I. Cải cách hành chính thuế tại TP
Cải cách hành chính thuế tại TP.HCM đã được triển khai mạnh mẽ từ năm 2011 đến 2015, nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Mục tiêu chính là rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp (DN) trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến cho rằng cải cách chưa đáp ứng được kỳ vọng của DN, đặc biệt là sự thiếu đồng bộ trong cách thức giải quyết thủ tục giữa các cơ quan thuế (CQT).
1.1. Thành tựu và thách thức
Mặc dù Cục thuế TP.HCM đã đạt được nhiều thành tựu trong việc đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế, vẫn còn nhiều thách thức. Cụ thể, 60% DN gặp phiền hà khi thực hiện thủ tục, do biểu mẫu thay đổi thường xuyên, công chức thuế hướng dẫn không tận tình, và thời gian xử lý kéo dài. Đặc biệt, thủ tục hoàn thuế GTGT được đánh giá là phức tạp và khó thực hiện.
II. Đánh giá cải cách hành chính thuế
Đánh giá cải cách hành chính thuế được thực hiện dựa trên bốn tiêu chí chính: (1) Tiếp cận thông tin quy định về thuế và thủ tục hành chính thuế, (2) Thực hiện các thủ tục thuế, (3) Thanh tra, kiểm tra và giải quyết khiếu nại, (4) Sự phục vụ của công chức thuế. Kết quả khảo sát cho thấy, mặc dù có sự cải thiện, vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết để nâng cao sự hài lòng của DN.
2.1. Kết quả khảo sát
Theo kết quả khảo sát, 60% DN gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục hành chính thuế. Nguyên nhân chính bao gồm: biểu mẫu thay đổi thường xuyên, công chức thuế hướng dẫn không tận tình, và thời gian xử lý kéo dài. Đặc biệt, thủ tục hoàn thuế GTGT được đánh giá là phức tạp và khó thực hiện, với không DN nào tham gia khảo sát cho rằng thủ tục này là dễ dàng.
III. Giải pháp cải cách hành chính thuế
Để nâng cao hiệu quả của cải cách hành chính thuế, Cục thuế TP.HCM cần thực hiện các giải pháp như: (1) Thống nhất cách hiểu và thực hiện thủ tục hành chính thuế ở tất cả các CQT, (2) Nâng cao kỹ năng và chất lượng của bộ phận tuyên truyền, (3) Cam kết về thời gian và chất lượng thực hiện thủ tục thuế, (4) Nâng cao trình độ chuyên môn của công chức thuế, đặc biệt ở bộ phận thanh tra, kiểm tra.
3.1. Đề xuất chính sách
Các đề xuất chính sách bao gồm: tăng cường giám sát chất lượng và giải quyết khiếu nại, xây dựng bảng mô tả công việc, xác định và phân công công chức phù hợp với trình độ và kỹ năng. Đồng thời, cần có hình thức kỷ luật thích đáng để đảm bảo trách nhiệm giải trình của công chức thuế.
IV. Kết luận và gợi ý chính sách
Luận văn thạc sĩ này đã đánh giá tình hình thực hiện cải cách hành chính thuế tại TP.HCM và chỉ ra những vấn đề còn tồn tại. Các giải pháp được đề xuất nhằm nâng cao chất lượng thực hiện cải cách, giúp TP.HCM cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh. Đồng thời, luận văn cũng gợi ý các chính sách để tiếp tục cải cách trong giai đoạn tới, đặc biệt là việc đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế và nâng cao sự hài lòng của DN.
4.1. Hạn chế của đề tài
Một số hạn chế của đề tài bao gồm: phạm vi nghiên cứu chỉ tập trung vào TP.HCM, và việc thu thập dữ liệu chủ yếu dựa trên khảo sát định tính. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính khách quan và toàn diện của kết quả nghiên cứu.