I. Khái niệm và đặc điểm ly hôn có yếu tố nước ngoài tại Lào
Luận văn tập trung làm rõ khái niệm ly hôn theo pháp luật Lào, nhấn mạnh tầm quan trọng của gia đình trong văn hóa nước này. Ly hôn được coi là giải pháp cuối cùng khi hôn nhân không thể cứu vãn, đảm bảo quyền tự do của mỗi cá nhân. Theo từ điển tiếng Lào và từ điển pháp lý, ly hôn là chấm dứt quan hệ vợ chồng đã được xác lập. Pháp luật Lào (BLDS năm 2019) liệt kê các trường hợp được ly hôn, tập trung vào các nguyên nhân gây ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng, xâm hại quyền lợi của một hoặc cả hai bên. Quyết định ly hôn phải được công nhận bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền là Sở Nội vụ hoặc Tòa án. Về ly hôn có yếu tố nước ngoài, BLDS năm 2019 (Chương 6, Mục B) nêu các trường hợp được coi là ly hôn có yếu tố nước ngoài, bao gồm ly hôn giữa công dân Lào và người nước ngoài tại Lào hoặc nước ngoài, ly hôn giữa người nước ngoài tại Lào, và ly hôn giữa công dân Lào ở nước ngoài. Điều này cho thấy ly hôn có yếu tố nước ngoài khi có ít nhất một bên không mang quốc tịch Lào. Luật Quốc tịch Lào năm 2017 quy định nguyên tắc một quốc tịch, việc xác định quốc tịch dựa trên các điều kiện cụ thể như cha mẹ là công dân Lào, sinh ra trên lãnh thổ Lào, nhập quốc tịch hoặc nhận quốc tịch.
II. Nguồn pháp luật và nguyên tắc điều chỉnh ly hôn có yếu tố nước ngoài
Luận văn phân tích nguồn pháp luật điều chỉnh ly hôn có yếu tố nước ngoài tại Lào, bao gồm Hiến pháp năm 2015, BLDS năm 2019, Nghị định số 184/Gov năm 2021 về hôn nhân giữa công dân Lào và người nước ngoài. Các văn bản này tạo hành lang pháp lý bảo vệ quyền lợi công dân và hướng dẫn cơ quan chức năng giải quyết các vụ việc. Việc xác định luật áp dụng là vấn đề quan trọng trong ly hôn có yếu tố nước ngoài. Luận văn phân tích các nguyên tắc điều chỉnh, bao gồm việc xem xét yếu tố quốc tịch, nơi cư trú, nơi đăng ký kết hôn. Việc giải quyết xung đột pháp luật dựa trên các điều ước quốc tế mà Lào tham gia và nguyên tắc bảo vệ quyền lợi của công dân Lào. Tuy nhiên, việc áp dụng pháp luật vào thực tế gặp nhiều khó khăn do các tình huống phát sinh và mối quan hệ phức tạp. Do đó, cần có sự điều chỉnh linh hoạt từ quy định pháp luật, sự chủ động của cơ quan nhà nước và ý thức tuân thủ pháp luật của người dân.
III. Thực trạng pháp luật và áp dụng tại Lào
Luận văn trình bày thực trạng pháp luật Lào về ly hôn có yếu tố nước ngoài, phân tích quá trình hình thành và phát triển của pháp luật này. Các quy định hiện hành về luật hình thức và luật nội dung được xem xét, bao gồm thẩm quyền giải quyết, thủ tục ly hôn, và các vấn đề liên quan đến con cái, tài sản. Luận văn cũng đánh giá thực tiễn áp dụng pháp luật, nêu lên những kết quả đạt được và những hạn chế, vướng mắc. Một số khó khăn được đề cập đến bao gồm việc xác định luật áp dụng, thi hành án đối với người nước ngoài, và sự khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ. Nguyên nhân của các hạn chế này được phân tích, bao gồm sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật, năng lực của cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu, và sự phối hợp giữa các cơ quan chưa hiệu quả.
IV. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả áp dụng
Luận văn đề xuất định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật Lào về ly hôn có yếu tố nước ngoài. Các giải pháp bao gồm: rà soát, bổ sung và hoàn thiện các quy định pháp luật cho phù hợp với thực tiễn và điều ước quốc tế; nâng cao năng lực cho cán bộ tư pháp trong việc giải quyết các vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài; tăng cường hợp tác quốc tế trong việc trao đổi thông tin, thi hành án; tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao nhận thức của người dân. Luận văn cũng đề xuất các giải pháp cụ thể như xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan liên quan, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và giải quyết các vụ việc, và nghiên cứu, học tập kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan, góp phần xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn thiện và hiện đại.
