I. Tính cấp thiết của đề tài
Đề tài luận văn thạc sĩ về Quản Lý Bền Vững Tài Nguyên Đất Ngập Nước tại Hồ Ba Bể có tính cấp thiết cao. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia cho thấy, các hệ thống quản lý tập trung hóa không hiệu quả trong việc quản lý tài nguyên đất ngập nước. Phương pháp tiếp cận dựa vào cộng đồng là một giải pháp khả thi, giúp tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong việc bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện trạng quản lý tài nguyên đất ngập nước tại nhiều địa phương, bao gồm Vườn Quốc gia Ba Bể, vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu bảo tồn và phát triển bền vững. Các thách thức như khai thác tài nguyên không bền vững, ô nhiễm nguồn nước và xung đột giữa bảo tồn và phát triển kinh tế đang diễn ra. Quyết định 218/QĐ-TTg của Chính phủ đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tham gia của cộng đồng trong quản lý tài nguyên, điều này càng khẳng định tính cấp thiết của nghiên cứu này.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát của nghiên cứu là vận dụng cách tiếp cận quản lý bảo tồn dựa vào cộng đồng để đề xuất các giải pháp quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước tại Hồ Ba Bể. Mục tiêu cụ thể bao gồm phân tích cơ sở lý luận về quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước, đánh giá hiện trạng tài nguyên và công tác quản lý tại khu vực này, và đề xuất các giải pháp khả thi. Các câu hỏi nghiên cứu chính được đặt ra nhằm làm rõ nội hàm của quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước, hiện trạng quản lý và các thách thức tồn tại. Luận điểm bảo vệ của luận án nhấn mạnh vai trò của cộng đồng trong việc xây dựng và thực hiện các giải pháp quản lý bền vững, đồng thời khẳng định giá trị của tri thức bản địa trong việc sử dụng tài nguyên một cách khôn khéo.
III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học quan trọng, làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước dựa vào cộng đồng. Hướng tiếp cận này đảm bảo sự tham gia của các bên liên quan, từ cộng đồng địa phương đến các cơ quan quản lý. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu là cung cấp cơ sở cho các nhà quản lý tại Bắc Kạn và Ba Bể trong việc xây dựng chiến lược phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là phát triển du lịch bền vững. Nghiên cứu cũng đưa ra các khuyến nghị cho các cơ quan quản lý nhà nước nhằm khắc phục những bất cập trong cơ chế chính sách, tạo điều kiện cho việc áp dụng các giải pháp quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước.
IV. Bố cục của luận án
Luận án được tổ chức thành các chương rõ ràng, bao gồm: Mở đầu, Tổng quan các vấn đề nghiên cứu và cơ sở lý luận, Địa bàn, cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu, Kết quả nghiên cứu và thảo luận, Kết luận và khuyến nghị. Mỗi chương sẽ đi sâu vào các khía cạnh khác nhau của quản lý bền vững tài nguyên đất ngập nước, từ lý thuyết đến thực tiễn, nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về vấn đề này. Bố cục rõ ràng giúp người đọc dễ dàng theo dõi và hiểu được các nội dung chính của luận án.