I. Tính cấp thiết của đề tài
Hiện tượng xâm nhập mặn là một vấn đề nghiêm trọng tại các khu vực ven biển, đặc biệt là Đồng bằng Sông Hồng. Tác động của xâm nhập mặn không chỉ ảnh hưởng đến nguồn nước ngọt mà còn đến sản xuất nông nghiệp, gây thiệt hại kinh tế cho người dân. Nghiên cứu này khẳng định rằng việc xây dựng mô hình dự báo xâm nhập mặn là cần thiết để quản lý nguồn nước hiệu quả hơn. Theo tác giả, "Mục tiêu chủ yếu của công tác nghiên cứu là nắm được quy luật của quá trình này để phục vụ các hoạt động kinh tế - xã hội". Sự suy giảm nguồn nước ngọt do xâm nhập mặn đã dẫn đến việc nhiều diện tích đất nông nghiệp không thể canh tác, ảnh hưởng đến an ninh lương thực. Do đó, việc phát triển một hệ thống dự báo xâm nhập mặn là thiết yếu nhằm đảm bảo nguồn nước cho nông nghiệp và bảo vệ môi trường.
II. Mục tiêu của luận văn
Mục tiêu tổng quát của luận văn là xây dựng hệ thống dự báo và cảnh báo xâm nhập mặn, đồng thời đề xuất phương án vận hành hệ thống thủy lợi để đảm bảo cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp. Mục tiêu cụ thể bao gồm đánh giá tổng quan các nghiên cứu về xâm nhập mặn và ảnh hưởng của nó đến sản xuất nông nghiệp. Tác giả nhấn mạnh rằng "Xây dựng được bộ mô hình dự báo, cảnh báo diễn biến xâm nhập mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp khu vực ven biển vùng Đồng bằng Sông Hồng" là điều cần thiết. Mục tiêu này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần vào việc quản lý tài nguyên nước bền vững.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn tập trung vào xâm nhập mặn tại vùng ven biển Đồng bằng Sông Hồng, đặc biệt là các công trình lấy nước trong hệ thống thủy lợi. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các tỉnh Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình. Tác giả chỉ ra rằng "Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình xâm nhập mặn tại khu vực ven biển, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của hiện tượng này". Việc xác định rõ đối tượng và phạm vi nghiên cứu sẽ giúp đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của các giải pháp đề xuất.
IV. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn áp dụng cách tiếp cận tổng hợp và liên ngành để giải quyết vấn đề xâm nhập mặn. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc thu thập và phân tích các dữ liệu liên quan, khảo sát thực địa, và mô phỏng bằng các mô hình toán học. Tác giả nhấn mạnh rằng "Việc sử dụng các phần mềm hiện đại trong mô phỏng thủy lực và xâm nhập mặn sẽ giúp nâng cao độ chính xác của các dự báo". Cách tiếp cận này không chỉ đảm bảo tính khả thi mà còn tạo điều kiện cho sự tham gia của cộng đồng trong việc quản lý tài nguyên nước, từ đó nâng cao hiệu quả trong việc ứng phó với xâm nhập mặn.
V. Tổng quan các vấn đề liên quan
Tổng quan về các nghiên cứu trước đây cho thấy xâm nhập mặn là một hiện tượng tự nhiên nhưng có tác động sâu rộng đến kinh tế và xã hội. Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng việc áp dụng các mô hình toán học trong dự báo xâm nhập mặn rất hiệu quả. Tác giả trích dẫn rằng "Mọi dự án phát triển tài nguyên nước hiện nay đều coi mô hình toán dòng chảy là một nội dung tính toán không thể thiếu". Những nghiên cứu này không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết mà còn làm nổi bật tầm quan trọng của việc áp dụng công nghệ hiện đại trong việc giải quyết vấn đề xâm nhập mặn tại Việt Nam.