I. Pháp luật về trợ giúp xã hội
Pháp luật về trợ giúp xã hội là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam, nhằm đảm bảo an sinh xã hội và hỗ trợ các đối tượng yếu thế. Luận văn tập trung phân tích các quy định pháp luật hiện hành về trợ giúp xã hội, bao gồm các chế độ, thủ tục, và kinh phí thực hiện. Các văn bản pháp luật như Luật Người cao tuổi, Luật Người khuyết tật, và Nghị định số 20/2021/NĐ-CP được nghiên cứu kỹ lưỡng để làm rõ cơ sở pháp lý cho công tác trợ giúp xã hội. Luận văn cũng chỉ ra những hạn chế trong quy định pháp luật, như thiếu tính cụ thể và chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế.
1.1. Khái niệm và ý nghĩa của trợ giúp xã hội
Trợ giúp xã hội được định nghĩa là các chính sách và hoạt động nhằm hỗ trợ những người gặp khó khăn trong cuộc sống, đặc biệt là các đối tượng yếu thế như người nghèo, người khuyết tật, và người cao tuổi. Theo ILO, trợ giúp xã hội không phân biệt đối tượng và không yêu cầu đóng góp tài chính, mà dựa trên nhu cầu và mức độ rủi ro của từng cá nhân. Ở Việt Nam, trợ giúp xã hội không chỉ là một chính sách xã hội mà còn là biểu hiện của truyền thống tương thân tương ái của dân tộc. Luận văn nhấn mạnh ý nghĩa của trợ giúp xã hội trong việc đảm bảo công bằng xã hội và ổn định chính trị.
1.2. Quy định pháp luật về trợ giúp xã hội
Các quy định pháp luật về trợ giúp xã hội tại Việt Nam được thể hiện qua nhiều văn bản pháp lý, bao gồm Luật Người cao tuổi, Luật Người khuyết tật, và Nghị định số 20/2021/NĐ-CP. Các văn bản này quy định cụ thể về đối tượng, chế độ, và thủ tục thực hiện trợ giúp xã hội. Tuy nhiên, luận văn chỉ ra rằng các quy định này còn nhiều bất cập, như thiếu tính cụ thể và chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế. Ví dụ, việc xác định đối tượng hưởng trợ giúp còn gặp nhiều khó khăn, dẫn đến tình trạng không công bằng trong phân phối nguồn lực.
II. Thực tiễn trợ giúp xã hội tại Hà Tĩnh
Thực tiễn trợ giúp xã hội tại Hà Tĩnh được luận văn phân tích dựa trên các số liệu và hoạt động cụ thể từ năm 2021 đến nay. Tỉnh Hà Tĩnh, với đặc thù là một địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, đã triển khai nhiều chính sách trợ giúp xã hội hiệu quả. Các hoạt động như cứu đói, cứu nạn, và hỗ trợ thường xuyên đã giúp hàng nghìn người dân vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, luận văn cũng chỉ ra những thách thức trong quá trình thực hiện, như sự bất cân đối trong nguồn ngân sách và thiếu hụt nguồn lực hỗ trợ.
2.1. Kết quả đạt được
Trong giai đoạn 2021-2023, tỉnh Hà Tĩnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác trợ giúp xã hội. Cụ thể, tỉnh đã trao hơn 218.554 suất quà cho các hộ nghèo, người cao tuổi, và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, với tổng số tiền lên đến 79,265 tỷ đồng. Ngoài ra, tỉnh cũng cấp hàng nghìn thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng yếu thế. Những nỗ lực này đã góp phần cải thiện đời sống của người dân và giảm thiểu tác động của thiên tai.
2.2. Hạn chế và nguyên nhân
Mặc dù đạt được nhiều kết quả, công tác trợ giúp xã hội tại Hà Tĩnh vẫn gặp nhiều hạn chế. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự bất cân đối trong nguồn ngân sách, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn lực hỗ trợ. Ngoài ra, việc xác định đối tượng hưởng trợ giúp còn gặp nhiều khó khăn, dẫn đến tình trạng không công bằng trong phân phối nguồn lực. Nguyên nhân chính của những hạn chế này là do thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và sự thiếu hụt nguồn lực tài chính.
III. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả
Luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về trợ giúp xã hội và nâng cao hiệu quả thực hiện tại Hà Tĩnh. Các kiến nghị tập trung vào việc khắc phục những bất cập trong quy định pháp luật, đảm bảo sự phù hợp với chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước, và tăng cường nguồn lực hỗ trợ. Luận văn cũng đề xuất các giải pháp cụ thể để cải thiện công tác trợ giúp xã hội, như tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và nâng cao nhận thức của người dân về các chính sách hỗ trợ.
3.1. Hoàn thiện pháp luật
Để hoàn thiện pháp luật về trợ giúp xã hội, luận văn đề xuất cần sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành để đảm bảo tính cụ thể và khả thi. Các quy định về đối tượng, chế độ, và thủ tục thực hiện cần được làm rõ hơn để tránh tình trạng không công bằng trong phân phối nguồn lực. Ngoài ra, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng để đảm bảo hiệu quả trong quá trình thực hiện.
3.2. Nâng cao hiệu quả thực hiện
Để nâng cao hiệu quả thực hiện trợ giúp xã hội, luận văn đề xuất tăng cường nguồn lực tài chính và nhân lực cho công tác này. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và các tổ chức xã hội để đảm bảo nguồn lực được phân bổ hợp lý. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức của người dân về các chính sách hỗ trợ để đảm bảo sự tham gia tích cực của cộng đồng trong quá trình thực hiện.
