I. Tổng Quan Về Tốc Độ Điều Chỉnh Cấu Trúc Vốn DN
Lý thuyết tài chính hiện đại bắt đầu với nghiên cứu của Modigliani và Miller (MM) về chi phí vốn, tài trợ doanh nghiệp và lý thuyết đầu tư. Sau nghiên cứu của MM, nhiều nghiên cứu đã tìm cách giải thích hành vi tài trợ của các doanh nghiệp và kiểm tra xem có sự tồn tại của cấu trúc vốn mục tiêu hay không. Các lý thuyết này bao gồm lý thuyết đánh đổi (Modigliani & Miller, 1963), lý thuyết trật tự phân hạng (Myers & Majluf, 1984; Myers, 1984) và giả thuyết định thời điểm thị trường (Baker & Wurgler, 2002). Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp thúc đẩy các doanh nghiệp khác tìm mọi cách để phát huy tối đa nguồn lực của mình nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong kinh doanh.
1.1. Lý Thuyết Cấu Trúc Vốn và Đòn Bẩy Mục Tiêu
Lý thuyết đánh đổi dự đoán một cấu trúc vốn tối ưu là sự cân bằng giữa chi phí kiệt quệ tài chính và lợi ích từ lá chắn thuế của nợ vay. Lý thuyết trật tự phân hạng cho thấy hỗn hợp nợ và vốn chủ sở hữu quan sát được của một doanh nghiệp phản ánh quyết định tài trợ lũy kế theo thời gian, theo đó tài trợ nội bộ được ưu tiên hơn tài trợ bên ngoài và nợ được ưa thích hơn vốn chủ sở hữu (Myers, 1984; Myers & Majluf, 1984). Giả thuyết định thời điểm thị trường cho rằng quyết định cấu trúc vốn cho thấy hành vi mà các doanh nghiệp cố gắng để định thời điểm thị trường vốn bằng cách phát hành cổ phiếu khi điều kiện thị trường thuận lợi (Baker & Wurgler, 2002).
1.2. Tốc Độ Điều Chỉnh và Chi Phí Điều Chỉnh Vốn
Tốc độ điều chỉnh khác nhau giữa các doanh nghiệp, khác nhau giữa các ngành và phụ thuộc vào chi phí điều chỉnh. Vì vậy, tốc độ điều chỉnh cấu trúc vốn của doanh nghiệp nên được quan tâm đặc biệt để có những đánh giá chính xác, xem xét cấu trúc vốn của doanh nghiệp có phù hợp với từng giai đoạn khác nhau của từng chu kỳ kinh doanh.
II. Xác Định Thách Thức Điều Chỉnh Cấu Trúc Vốn DN
Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp buộc họ phải tối ưu hóa nguồn lực. Điều này dẫn đến thành công cho một số doanh nghiệp, nhưng cũng không tránh khỏi thất bại, đặc biệt là đối với những doanh nghiệp sử dụng nợ vay vượt quá khả năng thanh toán. Cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới bắt đầu từ cuối năm 2007 tại thị trường tài chính lớn nhất thế giới, Mỹ, đã nhanh chóng bùng nổ và lan rộng sang các nước khác, trong đó có Việt Nam, khủng hoảng kéo dài đến năm 2009 đã ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của các doanh nghiệp.
2.1. Tác Động Khủng Hoảng Tài Chính và Tái Cấu Trúc Vốn
Khủng hoảng là động lực thúc đẩy để tái cấu trúc nền kinh tế, trong đó có tái cấu trúc vốn và điều chỉnh cấu trúc vốn của các doanh nghiệp. Cấu trúc vốn có tác động rất lớn đến tình hình hoạt động của các doanh nghiệp, qua đó tác động đến khả năng sinh lợi và giá trị cổ phiếu. Vì vậy, quyết định cấu trúc vốn cũng như quyết định sự tồn tại của các doanh nghiệp.
2.2. Quyết Định Tài Trợ và Cấu Trúc Vốn Tối Ưu
Doanh nghiệp nên tài trợ từ các nguồn nào: nội bộ, vay nợ hay phát hành cổ phiếu? Nhiều nghiên cứu thực nghiệm đã tiến hành nghiên cứu tốc độ điều chỉnh cấu trúc vốn của doanh nghiệp cũng như tìm kiếm một phương pháp tối ưu để đo lường tốc độ điều chỉnh như sau: Leary và Roberts (2005) , Flannery và Rangan (2006), Antoniou và cộng sự (2008), Huang và Ritter (2009), Faulkender, Flannery, Hankins, và Smith, (2012) và Dang Viet Anh và cộng sự (2012, 2014 )…
III. Phương Pháp Ước Lượng Tốc Độ Điều Chỉnh Vốn Chuẩn
Nghiên cứu sử dụng mô hình điều chỉnh từng phần ngưỡng để nghiên cứu sự bất cân xứng trong điều chỉnh đòn bẩy hướng đến đòn bẩy mục tiêu của 140 doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam từ năm 2007 – 2014. Tác giả ghi nhận sự tồn tại của đòn bẩy mục tiêu và tác động âm của Khủng hoảng tài chính toàn cầu đến tốc độ điều chỉnh đòn bẩy.
3.1. Mô Hình Điều Chỉnh Từng Phần Tuyến Tính
Trong phân tích từng giai đoạn mẫu nhỏ, tác giả cho thấy bằng chứng mạnh mẽ việc không đồng nhất trong tốc độ điều chỉnh đòn bẩy hướng tới đòn bẩy mục tiêu. Trong giai đoạn khủng hoảng tài chính, các doanh nghiệp không bị trở ngại tài chính như cơ hội tăng trưởng thấp, quy mô cao, biến động thu nhập thấp, điều chỉnh nhanh hơn các doanh nghiệp theo cơ chế ngược lại.
3.2. Vai Trò Nguồn Vốn Bên Ngoài Trong Điều Chỉnh Vốn
Các doanh nghiệp này chủ yếu sử dụng nguồn vốn bên ngoài để bù đắp cho các khoản thâm hụt tài chính lớn, các doanh nghiệp điều chỉnh nhanh hơn nhờ chi phí điều chỉnh thấp do chi phí điều chỉnh được chia sẻ với chi phí giao dịch thị trường vốn bên ngoài. Giai đoạn sau khủng hoảng, thị trường tài chính phục hồi, tốc độ điều chỉnh của các doanh nghiệp điều chỉnh theo chiều ngược lại.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Điều Chỉnh Cấu Trúc Vốn Mục Tiêu
Quyết định cấu trúc vốn là một quyết định chiến lược, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời và giá trị doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp cần phải hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ điều chỉnh cấu trúc vốn để đưa ra những quyết định phù hợp nhất với tình hình thực tế của doanh nghiệp và bối cảnh kinh tế vĩ mô.
4.1. Lựa Chọn Cấu Trúc Vốn Phù Hợp Chu Kỳ Kinh Doanh
Việc hiểu rõ tác động của khủng hoảng tài chính toàn cầu đến tốc độ điều chỉnh cấu trúc vốn giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc ứng phó với các biến động kinh tế vĩ mô. Doanh nghiệp cần xây dựng các kịch bản khác nhau và có kế hoạch điều chỉnh cấu trúc vốn linh hoạt để đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định và bền vững trong mọi tình huống.
4.2. Đánh Giá Rủi Ro và Lợi Ích Khi Điều Chỉnh Vốn
Các nhà quản lý cần cân nhắc kỹ lưỡng lợi ích và chi phí của việc sử dụng nợ vay. Sử dụng nợ vay quá mức có thể tạo ra rủi ro tài chính, nhưng nếu sử dụng hợp lý, nợ vay có thể giúp doanh nghiệp tận dụng lá chắn thuế và gia tăng giá trị. Việc lựa chọn phương thức tài trợ (nợ vay, vốn chủ sở hữu, hay nguồn vốn nội bộ) cũng cần được xem xét cẩn thận, dựa trên đặc điểm của doanh nghiệp và điều kiện thị trường.
V. Kết Luận Nghiên Cứu Về Tốc Độ Điều Chỉnh Vốn DN
Kết quả nghiên cứu cung cấp một bằng chứng mới về sự bất cân xứng trong điều chỉnh cấu trúc vốn theo từng đặc điểm doanh nghiệp và theo thời gian, kết quả này phù hợp với quan điểm của lý thuyết đánh đổi. Luận văn này tập trung nghiên cứu tốc độ điều chỉnh đòn bẩy về đòn bẩy mục tiêu ở các tình trạng tài chính khác nhau của các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam giai đoạn 2007 – 2014.
5.1. Giá Trị Thực Tiễn từ Nghiên Cứu Điều Chỉnh Vốn
Nghiên cứu cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý doanh nghiệp trong việc đưa ra các quyết định tài trợ và điều chỉnh cấu trúc vốn phù hợp với từng giai đoạn của chu kỳ kinh doanh. Nghiên cứu cũng góp phần củng cố lý thuyết về tác động của các điều kiện kinh tế vĩ mô đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp.
5.2. Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Về Cấu Trúc Vốn Mục Tiêu
Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc khám phá sâu hơn các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ điều chỉnh cấu trúc vốn trong các ngành khác nhau và trong bối cảnh thị trường mới nổi. Nghiên cứu cũng có thể mở rộng phạm vi phân tích bằng cách sử dụng các mô hình kinh tế lượng phức tạp hơn để nắm bắt được sự tương tác giữa các yếu tố khác nhau.
