Luận án tiến sĩ về viện trợ phát triển ODA tại Việt Nam trong bối cảnh thu nhập trung bình

LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

DANH MỤC CÁC HỘP

DANH MỤC PHỤ LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU

0.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU

0.1.1. Viện trợ phát triển chính thức ODA

0.1.2. ODA - Đầu tư công

0.1.3. Khái niệm viện trợ phát triển chính thức ODA

0.1.4. Viện trợ tại nước thu nhập trung bình MIC

0.1.5. Quan điểm về cung cấp viện trợ cho các nước MIC

0.1.6. Lĩnh vực ưu tiên viện trợ tại các nước MIC

0.1.7. Các nhân tố ảnh hưởng đến viện trợ

0.1.7.1. Chính trị và viện trợ

0.1.7.2. Môi trường chính sách và viện trợ

0.1.7.3. Mối quan hệ giữa chiến lược tài trợ, chiến lược nhận tài trợ và nguồn vốn viện trợ phát triển

0.1.8. Đánh giá hiệu quả viện trợ

0.1.8.1. Viện trợ và tăng trưởng

0.1.8.2. Nâng cao hiệu quả viện trợ

0.1.9. Viện trợ phát triển chính thức tại Việt Nam

0.1.9.1. Các nghiên cứu tổng quan ODA tại Việt Nam

0.1.9.2. Các nghiên cứu ODA theo ngành và theo nhà tài trợ tại Việt Nam

0.1.10. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ODA TẠI QUỐC GIA TRONG ĐIỀU KIỆN CÓ MỨC THU NHẬP TRUNG BÌNH

2.1. Tính quy luật của ODA trong quá trình phát triển của một quốc gia

2.2. Đặc điểm của một nước thu nhập trung bình (MIC)

2.3. ODA tại một quốc gia có thu nhập trung bình - Kinh nghiệm quốc tế và bài học

2.4. Đặc điểm của ODA

2.5. Phân loại ODA

2.6. Phương thức cung cấp

2.7. Nguồn cung cấp ODA

2.8. Điều kiện cung cấp ODA

2.9. Kinh nghiệm quốc tế về ODA trong bối cảnh MIC

2.10. Khung phân tích của Luận án

2.11. Những thay đổi của ODA tại Việt Nam khi Việt Nam trở thành nước MIC

2.12. Đánh giá ODA tại Việt Nam trước và sau khi trở thành nước MIC

2.13. Nhân tố ảnh hưởng ODA tại Việt Nam trong bối cảnh MIC

2.14. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG ODA TẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN CÓ MỨC THU NHẬP TRUNG BÌNH

3.1. Đánh giá ODA tại Việt Nam trước và sau khi Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình (MIC)

3.2. ODA – tăng trưởng kinh tế

3.3. ODA và tổng sản phẩm quốc nội GDP

3.4. ODA và đầu tư phát triển

3.5. ODA và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI

3.6. ODA - phát triển xã hội

3.7. ODA hỗ trợ phát triển khoa học, công nghệ và phát triển nguồn nhân lực

3.8. ODA hỗ trợ xóa đói giảm nghèo

3.9. ODA góp phần cải thiện quản lý nhà nước

3.10. ODA có hiệu quả chưa cao do năng lực hấp thu viện trợ của Việt Nam yếu

3.11. Tỷ lệ giải ngân thấp

3.12. Tính bền vững của dự án ODA chưa cao

3.13. Tình trạng thất thoát, lãng phí của các dự án ODA

3.14. ODA và nợ công

3.15. ODA vốn vay cũng như viện trợ không phải là “thứ cho không”

3.16. ODA chỉ có tính chất xúc tác

3.17. Các nhân tố tác động đến ODA tại Việt Nam khi trở thành nước có thu nhập trung bình

3.17.1. Các nhân tố từ phía cung cấp viện trợ

3.17.2. Chiến lược, chính sách viện trợ của các nhà tài trợ

3.17.3. Tình hình kinh tế chính trị của các nước tài trợ

3.17.4. Quan hệ quốc tế và hợp tác phát triển

3.17.5. Các nhân tố nội tại của Việt Nam

3.17.5.1. Môi trường kinh tế xã hội Việt Nam

3.17.5.2. Chính sách ODA của Việt Nam

3.17.5.3. Năng lực hấp thu vốn ODA của Việt Nam

3.18. Tiểu kết chương 3

3.19. Đánh giá chung về ODA tại Việt Nam khi trở thành nước MIC

4. CHƯƠNG 4: QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG ODA TRONG THỜI GIAN TỚI

4.1. Một số quan điểm về ODA tại Việt Nam trong bối cảnh MIC

4.2. Cơ sở đề xuất các giải pháp

4.3. Định hướng và giải pháp viện trợ phát triển tại Việt Nam trong bối cảnh MIC

4.4. Xây dựng lộ trình “tốt nghiệp” ODA để bước vào thời kỳ phát triển mới

4.5. Đảm bảo an toàn nợ công bền vững

4.6. Có tư duy mới về quan hệ đối tác

4.7. Xây dựng cơ chế tăng cường sự tham gia ODA của người dân

4.8. Tăng cường sự giám sát của người dân đối với ODA

4.9. Khu vực tư nhân tiếp cận ODA

4.10. Tiểu kết chương 4

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Luận án tiến sĩ về viện trợ phát triển ODA tại Việt Nam

Luận án tiến sĩ này tập trung nghiên cứu về viện trợ phát triển ODA tại Việt Nam trong bối cảnh quốc gia này đạt mức thu nhập trung bình. Luận án nhằm phân tích sự thay đổi trong chính sách và hiệu quả của ODA khi Việt Nam chuyển từ nhóm nước thu nhập thấp sang nhóm thu nhập trung bình. Nghiên cứu này đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về vai trò của ODA trong phát triển kinh tế và hỗ trợ quốc tế tại Việt Nam.

1.1. Bối cảnh thu nhập trung bình tại Việt Nam

Việt Nam đạt mức thu nhập trung bình từ năm 2010, đánh dấu một bước ngoặt trong quá trình phát triển kinh tế. Sự thay đổi này kéo theo những điều chỉnh trong chính sách viện trợ phát triển ODA từ các nhà tài trợ quốc tế. Các điều kiện và phương thức cung cấp ODA trở nên khắt khe hơn, phản ánh sự chuyển đổi từ mối quan hệ 'cho - nhận' sang quan hệ đối tác bình đẳng.

1.2. Tác động của ODA đến phát triển kinh tế

ODA đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng và xóa đói giảm nghèo. Tuy nhiên, hiệu quả của ODA bị ảnh hưởng bởi năng lực hấp thụ và quản lý vốn của Việt Nam. Tỷ lệ giải ngân thấp và tình trạng thất thoát vốn là những thách thức lớn cần được giải quyết.

II. Chính sách phát triển và tài trợ quốc tế

Luận án phân tích sự thay đổi trong chính sách phát triển và tài trợ quốc tế khi Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình. Các nhà tài trợ quốc tế đã điều chỉnh chính sách ODA, giảm dần quy mô và thay đổi phương thức cung cấp. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có chiến lược thu hút và sử dụng ODA hiệu quả hơn.

2.1. Kinh nghiệm quốc tế về ODA

Luận án tham khảo kinh nghiệm quốc tế về sử dụng ODA trong bối cảnh thu nhập trung bình. Các bài học từ các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc cho thấy việc chuyển đổi từ ODA sang các nguồn vốn thương mại là cần thiết để đảm bảo phát triển bền vững.

2.2. Hợp tác quốc tế và tài chính phát triển

Hợp tác quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả của ODA. Việt Nam cần tăng cường hợp tác với các nhà tài trợ và tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực quản lý và sử dụng vốn ODA. Đồng thời, việc đa dạng hóa nguồn vốn cũng là một chiến lược quan trọng.

III. Thực trạng ODA tại Việt Nam

Luận án đánh giá thực trạng ODA tại Việt Nam trong giai đoạn chuyển đổi sang thu nhập trung bình. Các số liệu cho thấy tỷ lệ giải ngân ODA thấp và tình trạng thất thoát vốn là những vấn đề nổi cộm. Nghiên cứu cũng chỉ ra sự cần thiết phải cải thiện năng lực quản lý và minh bạch hóa quy trình sử dụng vốn ODA.

3.1. Đánh giá hiệu quả ODA

Hiệu quả của ODA tại Việt Nam được đánh giá thông qua các chỉ số kinh tế và xã hội. Mặc dù ODA đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế trong việc đảm bảo tính bền vững của các dự án.

3.2. Nhân tố ảnh hưởng đến ODA

Các nhân tố ảnh hưởng đến ODA bao gồm môi trường chính sách, năng lực quản lý và mối quan hệ với các nhà tài trợ. Việt Nam cần cải thiện các yếu tố này để tối đa hóa hiệu quả của ODA trong bối cảnh thu nhập trung bình.

IV. Định hướng và giải pháp cho ODA tại Việt Nam

Luận án đề xuất các định hướng và giải pháp để cải thiện hiệu quả của ODA tại Việt Nam. Các giải pháp bao gồm xây dựng lộ trình 'tốt nghiệp' ODA, đảm bảo an toàn nợ công, và tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân trong các dự án ODA.

4.1. Lộ trình tốt nghiệp ODA

Việt Nam cần xây dựng lộ trình 'tốt nghiệp' ODA để chuyển đổi sang các nguồn vốn thương mại và đảm bảo phát triển bền vững. Điều này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chính sách và năng lực quản lý.

4.2. Tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân

Khu vực tư nhân cần được khuyến khích tham gia vào các dự án ODA để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Điều này cũng giúp giảm bớt gánh nặng nợ công và tăng cường tính minh bạch trong quản lý vốn ODA.

Luận án tiến sĩ: Viện trợ phát triển ODA tại Việt Nam trong bối cảnh thu nhập trung bình