Luận án tiến sĩ: Quản lý đào tạo nhân lực trung cấp đáp ứng nhu cầu khu công nghiệp Hà Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NHÂN LỰC TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP ĐÁP ỨNG NHU CẦU CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.2. Một số khái niệm cơ bản

1.3. Quản lý đào tạo

1.4. Nhân lực trình độ trung cấp

1.5. Khu công nghiệp

1.6. Nhu cầu nhân lực trong các khu công nghiệp

1.7. Đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

1.7.1. Nhu cầu nhân lực trình độ trung cấp trong các khu công nghiệp

1.7.2. Một số mô hình đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

1.7.2.1. Mô hình phát triển chương trình đào tạo theo phương pháp DACUM (Developing a Curriculum)

1.7.2.2. Mô hình đào tạo theo tiếp cận CDIO

1.7.2.3. Mô hình đào tạo theo quá trình

1.7.2.4. Mô hình đào tạo theo CIPO

1.7.3. Nội dung đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

1.7.3.1. Yếu tố đầu vào

1.7.3.2. Yếu tố quá trình

1.7.3.3. Yếu tố đầu ra

1.7.3.4. Yếu tố bối cảnh

1.7.4. Một số mô hình quản lý đào tạo tại các cơ sở giáo dục

1.7.4.1. Mô hình quản lý giáo dục theo lý thuyết Tony Bush

1.7.4.2. Mô hình quản lý đào tạo theo mục tiêu

1.7.4.3. Mô hình quản lý đào tạo theo tiếp cận SEAMEO-VOCTECH

1.7.4.4. Mô hình quản lý đào tạo theo tiếp cận PDCA

1.7.4.5. Mô hình quản lý đào tạo theo chức năng của Henry Fayol

1.7.5. Quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp theo tiếp cận chức năng dựa vào CIPO

1.7.5.1. Quản lý yếu tố đầu vào

1.7.5.2. Quản lý quá trình

1.7.5.3. Quản lý các yếu tố đầu ra

1.7.5.4. Tác động của bối cảnh tới quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

1.8. Kết luận chương 1

2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NHÂN LỰC TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP ĐÁP ỨNG NHU CẦU CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH HÀ NAM

2.1. Khái quát về tỉnh Hà Nam

2.1.1. Đặc điểm tự nhiên

2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội

2.1.3. Tổng quan về các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng

2.2.1. Mục tiêu của khảo sát

2.2.2. Đối tượng, địa bàn và thời gian khảo sát

2.2.3. Nội dung khảo sát

2.2.4. Phương pháp khảo sát

2.2.5. Quy trình tổ chức khảo sát

2.2.6. Xử lý số liệu khảo sát

2.3. Thực trạng đào tạo nhân lực trình độ trung cấp ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

2.3.1. Mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo nhân lực trình độ trung cấp ở tỉnh Hà Nam

2.3.2. Quy mô và cơ cấu trình độ, ngành nghề đào tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ trung cấp tỉnh Hà Nam

2.3.3. Nhu cầu về nhân lực trình độ trung cấp ở các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

2.4. Chất lượng nhân lực trình độ trung cấp sau đào tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỉnh Hà Nam

2.5. Thực trạng đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

2.6. Thực trạng quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

2.6.1. Thực trạng quản lý các yếu tố đầu vào

2.6.2. Thực trạng quản lý các yếu tố quá trình

2.6.3. Thực trạng quản lý các yếu tố đầu ra

2.7. Đánh giá chung

2.8. Thách thức

2.9. Kết luận chương 2

3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NHÂN LỰC TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP ĐÁP ỨNG NHU CẦU CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH HÀ NAM

3.1. Định hướng phát triển các khu công nghiệp tại Hà Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045

3.2. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp

3.2.1. Đảm bảo tính thực tiễn

3.2.2. Đảm bảo tính khả thi

3.2.3. Đảm bảo cân đối cung – cầu

3.3. Các giải pháp quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam

3.3.1. Giải pháp 1: Tổ chức xác định nhu cầu đào tạo nhân lực trung cấp của các khu công nghiệp dựa vào năng lực

3.3.2. Giải pháp 2: Tổ chức xây dựng chương trình đào tạo trung cấp theo chuẩn đầu ra đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

3.3.3. Giải pháp 3: Chỉ đạo đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nâng cao năng lực dạy thực hành nghề

3.3.4. Giải pháp 4: Đầu tư cơ sở vật chất, tài chính cho đào tạo nhân lực trung cấp đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp

3.3.5. Giải pháp 5: Thiết lập liên kết đào tạo giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp trong khu công nghiệp

3.3.6. Giải pháp 6: Tổ chức tư vấn và giới thiệu việc làm cho học sinh sau tốt nghiệp

3.4. Mối liên quan giữa các giải pháp

3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp

3.6. Thử nghiệm giải pháp đã đề xuất

3.7. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

I. Cơ sở lý luận về quản lý đào tạo nhân lực trung cấp đáp ứng nhu cầu của các khu công nghiệp

Quản lý đào tạo nhân lực là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực trung cấp. Đào tạo nhân lực không chỉ đơn thuần là việc cung cấp kiến thức mà còn phải đáp ứng được nhu cầu thực tế của khu công nghiệp Hà Nam. Việc xác định nhu cầu nhân lực trong các khu công nghiệp là bước đầu tiên trong quá trình này. Theo nghiên cứu, nhu cầu về nhân lực trình độ trung cấp trong các khu công nghiệp đang gia tăng, đặc biệt là trong bối cảnh phát triển kinh tế nhanh chóng. Các mô hình đào tạo như DACUM và CDIO đã được áp dụng để phát triển chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có một hệ thống quản lý đào tạo hiệu quả, nhằm đảm bảo chất lượng đào tạo nhân lực và đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

1.1. Nhu cầu nhân lực trình độ trung cấp trong các khu công nghiệp

Nhu cầu về nhân lực trung cấp trong các khu công nghiệp tỉnh Hà Nam đang gia tăng đáng kể. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ lao động có trình độ trung cấp chiếm khoảng 36,7% trong năm 2018, cho thấy sự cần thiết phải đào tạo một lực lượng lao động có kỹ năng phù hợp. Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp thường ưu tiên tuyển dụng nhân lực có trình độ trung cấp do chi phí đào tạo thấp hơn và khả năng thích ứng nhanh với công việc. Điều này đặt ra thách thức cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong việc điều chỉnh chương trình đào tạo để đáp ứng nhu cầu thực tế của thị trường. Việc quản lý đào tạo nhân lực cần phải được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả để đảm bảo rằng nhân lực chất lượng được cung cấp cho các khu công nghiệp.

II. Thực trạng quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp tại khu công nghiệp Hà Nam

Thực trạng quản lý đào tạo nhân lực tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ở Hà Nam cho thấy nhiều vấn đề cần được giải quyết. Mặc dù có sự gia tăng về số lượng nhân lực trung cấp, chất lượng đào tạo vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Các yếu tố đầu vào như cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên và chương trình đào tạo chưa được đầu tư đúng mức. Theo khảo sát, nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp không tìm được việc làm phù hợp với ngành nghề đã học. Điều này cho thấy sự cần thiết phải cải thiện công tác quản lý đào tạo, từ việc xác định nhu cầu đến việc xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với thực tế. Việc áp dụng các mô hình quản lý hiện đại như PDCA và SEAMEO-VOCTECH có thể giúp nâng cao hiệu quả của công tác này.

2.1. Chất lượng nhân lực trình độ trung cấp sau đào tạo

Chất lượng nhân lực trình độ trung cấp sau đào tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỉnh Hà Nam hiện đang gặp nhiều vấn đề. Theo báo cáo, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp có việc làm phù hợp với ngành nghề đào tạo chỉ đạt khoảng 60%. Điều này cho thấy sự không tương thích giữa chương trình đào tạo và nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Các yếu tố như chương trình đào tạo chưa cập nhật, thiếu thực hành và kỹ năng mềm là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Để cải thiện chất lượng đào tạo, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp, nhằm đảm bảo rằng chương trình đào tạo đáp ứng được yêu cầu thực tế của thị trường lao động.

III. Giải pháp quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp đáp ứng nhu cầu khu công nghiệp

Để nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo nhân lực trung cấp, cần triển khai một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần tổ chức xác định nhu cầu đào tạo dựa trên năng lực thực tế của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Thứ hai, xây dựng chương trình đào tạo theo chuẩn đầu ra, đảm bảo rằng học sinh được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết. Thứ ba, cần đầu tư vào cơ sở vật chất và nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên. Cuối cùng, thiết lập liên kết giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp để tạo ra cơ hội thực tập và việc làm cho học sinh. Những giải pháp này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường lao động.

3.1. Tổ chức xác định nhu cầu đào tạo nhân lực trung cấp

Việc tổ chức xác định nhu cầu đào tạo nhân lực trung cấp là một bước quan trọng trong quá trình quản lý đào tạo. Cần thực hiện khảo sát định kỳ để nắm bắt nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Các thông tin thu thập được sẽ giúp các cơ sở giáo dục điều chỉnh chương trình đào tạo cho phù hợp. Hơn nữa, việc này cũng giúp các doanh nghiệp có thể chủ động trong việc tuyển dụng và đào tạo lại nhân lực. Sự phối hợp giữa các bên liên quan sẽ tạo ra một hệ sinh thái đào tạo hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng nhân lực chất lượng phục vụ cho sự phát triển của khu công nghiệp.

Luận án tiến sĩ khoa học giáo dục: Quản lý đào tạo nhân lực trình độ trung cấp cho khu công nghiệp Hà Nam