I. Tổng quan nghiên cứu
Chương này tập trung vào việc tổng hợp các nghiên cứu liên quan đến kế toán trách nhiệm trên thế giới và trong nước. Các nghiên cứu nước ngoài từ những năm 1950 đã đề cập đến vai trò của kế toán trách nhiệm trong việc kiểm soát chi phí và hoạt động của các trung tâm trách nhiệm. Các nghiên cứu gần đây như của Jooda (2009) và Mojgan Safa (2012) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân chia tổ chức thành các trung tâm trách nhiệm và đo lường hiệu suất. Trong nước, kế toán trách nhiệm vẫn còn là một lĩnh vực mới, nhưng đã có một số nghiên cứu áp dụng vào các doanh nghiệp Việt Nam, điển hình là nghiên cứu của Ngoc Tien Nguyen (2019).
1.1. Tổng quan nghiên cứu nước ngoài
Các nghiên cứu nước ngoài về kế toán trách nhiệm bắt đầu từ những năm 1950, với Higgins (1952) là người đầu tiên đề cập đến khái niệm này. Các nghiên cứu sau đó như của Gordon (1963) và Don & Marynne (2005) đã phát triển lý thuyết về kế toán trách nhiệm, nhấn mạnh vai trò của phân cấp quản lý và đo lường hiệu suất. Các nghiên cứu gần đây như của Jooda (2009) và Mojgan Safa (2012) tập trung vào việc áp dụng kế toán trách nhiệm trong các tổ chức cụ thể, đặc biệt là trong lĩnh vực khách sạn và ngân hàng.
1.2. Tổng quan nghiên cứu trong nước
Tại Việt Nam, kế toán trách nhiệm vẫn còn là một lĩnh vực mới mẻ. Tuy nhiên, đã có một số nghiên cứu áp dụng vào các doanh nghiệp, điển hình là nghiên cứu của Ngoc Tien Nguyen (2019) về các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi. Nghiên cứu này đã chỉ ra các yếu tố như phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của kế toán trách nhiệm.
II. Cơ sở lý thuyết về kế toán trách nhiệm
Chương này trình bày các khái niệm cơ bản về kế toán trách nhiệm, bao gồm bản chất, vai trò và chức năng của nó trong quản lý tổ chức. Kế toán trách nhiệm được định nghĩa là một công cụ quản lý giúp kiểm soát chi phí và đo lường hiệu suất của các trung tâm trách nhiệm. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho nhà quản trị để ra quyết định hiệu quả. Chức năng chính của kế toán trách nhiệm bao gồm phân cấp quản lý, xác định các trung tâm trách nhiệm và lập báo cáo trách nhiệm.
2.1. Khái niệm và bản chất của kế toán trách nhiệm
Kế toán trách nhiệm là một hệ thống quản lý giúp kiểm soát chi phí và đo lường hiệu suất của các trung tâm trách nhiệm trong tổ chức. Nó được thiết kế để cung cấp thông tin cho nhà quản trị, giúp họ ra quyết định hiệu quả. Bản chất của kế toán trách nhiệm là phân cấp quản lý và xác định trách nhiệm của từng bộ phận trong tổ chức.
2.2. Vai trò và chức năng của kế toán trách nhiệm
Vai trò chính của kế toán trách nhiệm là cung cấp thông tin quản lý, giúp nhà quản trị kiểm soát chi phí và đo lường hiệu suất. Chức năng của kế toán trách nhiệm bao gồm phân cấp quản lý, xác định các trung tâm trách nhiệm và lập báo cáo trách nhiệm. Nó cũng giúp đánh giá hiệu quả hoạt động của các bộ phận trong tổ chức.
III. Mô hình và phương pháp nghiên cứu
Chương này trình bày mô hình nghiên cứu và phương pháp được sử dụng trong luận văn. Mô hình nghiên cứu tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập dữ liệu thông qua bảng hỏi và phân tích dữ liệu bằng các phương pháp thống kê như Cronbach’s Alpha và phân tích hồi quy. Mẫu nghiên cứu được chọn từ các cán bộ quản lý và nhân viên tại Đại học Quy Nhơn.
3.1. Mô hình nghiên cứu
Mô hình nghiên cứu tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Các nhân tố được nghiên cứu bao gồm phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng. Mô hình này được thiết kế để đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến hiệu quả của kế toán trách nhiệm.
3.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập dữ liệu thông qua bảng hỏi và phân tích dữ liệu bằng các phương pháp thống kê như Cronbach’s Alpha và phân tích hồi quy. Mẫu nghiên cứu được chọn từ các cán bộ quản lý và nhân viên tại Đại học Quy Nhơn. Phương pháp này giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến kế toán trách nhiệm.
IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Chương này trình bày kết quả nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Kết quả cho thấy các nhân tố như phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của kế toán trách nhiệm. Phân tích hồi quy cũng chỉ ra mối quan hệ giữa các nhân tố này và hiệu quả quản lý tại Đại học Quy Nhơn.
4.1. Tổng quan về Đại học Quy Nhơn
Đại học Quy Nhơn là một trường đại học công lập có lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Trường có chức năng đào tạo và nghiên cứu khoa học, với mô hình quản lý hiện đại. Tuy nhiên, việc áp dụng kế toán trách nhiệm tại trường vẫn còn hạn chế, đòi hỏi cần có những cải tiến để nâng cao hiệu quả quản lý.
4.2. Kết quả nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng
Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố như phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Phân tích hồi quy cũng chỉ ra mối quan hệ giữa các nhân tố này và hiệu quả quản lý tại trường.
V. Kết luận và kiến nghị
Chương này đưa ra kết luận về kết quả nghiên cứu và các kiến nghị để hoàn thiện kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Kết quả nghiên cứu cho thấy cần cải thiện phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng để nâng cao hiệu quả của kế toán trách nhiệm. Các kiến nghị cụ thể bao gồm đào tạo nâng cao năng lực quản lý và áp dụng các công cụ quản lý hiện đại.
5.1. Kết luận về kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố như phân cấp quản lý, phân chia tổ chức thành trung tâm trách nhiệm, và hệ thống khen thưởng có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn. Cần có những cải tiến trong các lĩnh vực này để nâng cao hiệu quả quản lý.
5.2. Kiến nghị hoàn thiện kế toán trách nhiệm
Các kiến nghị cụ thể bao gồm đào tạo nâng cao năng lực quản lý, áp dụng các công cụ quản lý hiện đại, và cải thiện hệ thống khen thưởng. Những cải tiến này sẽ giúp nâng cao hiệu quả của kế toán trách nhiệm tại Đại học Quy Nhơn.
