I. Lý luận về quyền con người và quyền con người của người bị tạm giữ theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam
Chương này tập trung phân tích các vấn đề lý luận về quyền con người và quyền con người của người bị tạm giữ theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam. Tác giả đã làm rõ khái niệm quyền con người từ góc độ lịch sử và pháp lý, nhấn mạnh sự phát triển của các tư tưởng về quyền con người từ các bản tuyên ngôn độc lập đến các văn bản pháp luật hiện đại. Đặc biệt, quyền con người trong tố tụng hình sự được xác định là những quyền dân sự, chính trị của các chủ thể tham gia tố tụng, đặc biệt là người bị buộc tội, nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của họ.
1.1. Khái niệm quyền con người
Tác giả đưa ra định nghĩa về quyền con người dựa trên các quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lê Nin và các văn bản pháp lý quốc tế. Quyền con người được hiểu là những đặc quyền tự nhiên mà con người sinh ra đã có, bao gồm quyền được sống, quyền được bảo vệ và quyền tự do phát triển. Các quyền này phải được pháp luật ghi nhận và bảo vệ. Hiến pháp Việt Nam năm 2013 đã dành một vị trí quan trọng để quy định về quyền con người, đặc biệt là trong lĩnh vực tố tụng hình sự.
1.2. Quyền con người trong tố tụng hình sự
Trong tố tụng hình sự, quyền con người được thể hiện qua các quy định cụ thể trong Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015, như quyền bất khả xâm phạm về thân thể, quyền bào chữa, và quyền được xét xử công bằng. Tác giả nhấn mạnh rằng, mặc dù người bị buộc tội phải chịu trách nhiệm hình sự, họ vẫn được hưởng các quyền con người cơ bản như quyền không bị tra tấn, quyền được tôn trọng nhân phẩm và quyền được điều tra khách quan.
II. Tình hình đặc điểm có liên quan và thực trạng bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam trên địa bàn thành phố Bắc Ninh tỉnh Bắc Ninh
Chương này phân tích thực trạng bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Tác giả đã sử dụng các số liệu thống kê từ năm 2015 đến 2019 để đánh giá tình hình áp dụng biện pháp tạm giữ và việc thực hiện các quyền của người bị tạm giữ. Kết quả cho thấy, mặc dù các cơ quan có thẩm quyền đã tuân thủ pháp luật, vẫn còn tồn tại một số vi phạm như không bảo đảm quyền bào chữa, giam giữ chung người bị tạm giữ với người bị tạm giam, và điều kiện ăn ở còn thiếu thốn.
2.1. Tình hình đặc điểm có liên quan
Tác giả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ, bao gồm đặc điểm kinh tế - xã hội của thành phố Bắc Ninh và tình hình tội phạm trên địa bàn. Thành phố Bắc Ninh là một trung tâm kinh tế phát triển, kéo theo sự gia tăng các vụ án hình sự, dẫn đến việc áp dụng biện pháp tạm giữ thường xuyên hơn.
2.2. Thực trạng bảo đảm quyền con người
Dựa trên các số liệu thống kê, tác giả chỉ ra rằng, mặc dù các cơ quan có thẩm quyền đã tuân thủ pháp luật, vẫn còn tồn tại một số vi phạm như không bảo đảm quyền bào chữa, giam giữ chung người bị tạm giữ với người bị tạm giam, và điều kiện ăn ở còn thiếu thốn. Những vi phạm này xuất phát từ sự bất cập trong hệ thống pháp luật và nhận thức của các chủ thể tiến hành tố tụng.
III. Giải pháp nâng cao hiệu quả bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam trên địa bàn thành phố Bắc Ninh tỉnh Bắc Ninh
Chương này đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Các giải pháp bao gồm hoàn thiện pháp luật, nâng cao nhận thức và trình độ chuyên môn của các chủ thể tiến hành tố tụng, tăng cường giám sát và xử lý vi phạm, cũng như cải thiện cơ sở vật chất cho nhà tạm giữ.
3.1. Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự
Tác giả đề xuất việc sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến tạm giữ để bảo đảm quyền của người bị tạm giữ được thực hiện đầy đủ. Đặc biệt, cần quy định rõ hơn về thời hạn tạm giữ, quyền bào chữa và điều kiện ăn ở của người bị tạm giữ.
3.2. Nâng cao nhận thức và trình độ chuyên môn
Giải pháp này tập trung vào việc đào tạo, nâng cao nhận thức và trình độ chuyên môn của các chủ thể tiến hành tố tụng, đặc biệt là cán bộ điều tra và công an, để họ hiểu rõ và tuân thủ đúng các quy định pháp luật về quyền con người.
