Luận văn thạc sĩ pháp luật: Thu hồi đất nông nghiệp để phát triển kinh tế - xã hội từ thực tiễn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội

Luận văn thạc sĩ của Trần Đức Mạnh, Trường Đại học Mở Hà Nội, nghiên cứu về "Pháp luật về thu hồi đất nông nghiệp để phát triển kinh tế - xã hội từ thực tiễn huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội". Luận văn xuất phát từ tính cấp thiết của việc bảo vệ đất nông nghiệp, đồng thời đáp ứng nhu cầu chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tác giả nhấn mạnh đất đai là tài nguyên quan trọng, đặc biệt là đất nông nghiệp, đóng vai trò then chốt trong an ninh lương thực và đời sống người dân. Tuy nhiên, quá trình thu hồi đất nông nghiệp thường gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, tiềm ẩn nguy cơ gây bất ổn xã hội. Luật Đất đai 2013 tuy đã có nhiều cải tiến so với Luật Đất đai 2003 nhưng vẫn còn những hạn chế, bất cập, đặc biệt là trong việc đảm bảo quyền lợi cho người bị thu hồi đất. Luận văn lựa chọn huyện Thanh Trì làm trường hợp nghiên cứu điển hình do đặc thù là cửa ngõ phía Nam Hà Nội, có tốc độ đô thị hóa nhanh, dẫn đến nhiều phức tạp trong quản lý và thu hồi đất.

Luận văn tập trung phân tích các khía cạnh pháp lý và thực tiễn của việc thu hồi đất nông nghiệp. 2.1. Phần lý luận: Luận văn làm rõ cơ sở lý luận về thu hồi đất nông nghiệp, khái niệm, đặc điểm, vai trò của đất nông nghiệp, cũng như khái niệm và đặc điểm của việc thu hồi đất. Tác giả cũng phân tích cơ sở pháp lý cho việc thu hồi đất, sự cần thiết của việc điều chỉnh hoạt động này bằng pháp luật, và các yếu tố tác động đến pháp luật về thu hồi đất. 2.2. Thực trạng tại huyện Thanh Trì: Luận văn khảo sát thực tiễn thi hành pháp luật về thu hồi đất nông nghiệp tại huyện Thanh Trì, phân tích các quy định về nguyên tắc, phạm vi, thẩm quyền, trình tự, thủ tục thu hồi đất, cũng như quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tác giả đánh giá điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Thanh Trì và ảnh hưởng của nó đến hoạt động thu hồi đất. 2.3. Định hướng và giải pháp: Cuối cùng, luận văn đề xuất các định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về thu hồi đất nông nghiệp, bao gồm hoàn thiện quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, trình tự, thủ tục thu hồi đất, giải quyết khiếu nại, và xác định giá đất. Tác giả cũng đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật, như tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường giám sát, và đẩy mạnh dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình thu hồi đất.

Luận văn có giá trị khoa học và thực tiễn cao khi phân tích tương đối đầy đủ và toàn diện về vấn đề thu hồi đất nông nghiệp, từ lý luận đến thực tiễn, kết hợp với nghiên cứu trường hợp cụ thể tại huyện Thanh Trì. Việc phân tích thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành pháp luật giúp làm rõ những điểm mạnh, điểm yếu, những khó khăn, vướng mắc, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp. Các kiến nghị của luận văn có tính khả thi, hướng đến việc hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người bị thu hồi đất. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc hoạch định chính sách, xây dựng và hoàn thiện pháp luật về đất đai, cũng như cho các nhà nghiên cứu, các nhà đầu tư và người dân quan tâm đến vấn đề đất đai.

Mặc dù có nhiều ưu điểm, luận văn cũng có một số hạn chế nhất định. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào huyện Thanh Trì nên tính khái quát hóa cho các địa phương khác có thể bị hạn chế. Ngoài ra, luận văn chưa đi sâu phân tích tác động của các yếu tố kinh tế, xã hội, văn hóa đến quá trình thu hồi đất. Một số giải pháp được đề xuất còn mang tính chung chung, chưa có sự phân tích cụ thể về tính khả thi và hiệu quả thực tế. Tuy nhiên, những hạn chế này không làm giảm đi giá trị khoa học và thực tiễn của luận văn.