Khóa luận tốt nghiệp về Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực Kinh tế Thương mại (2001 - 2020)

• Tác giả: Nguyễn Hoàng Minh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Hương
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Sư phạm Lịch sử
• Đề tài: Quan Hệ Việt Nam - Nhật Bản Trên Lĩnh Vực Kinh Tế Thương Mại Trong Hai Thập Niên Đầu Thế Kỷ XXI (2001 - 2020)
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ KINH TẾ THƯƠNG MẠI VIỆT NAM — NHẬT BẢN (2001 — 2020)
• 1.1. Nhân tố khách quan
• 1.2. Tình hình thế giới trong hai thập niên đầu thế kỷ XXI
• 1.3. Sự điều chỉnh chiến lược của một số nước lớn đối với khu vực châu Á — Thái Bình Dương tác động đến chính sách đối ngoại của Việt Nam
• 1.4. Xu thế hợp tác kinh tế và tự do hóa thương mại ở khu vực châu Á — Thái Bình Dương trong hai thập niên đầu thế kỷ XXI
• 1.5. Xuất phát từ chính sách đối ngoại của Việt Nam
• 1.6. Xuất phát từ chính sách đối ngoại của Nhật Bản
• 1.7. Nhân tố lịch sử
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN HỢP TÁC GIỮA VIỆT NAM VÀ NHẬT BẢN TRÊN LĨNH VỰC KINH TẾ THƯƠNG MẠI (2001 — 2020)
• 2.1. Về kim ngạch xuất — nhập khẩu
• 2.2. Về cơ cấu hàng hóa xuất - nhập khẩu trên lĩnh vực hợp tác đầu tư
• 2.3. Việc trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản cho Việt Nam
• 3. CHƯƠNG 3: NHỮNG THUẬN LỢI, HẠN CHẾ, TÁC ĐỘNG, ĐẶC ĐIỂM VÀ TRIỂN VỌNG TRONG QUAN HỆ KINH TẾ THƯƠNG MẠI VIỆT NAM — NHẬT BẢN (2001 — 2020)
• 3.1. Những thuận lợi trong quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam — Nhật Bản (2001 — 2020)
• 3.2. Những hạn chế trong quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam — Nhật Bản (2001 — 2020)
• 3.3. Nguyên nhân của những hạn chế
• 3.4. Những tác động trong quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam — Nhật Bản (2001 — 2020)
• 3.5. Đặc điểm mối quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam — Nhật Bản (2001 - 2020)
• 3.6. Triển vọng trong quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam — Nhật Bản
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• Phụ lục I. BIÊN NIÊN NHỮNG SỰ KIỆN QUAN TRỌNG TRONG QUAN HỆ VIỆT NAM - NHẬT BẢN (1973 - 2022)
• Phụ lục II. BIỂU ĐỒ KIM NGẠCH THƯƠNG MẠI VIỆT NAM - NHẬT BẢN (2001 — 2020)
• Phụ lục III. BIỂU ĐỒ CÂN CÂN THƯƠNG MẠI GIỮA VIỆT NAM VỚI CÁC NƯỚC TRUNG QUỐC, MỸ, NHẬT BẢN VÀ HÀN QUỐC (2002 - 2020)
• Phụ lục IV. BIỂU ĐỒ TỶ TRỌNG CÁC MẶT HÀNG XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM SANG NHẬT BẢN TRONG CÁC NĂM 2005, 2010, 2015, 2020
• Phụ lục V. TỶ TRỌNG CÁC MẶT HÀNG NHẬP KHẨU CỦA VIỆT NAM TỪ NHẬT BẢN TRONG CÁC NĂM 2005, 2010, 2015, 2020
• Phụ lục VI. KIM NGẠCH XUẤT - NHẬP KHẨU CỦA NHẬT BẢN VỚI MỘT SỐ NƯỚC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á TRONG CÁC NĂM 2001, 2004, 2007, 2010, 2011, 2014, 2017, 2020
• Phụ lục VII. BIỂU ĐỒ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM THEO ĐỐI TÁC ĐẦU TƯ (LŨY KẾ ĐẾN NGÀY 20/12/2020)
• Phụ lục VIII. BIỂU ĐỒ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP CỦA VIỆT NAM RA NƯỚC NGOÀI THEO ĐỐI TÁC ĐẦU TƯ (LŨY KẾ ĐẾN NGÀY 31/12/2020)
• Phụ lục IX. BIỂU ĐỒ NGUỒN VỐN ODA CỦA NHẬT BẢN DÀNH CHO VIỆT NAM (2001 — 2020)

I. Tổng quan về quan hệ Việt Nam Nhật Bản trong kinh tế thương mại

Quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế thương mại. Từ những năm đầu thế kỷ XXI, hai nước đã thiết lập nhiều hiệp định hợp tác, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi hàng hóa và dịch vụ. Sự phát triển này không chỉ mang lại lợi ích cho hai quốc gia mà còn góp phần vào sự ổn định và phát triển của khu vực Đông Á.

1.1. Lịch sử hình thành quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Nhật Bản

Mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản bắt đầu từ những năm 1973, khi hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực kinh tế thương mại chỉ thực sự diễn ra từ những năm 2000, khi Việt Nam thực hiện chính sách đổi mới.

1.2. Các hiệp định thương mại quan trọng giữa hai nước

Nhiều hiệp định thương mại đã được ký kết, như VJEPA (Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam - Nhật Bản), giúp thúc đẩy xuất nhập khẩu và đầu tư giữa hai nước. Những hiệp định này đã tạo ra khung pháp lý vững chắc cho các hoạt động thương mại.

II. Những thách thức trong quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam Nhật Bản

Mặc dù có nhiều tiềm năng, nhưng quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản cũng đối mặt với nhiều thách thức. Các vấn đề như rào cản thương mại, sự cạnh tranh từ các nước khác và sự khác biệt về văn hóa kinh doanh đã ảnh hưởng đến sự phát triển của mối quan hệ này.

2.1. Rào cản thương mại và chính sách bảo hộ

Các rào cản thương mại như thuế quan và quy định nhập khẩu vẫn là một trong những vấn đề lớn. Chính sách bảo hộ của Nhật Bản đối với một số mặt hàng đã gây khó khăn cho hàng hóa Việt Nam khi thâm nhập vào thị trường này.

2.2. Sự cạnh tranh từ các nước khác trong khu vực

Sự gia tăng cạnh tranh từ các nước như Trung Quốc và Hàn Quốc đã tạo ra áp lực lớn cho hàng hóa Việt Nam. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải nâng cao chất lượng sản phẩm và cải thiện dịch vụ để giữ vững vị thế trên thị trường Nhật Bản.

III. Phương pháp nghiên cứu quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam Nhật Bản

Để hiểu rõ hơn về mối quan hệ này, nhiều phương pháp nghiên cứu đã được áp dụng. Các nghiên cứu định tính và định lượng đã giúp phân tích sâu sắc các yếu tố ảnh hưởng đến kinh tế thương mại giữa hai nước.

3.1. Phân tích dữ liệu thống kê về xuất nhập khẩu

Việc thu thập và phân tích dữ liệu thống kê về xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản giúp xác định xu hướng và mô hình thương mại. Dữ liệu này cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình thương mại giữa hai nước.

3.2. Khảo sát ý kiến doanh nghiệp và chuyên gia

Khảo sát ý kiến từ các doanh nghiệp và chuyên gia trong lĩnh vực kinh tế thương mại giúp hiểu rõ hơn về những thách thức và cơ hội mà họ gặp phải khi giao thương với Nhật Bản.

IV. Ứng dụng thực tiễn từ quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam Nhật Bản

Mối quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Các doanh nghiệp Việt Nam đã có cơ hội tiếp cận công nghệ tiên tiến và thị trường lớn từ Nhật Bản.

4.1. Tác động của đầu tư Nhật Bản vào Việt Nam

Đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản đã giúp cải thiện cơ sở hạ tầng và tạo ra nhiều việc làm cho người dân Việt Nam. Các dự án ODA từ Nhật Bản cũng đóng góp vào sự phát triển bền vững của Việt Nam.

4.2. Xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang Nhật Bản

Hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là nông sản và thủy sản, đã có mặt ngày càng nhiều trên thị trường Nhật Bản. Điều này không chỉ giúp tăng trưởng kinh tế mà còn nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của quan hệ Việt Nam Nhật Bản

Mối quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Với những chính sách hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau, tương lai của mối quan hệ này hứa hẹn sẽ còn nhiều tiềm năng.

5.1. Triển vọng hợp tác trong các lĩnh vực mới

Cả hai nước đang hướng tới việc mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực như công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo và du lịch. Những lĩnh vực này có thể mang lại lợi ích lớn cho cả hai bên.

5.2. Tăng cường giao lưu văn hóa và giáo dục

Giao lưu văn hóa và giáo dục giữa Việt Nam và Nhật Bản sẽ giúp tăng cường hiểu biết lẫn nhau, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho mối quan hệ kinh tế trong tương lai.