-2021 cho phân tích thực trạng, khảo sát tháng 8/2022, và đề xuất giải pháp đến năm 2030.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng dư nợ tín dụng DNNVV ổn định: Dư nợ tín dụng tại Agribank Hà Nam tăng từ 7.258 tỷ đồng năm 2019 lên 9.528 tỷ đồng năm 2021, tốc độ tăng trưởng bình quân 10,97%/năm. Tỷ trọng dư nợ cho vay ngắn hạn chiếm trên 60%, chủ yếu phục vụ vốn lưu động.

2. Tỷ lệ nợ xấu tăng đáng kể: Tỷ lệ nợ xấu của tín dụng DNNVV tăng từ 1,02% năm 2019 lên 1,92% năm 2020, cao hơn mức trung bình 1,34% của các ngân hàng thương mại trên địa bàn. Tỷ lệ nợ quá hạn cũng có xu hướng tăng, phản ánh rủi ro tín dụng gia tăng do tác động của đại dịch Covid-19.

3. Chất lượng dịch vụ tín dụng được đánh giá tích cực nhưng còn hạn chế: Khảo sát 141 DNNVV cho thấy các khía cạnh như sự tin cậy, khả năng đáp ứng và sự đồng cảm được đánh giá cao, tuy nhiên vẫn còn tồn tại hạn chế về thời gian giải ngân và thủ tục vay vốn.

4. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng: Bao gồm chính sách tín dụng linh hoạt, quy trình tín dụng chặt chẽ, hệ thống thông tin tín dụng hiệu quả, trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp của cán bộ tín dụng, cùng các yếu tố môi trường vĩ mô như chính sách nhà nước, môi trường pháp lý và cạnh tranh ngành.

Thảo luận kết quả

Sự gia tăng dư nợ tín dụng DNNVV tại Agribank Hà Nam phản ánh nỗ lực hỗ trợ phát triển doanh nghiệp địa phương, phù hợp với vai trò của tín dụng trong thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu tăng cao cho thấy rủi ro tín dụng chưa được kiểm soát hiệu quả, phần lớn do ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 làm giảm khả năng trả nợ của DNNVV.

So sánh với các ngân hàng thương mại khác trên địa bàn, Agribank có tỷ lệ nợ xấu cao hơn, cho thấy cần cải thiện công tác quản lý rủi ro và nâng cao chất lượng tín dụng. Kết quả khảo sát khách hàng cho thấy sự hài lòng về chất lượng dịch vụ còn hạn chế ở khía cạnh thời gian giải ngân và thủ tục, điều này ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu vốn kịp thời của DNNVV.

Các nhân tố chủ quan như chính sách tín dụng, quy trình và trình độ cán bộ đóng vai trò quyết định trong việc nâng cao chất lượng tín dụng. Đồng thời, các yếu tố khách quan như môi trường kinh tế, chính trị, pháp lý và cạnh tranh cũng tác động mạnh đến hoạt động tín dụng. Kết quả nghiên cứu phù hợp với các công trình trước đây nhưng bổ sung thêm chỉ tiêu đánh giá mức độ đáp ứng nhu cầu vốn vay, tạo nên bức tranh toàn diện hơn về chất lượng tín dụng DNNVV tại Agribank Hà Nam.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng dư nợ, tỷ lệ nợ xấu theo năm, bảng đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng theo các khía cạnh SERVQUAL, giúp minh họa rõ nét các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Linh hoạt áp dụng chính sách tín dụng: Agribank Chi nhánh Hà Nam cần điều chỉnh chính sách cho vay phù hợp với từng nhóm khách hàng DNNVV, đặc biệt trong bối cảnh biến động kinh tế, nhằm tăng tỷ lệ giải ngân đúng hạn và giảm nợ xấu. Thời gian thực hiện: 2023-2025.

2. Tuân thủ và hoàn thiện quy trình tín dụng: Cán bộ tín dụng phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình cho vay, đồng thời đề xuất sửa đổi quy trình phù hợp đặc thù địa phương để nâng cao hiệu quả thẩm định và kiểm soát rủi ro. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý chi nhánh, phối hợp với trụ sở chính. Thời gian: 2023.

3. Nâng cao trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp cán bộ tín dụng: Tổ chức các khóa đào tạo định kỳ về nghiệp vụ tín dụng, kỹ năng thẩm định và quản lý rủi ro, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát đạo đức nghề nghiệp. Thời gian: liên tục từ 2023 đến 2030.

4. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ: Thiết lập hệ thống kiểm soát rủi ro toàn diện trước, trong và sau cho vay, phát hiện sớm các dấu hiệu rủi ro để xử lý kịp thời, giảm thiểu tổn thất. Chủ thể: Phòng kiểm soát nội bộ và Ban giám đốc. Thời gian: 2023-2026.

5. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin: Áp dụng các phần mềm quản lý tín dụng hiện đại để nâng cao hiệu quả thu thập, phân tích thông tin khách hàng, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và nâng cao chất lượng dịch vụ. Thời gian: 2023-2028.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và cán bộ quản lý ngân hàng: Giúp hiểu rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng DNNVV, từ đó xây dựng chính sách và chiến lược phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng.

2. Cán bộ tín dụng và nhân viên ngân hàng: Nắm bắt các quy trình, tiêu chí đánh giá chất lượng tín dụng, nâng cao kỹ năng thẩm định và quản lý rủi ro, cải thiện chất lượng phục vụ khách hàng DNNVV.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và dữ liệu thực tiễn để tham khảo, phát triển các nghiên cứu tiếp theo về tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa.

4. Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hiểu rõ các tiêu chí và quy trình vay vốn tại ngân hàng, từ đó chuẩn bị hồ sơ vay vốn hiệu quả, nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn và quản lý tài chính doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

1. Chất lượng tín dụng khách hàng DNNVV được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
   Chất lượng tín dụng được đánh giá qua các chỉ tiêu như tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu, tỷ lệ mất vốn, tỷ lệ bao phủ nợ xấu, lợi nhuận từ hoạt động tín dụng và mức độ đáp ứng nhu cầu vốn của khách hàng. Ví dụ, tỷ lệ nợ xấu dưới 3% được xem là chất lượng tín dụng tốt.

2. Tại sao tỷ lệ nợ xấu của Agribank Chi nhánh Hà Nam lại cao hơn các ngân hàng khác?
   Nguyên nhân chính là do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 làm giảm khả năng trả nợ của DNNVV, cùng với một số hạn chế trong công tác quản lý rủi ro và thẩm định tín dụng tại chi nhánh.

3. Mô hình SERVQUAL được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu này?
   Mô hình SERVQUAL đánh giá chất lượng dịch vụ tín dụng qua 5 khía cạnh: sự tin cậy, khả năng đáp ứng, sự đảm bảo, sự đồng cảm và phương tiện hữu hình. Khảo sát khách hàng DNNVV tại Agribank Hà Nam cho thấy sự đồng cảm và khả năng đáp ứng được đánh giá cao nhất.

4. Các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng có thể được thực hiện trong thời gian bao lâu?
   Các giải pháp được đề xuất thực hiện trong giai đoạn từ 2023 đến 2030, với các bước ưu tiên như hoàn thiện quy trình, đào tạo cán bộ và ứng dụng công nghệ thông tin.

5. Làm thế nào để doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng ngân hàng?
   Doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ vay vốn đầy đủ, minh bạch, có phương án kinh doanh khả thi, đồng thời duy trì lịch sử trả nợ tốt và tăng cường quan hệ với ngân hàng để được hỗ trợ kịp thời.

Kết luận

• Dư nợ tín dụng DNNVV tại Agribank Chi nhánh Hà Nam tăng trưởng ổn định với tốc độ bình quân gần 11%/năm trong giai đoạn 2019-2021.
• Tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn tăng đáng kể, phản ánh rủi ro tín dụng gia tăng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
• Chất lượng dịch vụ tín dụng được khách hàng đánh giá tích cực về sự tin cậy và khả năng đáp ứng, nhưng còn hạn chế về thời gian giải ngân và thủ tục.
• Các nhân tố chủ quan và khách quan đều ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ trong quản lý và chính sách.
• Đề xuất các giải pháp linh hoạt chính sách tín dụng, hoàn thiện quy trình, nâng cao trình độ cán bộ, tăng cường kiểm soát rủi ro và ứng dụng công nghệ thông tin đến năm 2030 nhằm nâng cao chất lượng tín dụng DNNVV.

Luận văn khuyến nghị Agribank Chi nhánh Hà Nam và các ngân hàng thương mại khác tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các giải pháp phù hợp để phát triển tín dụng DNNVV bền vững, đồng thời mời gọi các nhà quản lý, cán bộ tín dụng và doanh nghiệp cùng phối hợp thực hiện các bước tiếp theo nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng.