I. Ảnh hưởng khí tượng
Nghiên cứu tập trung vào ảnh hưởng khí tượng đối với kinh tế nông nghiệp tại tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2000-2022. Hạn hán được đo lường thông qua chỉ số hạn khí tượng K, bao gồm hai thành phần chính: lượng bốc hơi và lượng mưa hàng năm. Kết quả cho thấy, khi chỉ số K tăng 1 đơn vị, GDP nông nghiệp giảm 540,99 tỷ đồng, tương đương với mức giảm 8,9%. Điều này phản ánh tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến nền kinh tế nông nghiệp địa phương.
1.1. Phân tích chỉ số hạn khí tượng
Chỉ số hạn khí tượng K được tính toán dựa trên dữ liệu lượng mưa và bốc hơi từ năm 2000 đến 2022. Kết quả phân tích cho thấy, Ninh Thuận là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi hạn hán do lượng mưa thấp và nhiệt độ cao. Điều này dẫn đến sự suy giảm đáng kể trong năng suất nông nghiệp, đặc biệt là các vùng phụ thuộc vào nước mưa.
1.2. Tác động đến nông nghiệp
Hạn hán gây thiệt hại lớn cho các hoạt động trồng trọt và chăn nuôi. Trong giai đoạn 2014-2016, tổng thiệt hại ước tính lên đến 1.347,217 tỷ đồng, trong đó trồng trọt chiếm 834,317 tỷ đồng và chăn nuôi là 512,9 tỷ đồng. Ngoài ra, 43.916 hộ dân tại 24 thôn/12 xã thiếu nước sinh hoạt, làm gia tăng áp lực lên phát triển nông thôn.
II. Kinh tế nông nghiệp
Nghiên cứu đánh giá tác động kinh tế của hạn hán đến nông nghiệp bền vững tại Ninh Thuận. Sử dụng mô hình hồi quy, nghiên cứu xác định ba biến có ý nghĩa thống kê: chính sách nông nghiệp, thời gian và hạn khí tượng K. Kết quả cho thấy, hạn hán không chỉ làm giảm GDP nông nghiệp mà còn ảnh hưởng đến phát triển nông thôn và chiến lược ứng phó với biến đổi khí hậu.
2.1. Phân tích GDP nông nghiệp
GDP nông nghiệp của Ninh Thuận bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi hạn hán. Khi chỉ số K tăng 1%, GDP nông nghiệp giảm 8,9%. Điều này cho thấy sự phụ thuộc lớn của nền kinh tế địa phương vào điều kiện thời tiết, đặc biệt là lượng mưa và nhiệt độ. Các giải pháp như đầu tư vào hệ thống tưới tiết kiệm và khai thác nước ngầm được đề xuất để giảm thiểu thiệt hại.
2.2. Giải pháp phát triển bền vững
Nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường nông nghiệp bền vững, bao gồm đầu tư vào hệ thống tưới tiết kiệm, xây dựng hồ chứa nước và hệ thống dẫn nước liên hồ. Những giải pháp này không chỉ giúp giảm thiểu tác động của hạn hán mà còn góp phần ổn định kinh tế nông nghiệp và phát triển nông thôn.
III. Chiến lược ứng phó
Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược ứng phó với hạn hán và biến đổi khí hậu. Các giải pháp được đề xuất bao gồm cải thiện hệ thống tưới tiêu, nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan. Những chiến lược này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn tạo điều kiện cho phát triển nông thôn bền vững.
3.1. Cải thiện hệ thống tưới tiêu
Đầu tư vào hệ thống tưới tiết kiệm và khai thác nước ngầm là một trong những giải pháp chính được đề xuất. Những hệ thống này giúp đảm bảo nguồn nước ổn định cho nông nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh hạn hán ngày càng nghiêm trọng.
3.2. Nâng cao nhận thức cộng đồng
Nâng cao nhận thức của người dân về biến đổi khí hậu và hạn hán là yếu tố quan trọng trong chiến lược ứng phó. Các chương trình giáo dục và tập huấn được đề xuất để giúp người dân áp dụng các biện pháp canh tác bền vững và tiết kiệm nước.
