Luận án tiến sĩ luật học: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại theo pháp luật Việt Nam

• Chuyên ngành: Luật học
• Đề tài: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại theo pháp luật Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI VÀ PHÁP LUẬT VỀ TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. Những vấn đề lý luận liên quan đến trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.2. Khái niệm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.3. Bản chất của trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.4. Xác định căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.5. Mối quan hệ giữa chế tài bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại với các loại chế tài khác
• 1.6. Những vấn đề lý luận pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.6.1. Khái niệm và đặc điểm của pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.6.2. Cấu trúc nội dung pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 1.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN Ở VIỆT NAM
• 2.1. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện quy định về chủ thể tham gia quan hệ bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.2. Các quy định về chủ thể và quyền, nghĩa vụ của chủ thể có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.3. Các quy định về chủ thể, quyền và nghĩa vụ của chủ thể có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.4. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.4.1. Các quy định về căn cứ là “hành vi vi phạm hợp đồng”
• 2.4.2. Các quy định về căn cứ là “thiệt hại thực tế”
• 2.4.3. Các quy định về căn cứ là “mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại thực tế”
• 2.4.4. Về yếu tố "lỗi"
• 2.5. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện quy định về phương thức, nguyên tắc xác định thiệt hại được bồi thường và việc xác định thiệt hại được bồi thường trong các trường hợp đặc thù
• 2.5.1. Phương thức xác định thiệt hại được bồi thường
• 2.5.2. Nguyên tắc xác định thiệt hại được bồi thường
• 2.5.3. Việc xác định mức bồi thường thiệt hại trong trường hợp đặc thù
• 2.6. Thực trạng quy định về thực hiện trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại và vấn đề miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.6.1. Thực trạng quy định về thực hiện trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.6.2. Thực trạng quy định về vấn đề miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.7. Đánh giá về thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.7.1. Những kết quả đạt được
• 2.7.2. Những khó khăn, vướng mắc trong thực trạng pháp luật và thực hiện pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.7.3. Nguyên nhân dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong thực thi pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 2.8. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI Ở VIỆT NAM
• 3.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 3.2. Hoàn thiện pháp luật về bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại đảm bảo phù hợp với đường lối phát triển kinh tế, yêu cầu hội nhập kinh tế và xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh
• 3.3. Sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các quy phạm pháp luật về bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại theo hướng bảo đảm sự thống nhất các khái niệm pháp lý, quy định giữa Luật Thương mại và Bộ luật Dân sự
• 3.4. Hoàn thiện pháp luật trong về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại theo hướng tổng quát, tránh quy định quá chi tiết cho từng pháp lý; cần sát thực tế, có tính khả thi và dự liệu được các tình huống có thể diễn ra trong thực tế đời sống thương mại
• 3.5. Ban hành nhiều hơn các án lệ về trường hợp trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hoạt động thương mại
• 3.6. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật
• 3.6.1. Nhóm giải pháp chung nhằm hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 3.6.2. Nhóm giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 3.6.3. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại
• 3.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý thuyết

Phần này tổng hợp các nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại. Các công trình nghiên cứu tập trung vào khái niệm, đặc điểm của vi phạm hợp đồng thương mại và các chế tài trong hoạt động thương mại. Những nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định căn cứ pháp lý để áp dụng trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Các tác giả cũng đánh giá thực trạng nghiên cứu và chỉ ra các vấn đề cần tiếp tục triển khai trong luận án.

1.1. Tình hình nghiên cứu lý luận pháp luật

Các nghiên cứu về vi phạm hợp đồng thương mại và chế tài trong hoạt động thương mại đã được thực hiện từ nhiều góc độ. Các công trình tiêu biểu tập trung vào việc định danh khái niệm và đặc điểm của vi phạm hợp đồng thương mại, từ đó xác định căn cứ áp dụng trách nhiệm pháp lý. Những nghiên cứu này góp phần làm rõ các quy định pháp luật liên quan đến bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại.

II. Những vấn đề lý luận liên quan đến trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Chương này tập trung làm rõ các vấn đề lý luận về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại. Các khái niệm cơ bản như bồi thường thiệt hại, vi phạm hợp đồng thương mại, và pháp luật Việt Nam được phân tích chi tiết. Bản chất của trách nhiệm bồi thường thiệt hại và các căn cứ phát sinh trách nhiệm cũng được làm rõ. Phần này cũng so sánh mối quan hệ giữa chế tài bồi thường thiệt hại với các loại chế tài khác trong hợp đồng thương mại.

2.1. Khái niệm và bản chất của trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại được định nghĩa là nghĩa vụ pháp lý mà bên vi phạm phải thực hiện để bù đắp tổn thất cho bên bị vi phạm. Bản chất của trách nhiệm này là sự ràng buộc pháp lý nhằm đảm bảo sự công bằng và bảo vệ quyền lợi của các bên trong hợp đồng. Các căn cứ phát sinh trách nhiệm bao gồm hành vi vi phạm, thiệt hại thực tế, và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và thiệt hại.

III. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện

Chương này phân tích thực trạng pháp luật Việt Nam về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại. Các quy định về chủ thể, quyền và nghĩa vụ của các bên được làm rõ. Thực tiễn áp dụng pháp luật trong việc xác định thiệt hại và mức bồi thường cũng được đánh giá. Phần này chỉ ra những bất cập trong quy định pháp luật và thực tiễn thực hiện, đồng thời phân tích nguyên nhân của những hạn chế này.

3.1. Quy định về chủ thể và quyền nghĩa vụ

Pháp luật Việt Nam quy định rõ về chủ thể có trách nhiệm bồi thường và chủ thể có quyền yêu cầu bồi thường. Các quyền và nghĩa vụ của các bên được xác định dựa trên nguyên tắc công bằng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng pháp luật cho thấy vẫn còn nhiều bất cập trong việc xác định thiệt hại và mức bồi thường, đặc biệt là trong các trường hợp đặc thù.

IV. Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật

Chương này đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật Việt Nam về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại. Các giải pháp tập trung vào việc sửa đổi, bổ sung các quy phạm pháp luật để đảm bảo sự thống nhất và phù hợp với thực tiễn. Phần này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ban hành các án lệ và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực này.

4.1. Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật

Các giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam bao gồm việc sửa đổi, bổ sung các quy định về bồi thường thiệt hại để đảm bảo sự thống nhất giữa Luật Thương mại và Bộ luật Dân sự. Đồng thời, cần ban hành nhiều hơn các án lệ để hướng dẫn áp dụng pháp luật trong các trường hợp cụ thể. Những giải pháp này nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và bảo vệ quyền lợi của các bên trong hợp đồng thương mại.