Luận án tiến sĩ: Quản lý kiểm định chất lượng giáo dục THCS tại Hải Dương

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT

DANH SÁCH HÌNH

DANH SÁCH BẢNG

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

2. Mục đích nghiên cứu

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

4. Phạm vi nghiên cứu

5. Giả thuyết khoa học

6. Nhiệm vụ nghiên cứu

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp luận nghiên cứu

7.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể

8. Những luận điểm bảo vệ

9. Những đóng góp của luận án

9.1. Về mặt lý luận

9.2. Về mặt thực tiễn

10. Giải pháp đề xuất

11. Cấu trúc luận án

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Các nghiên cứu về quản lý chất lượng giáo dục

1.1.2. Các nghiên cứu về lý luận kiểm định chất lượng giáo dục

1.1.3. Các nghiên cứu về quản lý kiểm định chất lượng giáo dục

1.1.4. Phân tích những vấn đề đặt ra cho nghiên cứu luận án

1.2. Cơ sở lý luận về kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.2.1. Khái niệm kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.2.2. Vai trò, mục đích và nguyên tắc kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.2.3. Quy trình kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.2.4. Tiêu chuẩn, tiêu chí kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.2.5. Bản chất của kiểm định chất lượng giáo dục phổ thông ở Việt Nam

1.3. Cơ sở lý luận quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.3.1. Khái niệm và chức năng của quản lý

1.3.2. Khái niệm, ý nghĩa của quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.3.3. Phân cấp quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.3.4. Nội dung quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS của Sở Giáo dục và Đào tạo

1.3.5. Các yếu tố tác động đến quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

1.3.5.1. Yếu tố cơ chế, chính sách

1.3.5.2. Các yếu tố về môi trường

1.3.5.3. Mục tiêu và chương trình đào tạo

1.3.5.4. Trình độ của đội ngũ quản lý kiểm định chất lượng giáo dục

1.3.5.5. Cơ sở vật chất – trang thiết bị

1.4. Kết luận chương 1

2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG

2.1. Khái quát kết quả giáo dục THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.1.1. Quy mô trường, lớp và học sinh THCS

2.1.2. Đội ngũ giáo viên, nhân viên và cán bộ quản lý

2.1.3. Cơ sở vật chất trường THCS

2.1.4. Kết quả giáo dục của học sinh THCS

2.1.5. Đánh giá chung về giáo dục đào tạo trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng

2.2.1. Mục đích khảo sát

2.2.2. Nội dung khảo sát

2.2.3. Phương pháp khảo sát

2.2.4. Khách thể khảo sát

2.2.5. Cách thức tiến hành khảo sát

2.2.6. Quy ước xử lý số liệu

2.3. Thực trạng thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.3.1. Khái quát kết quả thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục, công nhận đạt chuẩn quốc gia trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.3.2. Thực trạng hoạt động tự đánh giá trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.3.3. Thực trạng đánh giá ngoài và công nhận trường THCS đạt kiểm định chất lượng giáo dục

2.3.4. Thực trạng công nhận trường THCS đạt chuẩn quốc gia

2.4. Thực trạng quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.4.1. Lập kế hoạch kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

2.4.2. Tổ chức thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

2.4.3. Chỉ đạo thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục và thực hiện kế hoạch cải tiến chất lượng giáo dục

2.4.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục

2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường trung học cơ sở trên địa bàn tỉnh Hải Dương

2.5.1. Những kết quả đạt được về quản lý kiểm định chất lượng giáo dục

2.5.2. Một số hạn chế về quản lý kiểm định chất lượng giáo dục

2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế

2.6. Kết luận chương 2

3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TRƯỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG

3.1. Định hướng nâng cao chất lượng giáo dục và kiểm định chất lượng giáo dục ở Việt Nam trong giai đoạn mới

3.1.1. Định hướng nâng cao chất lượng giáo dục

3.1.2. Định hướng nâng cao chất lượng kiểm định chất lượng giáo dục

3.1.3. Định hướng phát triển giáo dục và kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương đến năm 2025

3.2. Nguyên tắc đề xuất giải pháp

3.2.1. Đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ

3.2.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển

3.2.3. Đảm bảo tính thực tiễn và khả thi

3.2.4. Đảm bảo tính hiệu quả

3.3. Giải pháp quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

3.3.1. Xây dựng quy trình thực hiện tự đánh giá trường THCS

3.3.2. Xây dựng quy trình thẩm định kết quả đánh giá ngoài

3.3.3. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng năng lực về kiểm định chất lượng giáo dục cho cán bộ quản lý, giáo viên tham gia kiểm định

3.3.4. Phát triển phần mềm quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

3.3.5. Phát triển bộ tiêu chuẩn đánh giá trường THCS phù hợp với thực tế trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương

3.3.6. Xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS

3.3.7. Mối quan hệ giữa các giải pháp

3.4. Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của giải pháp

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm

3.4.2. Nội dung khảo nghiệm

3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm

3.4.4. Cách tiến hành khảo nghiệm

3.4.5. Kết quả khảo nghiệm

3.5. Thử nghiệm giải pháp đề xuất

3.5.1. Mục đích thử nghiệm

3.5.2. Giả thuyết thực nghiệm

3.5.3. Mẫu khách thể, thời gian và địa điểm thử nghiệm

3.5.4. Nội dung, phương pháp và tiêu chuẩn đánh giá thử nghiệm

3.5.5. Tiến hành thử nghiệm

3.5.6. Kết quả thử nghiệm

3.6. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

NHỮNG CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN TỚI LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Cơ sở lý luận về quản lý kiểm định chất lượng giáo dục THCS

Chương này tập trung vào việc hệ thống hóa các khái niệm cơ bản về kiểm định chất lượng giáo dục và quản lý kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường THCS. Các nghiên cứu về quản lý chất lượng giáo dục và lý luận kiểm định chất lượng giáo dục được tổng hợp, làm rõ vai trò, mục đích, và quy trình kiểm định. Đặc biệt, luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí kiểm định phù hợp với thực tiễn giáo dục tại Hải Dương. Các yếu tố tác động đến quản lý kiểm định như cơ chế chính sách, môi trường, và trình độ đội ngũ quản lý cũng được phân tích chi tiết.

1.1. Khái niệm và vai trò của kiểm định chất lượng giáo dục

Kiểm định chất lượng giáo dục được định nghĩa là quá trình đánh giá nhằm xác định mức độ đạt chuẩn của các cơ sở giáo dục. Đối với giáo dục THCS, kiểm định đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo các trường đáp ứng yêu cầu của xã hội và nhà nước. Luận án cũng chỉ ra rằng, kiểm định không chỉ là công cụ đánh giá mà còn là động lực thúc đẩy các trường cải tiến liên tục.

1.2. Quy trình và tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục

Quy trình kiểm định bao gồm các bước như tự đánh giá, đánh giá ngoài, và công nhận đạt chuẩn. Các tiêu chuẩn và tiêu chí kiểm định được xây dựng dựa trên các yêu cầu cụ thể về chất lượng giáo dục, bao gồm cả yếu tố đầu vào, quá trình đào tạo, và kết quả đầu ra. Luận án nhấn mạnh sự cần thiết của việc điều chỉnh các tiêu chuẩn này để phù hợp với đặc thù của giáo dục THCS tại Hải Dương.

II. Thực trạng quản lý kiểm định chất lượng giáo dục THCS tại Hải Dương

Chương này phân tích thực trạng quản lý kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Dữ liệu được thu thập từ năm học 2014-2015 đến 2020-2021 cho thấy, mặc dù đã có nhiều tiến bộ, nhưng vẫn tồn tại những hạn chế như nhận thức chưa đầy đủ về kiểm định, quy trình tự đánh giá chưa hiệu quả, và thiếu đội ngũ đánh giá chuyên trách. Luận án cũng chỉ ra các nguyên nhân của những hạn chế này, bao gồm sự thiếu đồng bộ trong quản lý và hạn chế về nguồn lực.

2.1. Kết quả kiểm định chất lượng giáo dục THCS

Theo số liệu, 100% trường THCS tại Hải Dương đã hoàn thành tự đánh giá, và 79.76% trường được công nhận đạt chuẩn kiểm định. Tuy nhiên, chất lượng báo cáo tự đánh giá và hiệu quả của quá trình cải tiến sau kiểm định vẫn còn nhiều bất cập. Luận án nhấn mạnh sự cần thiết của việc nâng cao năng lực tự đánh giá và cải tiến chất lượng liên tục.

2.2. Hạn chế và nguyên nhân trong quản lý kiểm định

Một số hạn chế chính bao gồm việc lập kế hoạch kiểm định chưa khoa học, thiếu sự chỉ đạo thống nhất, và kiểm tra, đánh giá chưa thường xuyên. Nguyên nhân được xác định là do thiếu nguồn lực, nhận thức chưa đầy đủ, và sự phối hợp chưa hiệu quả giữa các bên liên quan. Luận án đề xuất cần có các giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế này.

III. Giải pháp quản lý kiểm định chất lượng giáo dục THCS tại Hải Dương

Chương này đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường THCS trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Các giải pháp bao gồm xây dựng quy trình tự đánh giá chi tiết, phát triển phần mềm quản lý kiểm định, và đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ quản lý và giáo viên. Luận án cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng bộ tiêu chuẩn đánh giá phù hợp với thực tế địa phương.

3.1. Xây dựng quy trình tự đánh giá hiệu quả

Giải pháp đầu tiên là xây dựng quy trình tự đánh giá chi tiết, bao gồm các bước cụ thể từ thu thập dữ liệu đến phân tích và báo cáo. Luận án đề xuất sử dụng các công cụ hỗ trợ như phần mềm quản lý để tăng tính chính xác và hiệu quả của quá trình tự đánh giá.

3.2. Phát triển phần mềm quản lý kiểm định

Phần mềm quản lý kiểm định được đề xuất nhằm hỗ trợ các trường trong việc lưu trữ, phân tích dữ liệu, và theo dõi tiến độ cải tiến chất lượng. Luận án nhấn mạnh rằng, phần mềm này sẽ giúp tăng tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý kiểm định.

Luận án tiến sĩ khoa học giáo dục: Quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường THCS tại tỉnh Hải Dương