I. Tính cấp thiết của đề tài
Bò là một trong những đối tượng vật nuôi có vị trí và vai trò rất quan trọng trong ngành chăn nuôi và nền kinh tế quốc dân. Chúng cung cấp nguồn thực phẩm lớn với giá trị dinh dưỡng cao. Tại Việt Nam, đàn bò phát triển nhanh với tốc độ tăng đàn hàng năm trên 4%. Tuy nhiên, nguồn thức ăn cho bò chủ yếu là thức ăn thô xanh, trong khi diện tích đồng cỏ tự nhiên ngày càng thu hẹp. Huyện Phù Yên, Sơn La, với diện tích trồng sắn lớn, có tiềm năng sử dụng thân, lá, củ sắn làm thức ăn cho bò trong mùa đông. Việc nghiên cứu ủ chua thân lá củ sắn không chỉ giúp tận dụng nguồn thức ăn sẵn có mà còn góp phần nâng cao thu nhập cho người chăn nuôi.
II. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá năng suất, sản lượng thân, lá, củ sắn đang trồng phổ biến tại huyện Phù Yên, Sơn La. Đồng thời, nghiên cứu khả năng tiêu hóa invitro của các công thức thức ăn ủ chua từ thân, lá và củ sắn. Việc sử dụng thân, lá, củ sắn ủ chua làm thức ăn cho bò thịt trong thời điểm khan hiếm thức ăn, mùa đông giá rét, sẽ giúp cải thiện tình hình chăn nuôi và giảm thiểu thiệt hại do đói rét gây ra.
III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài cung cấp thông tin cần thiết về tiềm năng cây sắn, tỷ lệ tiêu hóa in vitro của thức ăn chế biến từ thân, lá, củ sắn tươi ủ chua. Thức ăn sử dụng trong thí nghiệm có thể áp dụng dễ dàng tại địa phương, giúp người chăn nuôi biết cách chế biến thân, lá, củ sắn bổ sung vào khẩu phần nuôi bò vỗ béo trong mùa đông khan hiếm thức ăn. Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần đề xuất giải pháp bảo quản và sử dụng hiệu quả nguồn thức ăn tại chỗ phục vụ chăn nuôi bò, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi.
IV. Đặc điểm tiêu hóa của gia súc nhai lại
Bò có bộ máy tiêu hóa đặc trưng với hệ dạ dày kép, bao gồm bốn túi. Dạ cỏ là túi lớn nhất, chiếm phần lớn dung tích dạ dày, có tác dụng tích trữ và lên men thức ăn. Quá trình lên men diễn ra nhờ vào hệ vi sinh vật có trong dạ cỏ, giúp chuyển hóa chất xơ thành các chất dinh dưỡng có giá trị. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc sử dụng các loại thức ăn có chứa chất xơ như thân, lá, củ sắn trong khẩu phần ăn của bò, đặc biệt là trong mùa đông khi nguồn thức ăn tự nhiên khan hiếm.
V. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện thông qua khảo sát năng suất, sản lượng sắn KM94 tại huyện Phù Yên. Phương pháp ủ chua thức ăn được áp dụng để đánh giá khả năng tiêu hóa invitro. Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm pH, hàm lượng HCN, và thành phần hóa học của thức ăn. Kết quả từ thí nghiệm sẽ được phân tích để đánh giá hiệu quả sử dụng thức ăn ủ chua trên bò thịt, từ đó đưa ra các khuyến nghị cho người chăn nuôi.
