Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH), đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng kinh tế quốc gia. Theo thống kê, đến năm 2013, số lượng doanh nghiệp TNHH chiếm hơn 63% tổng số doanh nghiệp, phản ánh vị trí trọng yếu của loại hình này trong nền kinh tế. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt trong công tác quản lý tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh trên thị trường ngày càng khốc liệt.

Công ty TNHH Tư vấn & Xây dựng Vĩnh Hưng, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và tư vấn tại Quảng Bình, đã trải qua quá trình phát triển ổn định nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong quản lý tài chính. Giai đoạn nghiên cứu từ 2014 đến 2016 cho thấy công tác quản lý tài chính của công ty chưa thực sự hiệu quả, chưa phát huy tối đa vai trò công cụ trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Công ty TNHH Tư vấn & Xây dựng Vĩnh Hưng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào công tác quản lý tài chính của công ty trong giai đoạn 2014 – 2016, với định hướng phát triển đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc cung cấp các giải pháp quản lý tài chính phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính và phát triển bền vững doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý tài chính doanh nghiệp hiện đại, tập trung vào các khái niệm chính sau:

  • Tài chính doanh nghiệp: Là hệ thống các quan hệ kinh tế trong phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm các mối quan hệ với hệ thống tài chính, ngân sách nhà nước, thị trường hàng hóa và nội bộ doanh nghiệp.

  • Quản lý tài chính doanh nghiệp: Quá trình lựa chọn, tổ chức và thực hiện các quyết định tài chính nhằm tối đa hóa lợi nhuận, phát triển ổn định và gia tăng giá trị doanh nghiệp.

  • Nguyên tắc quản lý tài chính: Bao gồm nguyên tắc đánh đổi lợi nhuận và rủi ro, giá trị thời gian của tiền, chi trả, sinh lợi, thị trường hiệu quả, gắn kết lợi ích giữa người quản lý và cổ đông, và tác động của thuế.

  • Nội dung quản lý tài chính: Lập kế hoạch tài chính, phân tích tài chính, quản lý tài sản cố định và lưu động, đánh giá đầu tư, kiểm tra và kiểm soát tài chính.

  • Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính: Hệ số quay vòng hàng tồn kho, hệ số vòng quay vốn lưu động, kỳ thu tiền bình quân, hiệu quả sử dụng tài sản cố định và tài sản ngắn hạn, hệ số cơ cấu nguồn vốn, hệ số thanh toán hiện hành và khả năng thanh toán nhanh, hệ số sinh lợi doanh thu, vốn chủ sở hữu và tổng tài sản.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp quản lý tài chính tại Công ty TNHH Tư vấn & Xây dựng Vĩnh Hưng:

  • Nguồn dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp thu thập từ báo cáo tài chính, hồ sơ kế toán và các tài liệu nội bộ của công ty giai đoạn 2014 – 2016; đồng thời tham khảo các nghiên cứu, tài liệu chuyên ngành liên quan.

  • Phương pháp thu thập dữ liệu: Tổng hợp, phân tích các số liệu tài chính, báo cáo hoạt động kinh doanh và các tài liệu liên quan.

  • Phương pháp phân tích dữ liệu: Kết hợp phân tích định tính và mô tả thống kê để đánh giá sự biến động các chỉ tiêu tài chính; sử dụng phương pháp so sánh để đối chiếu các chỉ tiêu qua các năm; áp dụng phương pháp phân tích tổng hợp nhằm giải thích nguyên nhân biến động và đề xuất giải pháp.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Toàn bộ dữ liệu tài chính của Công ty trong giai đoạn nghiên cứu được sử dụng để đảm bảo tính toàn diện và chính xác.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung phân tích dữ liệu từ năm 2014 đến 2016, đồng thời đề xuất định hướng và giải pháp phát triển đến năm 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng nhân lực và cơ cấu lao động hợp lý: Tổng số lao động của công ty tăng từ 139 người năm 2014 lên 191 người năm 2016, tương ứng mức tăng 37,41%. Lao động có trình độ đại học tăng 43,75% trong năm 2016 so với 2015, phản ánh sự chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Lao động trực tiếp chiếm tỷ trọng lớn, phù hợp với đặc thù ngành xây dựng.

  2. Cơ cấu tổ chức quản lý tài chính đơn giản, chưa phân tách rõ ràng: Phòng Kế toán – Tài chính gồm 6 người, trong đó kế toán trưởng kiêm trưởng phòng, đảm nhiệm cả công tác kế toán và tài chính. Giám đốc công ty chịu trách nhiệm quyết định tài chính nhưng chưa có bộ phận quản lý tài chính chuyên biệt, dẫn đến hạn chế trong dự báo và hoạch định tài chính dài hạn.

  3. Hiệu quả sử dụng tài sản và vốn còn hạn chế: Các chỉ tiêu tài chính như hệ số quay vòng vốn lưu động, hệ số hiệu quả sử dụng tài sản cố định và tài sản ngắn hạn chưa đạt mức tối ưu, ảnh hưởng đến khả năng sinh lợi và thanh khoản của công ty. Ví dụ, hệ số thanh toán hiện hành và khả năng thanh toán nhanh chưa phản ánh sự cân đối tài chính hiệu quả.

  4. Công tác lập kế hoạch và kiểm soát tài chính chưa đồng bộ: Việc xây dựng kế hoạch tài chính dựa chủ yếu vào kinh nghiệm và kiến thức của lãnh đạo, thiếu sự phân tích chuyên sâu và công cụ hỗ trợ hiện đại. Kiểm tra, kiểm soát tài chính chưa được tổ chức bài bản, dẫn đến rủi ro trong quản lý nguồn vốn và tài sản.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ quy mô công ty còn nhỏ, cơ cấu tổ chức quản lý tài chính chưa chuyên nghiệp và thiếu sự phân quyền rõ ràng. So với các doanh nghiệp xây dựng lớn trong nước và quốc tế, công ty chưa áp dụng đầy đủ các công cụ quản lý tài chính hiện đại như phân tích dòng tiền, quản lý rủi ro tài chính và hoạch định chiến lược tài chính dài hạn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng nhân lực, bảng phân tích các chỉ tiêu tài chính qua các năm và sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý tài chính để minh họa rõ nét thực trạng và xu hướng phát triển. So sánh với các nghiên cứu trong ngành xây dựng cho thấy, việc tách bạch chức năng kế toán và tài chính, cũng như xây dựng bộ phận quản lý tài chính chuyên trách là yếu tố then chốt giúp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.

Ý nghĩa của kết quả nghiên cứu là cung cấp cơ sở khoa học để công ty nhận diện điểm mạnh, điểm yếu trong quản lý tài chính, từ đó xây dựng các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính, tăng khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tách bạch chức năng kế toán và quản lý tài chính: Thành lập bộ phận quản lý tài chính chuyên trách, phân quyền rõ ràng giữa kế toán và tài chính nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, dự báo và hoạch định tài chính. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: Ban giám đốc và phòng nhân sự.

  2. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch tài chính: Áp dụng các công cụ phân tích tài chính hiện đại, xây dựng kế hoạch tài chính dài hạn và ngắn hạn dựa trên dữ liệu thực tế và dự báo thị trường. Mục tiêu: tăng độ chính xác kế hoạch lên 90%; Thời gian: 2 năm; Chủ thể: phòng tài chính và ban lãnh đạo.

  3. Tăng cường quản lý và sử dụng vốn cố định, vốn lưu động: Xây dựng quy trình kiểm soát chặt chẽ tài sản cố định và lưu động, tối ưu hóa vòng quay vốn, giảm thiểu tồn kho và khoản phải thu quá hạn. Mục tiêu: tăng hệ số quay vòng vốn lưu động lên 15%; Thời gian: 3 năm; Chủ thể: phòng kế toán – tài chính.

  4. Đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên tài chính: Tổ chức các khóa đào tạo về quản lý tài chính, phân tích báo cáo tài chính và kỹ năng hoạch định tài chính cho đội ngũ nhân viên. Mục tiêu: 100% nhân viên tài chính được đào tạo bài bản; Thời gian: liên tục; Chủ thể: phòng nhân sự phối hợp phòng tài chính.

  5. Phân định rõ chức năng quản lý tài chính và kế toán trong nội bộ phòng Kế toán – Tài chính: Xây dựng quy chế nội bộ, phân công nhiệm vụ cụ thể nhằm tránh chồng chéo và nâng cao hiệu quả công việc. Thời gian: 6 tháng; Chủ thể: Ban giám đốc và phòng kế toán – tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo các doanh nghiệp xây dựng vừa và nhỏ: Nhận diện các vấn đề quản lý tài chính thực tiễn, áp dụng giải pháp nâng cao hiệu quả tài chính và năng lực cạnh tranh.

  2. Nhà quản lý tài chính và kế toán trưởng: Tham khảo các nguyên tắc, phương pháp quản lý tài chính doanh nghiệp, cải thiện quy trình lập kế hoạch và kiểm soát tài chính.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh chuyên ngành Quản lý kinh tế, Tài chính doanh nghiệp: Học tập cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn trong quản lý tài chính doanh nghiệp.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ thực trạng và nhu cầu hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác quản lý tài chính, từ đó xây dựng chính sách phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao cần tách bạch chức năng kế toán và quản lý tài chính trong doanh nghiệp?
    Việc tách bạch giúp phân định rõ nhiệm vụ, tránh chồng chéo, nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và khả năng dự báo, hoạch định chiến lược tài chính dài hạn. Ví dụ, các công ty đa quốc gia như Microsoft đều có bộ phận tài chính riêng biệt để đảm bảo tính chuyên nghiệp.

  2. Các chỉ tiêu tài chính nào quan trọng để đánh giá hiệu quả quản lý tài chính?
    Các chỉ tiêu như hệ số quay vòng vốn lưu động, hệ số hiệu quả sử dụng tài sản cố định, hệ số thanh toán hiện hành và khả năng thanh toán nhanh giúp đánh giá khả năng sinh lợi, thanh khoản và quản lý nguồn vốn của doanh nghiệp.

  3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động?
    Doanh nghiệp cần kiểm soát chặt chẽ hàng tồn kho, quản lý các khoản phải thu và đầu tư ngắn hạn linh hoạt nhằm tăng vòng quay vốn, giảm chi phí lưu kho và rủi ro không thu hồi được nợ.

  4. Vai trò của đào tạo nhân viên tài chính trong doanh nghiệp là gì?
    Đào tạo giúp nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kiến thức quản lý tài chính hiện đại, từ đó cải thiện chất lượng công tác lập kế hoạch, phân tích và kiểm soát tài chính, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp.

  5. Tác động của chính sách thuế đến quản lý tài chính doanh nghiệp như thế nào?
    Chính sách thuế ảnh hưởng đến chi phí sử dụng vốn và lợi nhuận sau thuế, từ đó tác động đến quyết định đầu tư và cơ cấu vốn. Doanh nghiệp cần tính toán kỹ lưỡng để tận dụng ưu đãi thuế và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Kết luận

  • Công tác quản lý tài chính tại Công ty TNHH Tư vấn & Xây dựng Vĩnh Hưng giai đoạn 2014 – 2016 còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong cơ cấu tổ chức và hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính.
  • Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý tài chính doanh nghiệp, phân tích thực trạng và chỉ ra các chỉ tiêu tài chính quan trọng phản ánh hiệu quả hoạt động của công ty.
  • Đề xuất các giải pháp thiết thực như tách bạch chức năng kế toán và tài chính, hoàn thiện kế hoạch tài chính, tăng cường quản lý vốn và đào tạo nhân viên nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.
  • Định hướng phát triển công tác quản lý tài chính đến năm 2025 nhằm góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của công ty.
  • Khuyến nghị các nhà quản lý doanh nghiệp xây dựng kế hoạch hành động cụ thể, đồng thời kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban để triển khai hiệu quả các giải pháp đề xuất.

Hãy bắt đầu cải thiện công tác quản lý tài chính ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả hoạt động và phát triển bền vững doanh nghiệp trong tương lai!