Các Hình Thức Sinh Hoạt Văn Hóa Tinh Thần Của Người Kơho Ở Lâm Đồng

• Tác giả: Nguyễn Thị Như Thúy
• Người hướng dẫn: GV. Nguyễn Thị Như Thúy
• Trường học: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Khoa Lý luận chính trị
• Đề tài: Các Hình Thức Sinh Hoạt Văn Hóa Tinh Thần Của Người Kơho Tại Lâm Đồng
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• 1. Dẫn nhập
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.1.2. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
• 1.1.3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.1.4. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn
• 1.1.5. Các phương pháp và kỹ thuật nghiên cứu
• 1.1.6. Cơ sở lý luận và phương pháp luận
• 1.1.6.1. Cơ sở lý luận và phương pháp luận
• 1.1.6.2. Cách tiếp cận trong nghiên cứu
• 1.1.6.3. Một số khái niệm cơ bản
• 1.1.6.4. Giả thuyết nghiên cứu
• 1.1.6.5. Mô hình khung phân tích
• 2. Chương 2: Đặc điểm địa bàn nghiên cứu và mức sống của các cá nhân
• 2.1. Khái quát địa bàn nghiên cứu
• 2.2. Báo chí, phát thanh và truyền hình Đà Lạt
• 2.3. Vài nét về cuộc nghiên cứu thực nghiệm
• 3. Chương 3: Các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần truyền thống của người Kơho
• 3.1. Các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống của người Kơho
• 3.1.1. Các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống trong gia đình của người Kơho
• 3.1.2. Các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống trong cộng đồng của người Kơho
• 3.2. Truyền thông đại chúng ngày càng mở ra nhiều khả năng lựa chọn trong việc vui chơi, giải trí, theo dõi thông tin và sinh hoạt văn hóa
• 3.2.1. Mức độ theo dõi các PTTTĐC của người Kơho
• 3.2.2. Ảnh hưởng của truyền thông đại chúng đến việc lựa chọn các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Kơho
• 3.2.2.1. Ảnh hưởng của truyền hình
• 3.2.2.2. Ảnh hưởng của truyền thanh
• 3.2.2.3. Ảnh hưởng của báo in
• 3.2.3. Nhu cầu làm tăng khả năng lựa chọn các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Kơho
• Kết luận và khuyến nghị
• Kết luận
• Danh mục tài liệu tham khảo

I. Văn hóa Kơho Lâm Đồng Tổng quan và bối cảnh

Phần này tập trung vào Văn hóa Kơho Lâm Đồng, bao gồm Văn hóa phi vật thể Kơho và Di sản văn hóa Kơho. Nghiên cứu đề cập đến người Kơho và thiên nhiên, mối quan hệ mật thiết giữa cộng đồng và môi trường sống, phản ánh trong sinh hoạt thường nhật và tín ngưỡng. Cộng đồng người Kơho Lâm Đồng được khảo sát, phân tích đặc điểm dân cư, mật độ phân bố, và ảnh hưởng của sự phát triển kinh tế – xã hội đến cộng đồng. Khám phá bản làng Kơho cung cấp cái nhìn trực quan về kiến trúc nhà ở, bố cục làng, và sự sắp xếp không gian sinh hoạt. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu là nền tảng để hiểu rõ hơn văn hóa Kơho trong bối cảnh cụ thể. Cuộc sống thường ngày người Kơho được phân tích, bao gồm các hoạt động sản xuất, kinh tế, và trao đổi hàng hóa. Sự khác biệt văn hóa Kơho với các dân tộc khác cần được làm rõ, nhấn mạnh tính độc đáo và bản sắc riêng biệt. Nghiên cứu cần nêu bật giá trị văn hóa Kơho, những giá trị truyền thống được gìn giữ và phát huy.

1.1 Kiến trúc nhà ở và bản làng Kơho

Phần này tập trung vào Kiến trúc nhà rông Kơho, vật liệu xây dựng, kỹ thuật kiến trúc, và ý nghĩa văn hóa của các chi tiết kiến trúc. Ngôi nhà truyền thống Kơho phản ánh quan niệm sống và tín ngưỡng của cộng đồng. Nghiên cứu sẽ phân tích Kiến trúc nhà ở người Kơho ở các vùng khác nhau, xem xét sự đa dạng và thích ứng với điều kiện tự nhiên. Bản làng Kơho được mô tả chi tiết về bố cục, vị trí các công trình, và mối quan hệ giữa không gian sống và sinh hoạt cộng đồng. Môi trường sống của người Kơho được xem xét, bao gồm sự tác động của thiên nhiên và con người lên môi trường. Người Kơho và thiên nhiên là một mối quan hệ tương tác phức tạp, cần được nghiên cứu kỹ lưỡng. Nghiên cứu cần làm rõ giá trị văn hóa Kơho thể hiện qua kiến trúc nhà ở và bố cục bản làng. Khám phá bản làng Kơho cung cấp dữ liệu trực quan để minh họa cho phần này. Di sản văn hóa Kơho liên quan đến kiến trúc cần được lưu giữ và bảo tồn.

1.2 Ảnh hưởng của hiện đại hóa đến văn hóa Kơho

Phần này tập trung vào Ảnh hưởng của văn hóa hiện đại đến người Kơho, đặc biệt là sự tác động của truyền thông đại chúng đến lối sống và quan niệm của người dân. Văn hóa Kơho trong thời đại mới là một vấn đề cần được nghiên cứu sâu sắc, xem xét sự thích ứng và thay đổi của văn hóa truyền thống. Văn hóa Kơho phải đối mặt với nhiều thách thức do sự phát triển kinh tế-xã hội, dẫn đến sự thay đổi trong lối sống. Cộng đồng người Kơho Lâm Đồng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ quá trình đô thị hóa và toàn cầu hóa. Nghiên cứu sẽ phân tích Văn hóa Kơho trong bối cảnh hội nhập quốc tế, xem xét cả mặt tích cực và tiêu cực của quá trình này. Bảo tồn văn hóa Kơho đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về những thách thức hiện nay. Giữ gìn và phát huy văn hóa Kơho cần có sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng, và các nhà nghiên cứu. Du lịch cộng đồng Kơho Lâm Đồng có thể là một giải pháp để bảo tồn và phát triển văn hóa.

II. Tinh thần người Kơho Quan niệm sống và tín ngưỡng

Phần này tập trung vào Tinh thần người Kơho, bao gồm Quan niệm sống người Kơho, Tôn giáo người Kơho, và Thổ cẩm Kơho. Nghiên cứu đề cập đến Truyền thuyết người Kơho, những câu chuyện dân gian phản ánh lịch sử, quan niệm, và tín ngưỡng của cộng đồng. Âm nhạc truyền thống Kơho cũng được phân tích, xem xét vai trò của âm nhạc trong đời sống tinh thần. Trang phục truyền thống Kơho phản ánh thẩm mỹ và văn hóa của người dân. Nghệ thuật Kơho cần được nghiên cứu, bao gồm điêu khắc, dệt thổ cẩm, và các hình thức nghệ thuật khác. Đời sống tinh thần người Kơho được khảo sát, bao gồm các hoạt động lễ hội, tín ngưỡng, và các tập quán văn hóa. Giá trị văn hóa Kơho được phản ánh qua quan niệm sống, tín ngưỡng, và nghệ thuật. Bảo tồn văn hóa Kơho cần có những biện pháp cụ thể để giữ gìn và phát triển những giá trị văn hóa này. Du lịch văn hóa Kơho có thể là một hướng đi hiệu quả để quảng bá và bảo tồn văn hóa.

2.1 Tín ngưỡng và lễ hội người Kơho

Phần này tập trung vào Tôn giáo người Kơho, các hình thức tín ngưỡng, và Lễ hội người Kơho. Phong tục tập quán người Kơho liên quan đến tín ngưỡng được phân tích chi tiết. Quan niệm sống người Kơho ảnh hưởng mạnh mẽ đến các hoạt động lễ hội. Các hoạt động văn hóa Kơho gắn liền với tín ngưỡng cần được nghiên cứu kỹ lưỡng. Âm nhạc truyền thống Kơho đóng vai trò quan trọng trong các buổi lễ. Trang phục truyền thống Kơho được sử dụng trong các lễ hội. Nghệ thuật Kơho được thể hiện qua các hình thức trang trí trong lễ hội. Bảo tồn văn hóa Kơho đòi hỏi sự tôn trọng và bảo vệ các tín ngưỡng truyền thống. Du lịch văn hóa Kơho cần được phát triển bền vững, tôn trọng văn hóa và tín ngưỡng của người dân. Nghiên cứu cần đề cập đến sự ảnh hưởng của văn hóa hiện đại đến tín ngưỡng và lễ hội của người Kơho.

2.2 Thổ cẩm và nghệ thuật truyền thống Kơho

Phần này tập trung vào Thổ cẩm Kơho, kỹ thuật dệt, họa tiết, và ý nghĩa văn hóa. Nghệ thuật Kơho được phân tích đa dạng, bao gồm điêu khắc, chạm trổ, và các hình thức nghệ thuật khác. Trang phục truyền thống Kơho được phân tích kỹ về chất liệu, màu sắc, và kiểu dáng. Âm nhạc truyền thống Kơho liên quan đến các nhạc cụ và thể loại âm nhạc truyền thống. Các hoạt động văn hóa Kơho liên quan đến nghệ thuật được nghiên cứu. Bảo tồn văn hóa Kơho cần tập trung vào việc bảo vệ và phát triển các nghề thủ công truyền thống. Du lịch văn hóa Kơho có thể là một hướng đi hiệu quả để quảng bá nghệ thuật và thủ công truyền thống. Giá trị văn hóa Kơho được thể hiện qua nghệ thuật thổ cẩm và các hình thức nghệ thuật khác. Nghiên cứu cần đề cập đến sự ảnh hưởng của văn hóa hiện đại đến nghệ thuật truyền thống Kơho.

III. Bảo tồn và phát triển văn hóa Kơho Lâm Đồng

Phần này tập trung vào Bảo tồn văn hóa Kơho, bao gồm các giải pháp cụ thể để gìn giữ và phát triển văn hóa truyền thống. Giữ gìn và phát huy văn hóa Kơho là nhiệm vụ quan trọng của cộng đồng và nhà nước. Du lịch văn hóa Kơho được đề xuất như một giải pháp để bảo tồn và phát triển kinh tế. Du lịch cộng đồng Kơho Lâm Đồng cần được phát triển bền vững, tôn trọng văn hóa và môi trường. Ngôn ngữ người Kơho cần được bảo tồn và phát triển. Các hoạt động văn hóa Kơho cần được tổ chức thường xuyên để duy trì và phát triển văn hóa. Giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt và giáo dục văn hóa Kơho cho thế hệ trẻ. Nghiên cứu đề xuất các chính sách hỗ trợ để bảo tồn và phát triển văn hóa Kơho. Cơ sở hạ tầng cần được đầu tư để hỗ trợ các hoạt động văn hóa và du lịch. Văn hóa Kơho trong thời đại mới cần được thích ứng và phát triển bền vững.

Tổng quan nghiên cứu

Đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho ở Lâm Đồng là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng nhằm hiểu rõ hơn về các hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống và sự ảnh hưởng của truyền thông đại chúng đến đời sống tinh thần của cộng đồng dân tộc thiểu số này. Theo số liệu tổng điều tra năm 1999, dân số người Kơho trên toàn quốc là khoảng 129.723 người, trong đó có 926 người Kơho sinh sống tại Lâm Đồng. Nghiên cứu được thực hiện tại thôn Măng line (Phường 7, Đà Lạt) và xã Tà Nung (Đà Lạt, Lâm Đồng) trong khoảng thời gian từ tháng 5/2013 đến tháng 5/2014, với cỡ mẫu 120 người tham gia khảo sát.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát, mô tả các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống và những ảnh hưởng của truyền thông đại chúng đến đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho, tập trung vào hai hoạt động chính: vui chơi giải trí và sinh hoạt văn hóa. Nghiên cứu không chỉ giúp dự báo xu hướng biến đổi trong đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho mà còn cung cấp thông tin tư liệu tham khảo cho các nhà quản lý, nhà nghiên cứu và cộng đồng dân tộc thiểu số.

Việc nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội tại Tây Nguyên, đặc biệt là trong việc nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho đồng bào dân tộc ít người, góp phần phát huy khối đại đoàn kết dân tộc và bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu vận dụng hai lý thuyết chính để phân tích các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Kơho:

• Lý thuyết lựa chọn hợp lý của James S. Coleman: Lý thuyết này xem xét hành động của cá nhân dựa trên sự lựa chọn có mục đích nhằm đạt được mục tiêu, được định hình bởi các giá trị và sở thích cá nhân. Qua đó, nghiên cứu phân tích cách người Kơho lựa chọn các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần phù hợp với điều kiện và mong muốn của bản thân.

• Lý thuyết sử dụng và hài lòng (Usages and Gratifications): Lý thuyết này tập trung vào nhu cầu và mức độ hài lòng của công chúng đối với các phương tiện truyền thông đại chúng. Qua đó, nghiên cứu đánh giá mức độ tiếp nhận và ảnh hưởng của truyền thông đại chúng đến đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho.

Ngoài ra, nghiên cứu còn áp dụng cách tiếp cận lối sống và văn hóa để hiểu sâu hơn về các yếu tố khách quan (kinh tế, xã hội, văn hóa) và chủ quan (tuổi, học vấn, nghề nghiệp) ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Kơho. Các khái niệm cơ bản như truyền thông đại chúng, văn hóa, văn hóa tinh thần và đặc điểm dân tộc Kơho cũng được làm rõ để làm nền tảng cho phân tích.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo cứu thực nghiệm xã hội học kết hợp cả định lượng và định tính:

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu thu thập từ khảo sát thực địa tại thôn Măng line và xã Tà Nung, với cỡ mẫu 120 người (60 mẫu tại mỗi địa điểm), độ tuổi từ 18 đến 60. Ngoài ra, phỏng vấn sâu bán cấu trúc với 14 đối tượng gồm cán bộ thôn, xã và người dân địa phương.

• Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu chỉ tiêu nhằm đảm bảo đại diện cho các nhóm dân tộc Kơho Lạch và Kơho Cil, đồng thời phân bố theo giới tính, độ tuổi và nghề nghiệp.

• Phương pháp phân tích: Dữ liệu định lượng được xử lý bằng thống kê mô tả, phân tích tần suất, điểm trung bình và so sánh tỷ lệ phần trăm. Dữ liệu định tính được mã hóa, phân nhóm và trích dẫn để bổ sung cho kết quả định lượng.

• Timeline nghiên cứu: Thực hiện từ tháng 01/2014 đến tháng 11/2014, trong đó khảo sát thực địa diễn ra từ tháng 5/2013 đến tháng 5/2014.

Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính khách quan, toàn diện và sâu sắc trong việc khảo sát các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Kơho, đồng thời làm rõ ảnh hưởng của truyền thông đại chúng trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Giá trị văn hóa tinh thần truyền thống vẫn được duy trì đa dạng và phong phú
   Người Kơho tham gia nhiều vào các hoạt động truyền thống như làm vườn (điểm trung bình 3,47), dọn nhà (3,10), đi chơi hàng xóm (2,96) và dự đám cưới, đám hỏi (tỷ lệ tham gia 93,3%). Việc thờ cúng vào các dịp lễ Noel, phục sinh gần như đạt 100%, thể hiện sự duy trì tín ngưỡng truyền thống kết hợp với ảnh hưởng văn hóa người Kinh.

2. Ảnh hưởng của truyền thông đại chúng đến đời sống văn hóa tinh thần
   Truyền hình là phương tiện được người Kơho sử dụng nhiều nhất với 74,17% xem hằng ngày, tiếp theo là nghe nhạc (21,67%) và xem băng đĩa (19,17%). Nghe đài và đọc báo có mức độ sử dụng thấp hơn, lần lượt 11,67% và 3,33% hằng ngày. Điều này cho thấy truyền hình có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn so với phát thanh và báo in, phù hợp với giả thuyết nghiên cứu.

3. Sự biến đổi trong các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần truyền thống
   Một số giá trị truyền thống như văn hóa cồng chiêng và lễ hội đâm trâu đang dần mai một do thiếu sự quan tâm của thế hệ trẻ và ảnh hưởng của văn hóa hiện đại. Đồng thời, các lễ cưới truyền thống cũng có sự thay đổi rõ rệt với việc tổ chức tại nhà hàng (90,9%) và trang phục cô dâu theo phong cách hiện đại (61,6%).

4. Điều kiện kinh tế và tiện nghi ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận văn hóa tinh thần
   Hơn 95% người Kơho làm nông nghiệp với thu nhập chủ yếu dưới 1 triệu đồng/tháng, chi tiêu tập trung cho ăn uống và giao tiếp xã hội. Tuy nhiên, 90,8% hộ gia đình có ti vi màu và 79,2% có đầu video/DVD, cho thấy đời sống vật chất và tinh thần đã được cải thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp nhận truyền thông đại chúng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy người Kơho vẫn giữ gìn được nhiều giá trị văn hóa tinh thần truyền thống, đặc biệt trong các hoạt động gia đình và cộng đồng. Tuy nhiên, sự tiếp xúc với văn hóa hiện đại và truyền thông đại chúng đã tạo ra những biến đổi rõ nét trong sinh hoạt văn hóa, như thay đổi trong lễ cưới, giảm sút các hoạt động cồng chiêng truyền thống.

Việc truyền hình trở thành phương tiện truyền thông chủ đạo phản ánh xu hướng chung của xã hội hiện đại, đồng thời cho thấy khả năng tiếp cận công nghệ và tiện nghi của người Kơho đã được nâng cao. So sánh với các nghiên cứu về truyền thông đại chúng tại các thành phố lớn, mức độ sử dụng truyền hình của người Kơho khá cao, dù điều kiện kinh tế còn hạn chế.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tần suất sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng và bảng điểm trung bình các hoạt động sinh hoạt văn hóa tinh thần, giúp minh họa rõ ràng sự ưu tiên và mức độ tham gia của người Kơho.

Sự biến đổi trong các giá trị truyền thống cũng phản ánh quá trình tiếp biến văn hóa, trong đó người Kơho chủ động lựa chọn và điều chỉnh các hình thức sinh hoạt phù hợp với điều kiện sống mới, đồng thời giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đầu tư phát triển các thiết chế văn hóa truyền thống
   Chủ thể: Các cấp chính quyền địa phương và Sở Văn hóa Thông tin
   Mục tiêu: Phục hồi và phát huy các giá trị văn hóa cồng chiêng, lễ hội đâm trâu trong vòng 3 năm tới
   Hành động: Xây dựng chương trình bảo tồn, tổ chức các lễ hội truyền thống định kỳ, đào tạo thế hệ trẻ tham gia.

2. Phát triển hạ tầng truyền thông và nâng cao khả năng tiếp cận công nghệ
   Chủ thể: UBND tỉnh Lâm Đồng, các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình cáp và kỹ thuật số
   Mục tiêu: Tăng tỷ lệ sử dụng truyền hình cáp và kỹ thuật số lên 50% trong 2 năm
   Hành động: Mở rộng mạng lưới truyền hình cáp, hỗ trợ thiết bị thu sóng kỹ thuật số cho hộ nghèo.

3. Tổ chức các hoạt động văn hóa tinh thần đa dạng, phù hợp với nhu cầu người Kơho
   Chủ thể: Ban quản lý thôn, xã, các tổ chức cộng đồng
   Mục tiêu: Tăng tỷ lệ tham gia các hoạt động văn hóa cộng đồng lên 80% trong 1 năm
   Hành động: Tổ chức các câu lạc bộ văn hóa, thể thao, chiếu phim, ca nhạc phù hợp với đặc điểm dân tộc.

4. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về giá trị văn hóa truyền thống và truyền thông đại chúng
   Chủ thể: Phòng Văn hóa Thông tin, các trường học địa phương
   Mục tiêu: Nâng cao nhận thức về bảo tồn văn hóa và sử dụng truyền thông hiệu quả trong 2 năm
   Hành động: Tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo, phát hành tài liệu tuyên truyền bằng tiếng Kơho và tiếng phổ thông.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý văn hóa và chính sách dân tộc
   Giúp hiểu rõ thực trạng và nhu cầu văn hóa tinh thần của người Kơho để xây dựng chính sách phù hợp, nâng cao hiệu quả đầu tư phát triển văn hóa dân tộc thiểu số.

2. Nhà nghiên cứu xã hội học và nhân học
   Cung cấp dữ liệu thực nghiệm và phân tích sâu sắc về sinh hoạt văn hóa tinh thần của dân tộc thiểu số, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về văn hóa và truyền thông.

3. Giáo viên và sinh viên ngành khoa học xã hội và nhân văn
   Tài liệu tham khảo hữu ích cho các môn học về văn hóa dân tộc, truyền thông đại chúng và xã hội học, giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng nghiên cứu thực tiễn.

4. Các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng dân tộc thiểu số
   Hỗ trợ trong việc thiết kế các chương trình phát triển văn hóa, giáo dục và truyền thông phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của người Kơho, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa.

Câu hỏi thường gặp

1. Người Kơho có những hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần truyền thống nào nổi bật?
   Người Kơho duy trì các hoạt động như làm vườn, dọn nhà, đi chơi hàng xóm, dự đám cưới và thờ cúng vào các dịp lễ Noel, phục sinh. Các lễ hội truyền thống như cồng chiêng và lễ hội đâm trâu từng rất phổ biến nhưng hiện nay đang giảm sút do ảnh hưởng của văn hóa hiện đại.

2. Truyền thông đại chúng ảnh hưởng như thế nào đến đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho?
   Truyền hình là phương tiện được sử dụng nhiều nhất, với 74,17% người Kơho xem hằng ngày, tạo ra nhiều lựa chọn mới trong vui chơi, giải trí và theo dõi thông tin. Phát thanh và báo in có mức độ sử dụng thấp hơn, cho thấy truyền hình có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn.

3. Điều kiện kinh tế ảnh hưởng ra sao đến việc tham gia sinh hoạt văn hóa tinh thần?
   Thu nhập chủ yếu dưới 1 triệu đồng/tháng khiến người Kơho ưu tiên chi tiêu cho nhu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, hơn 90% hộ có ti vi màu và đầu video/DVD, cho thấy đời sống vật chất được cải thiện, tạo điều kiện tiếp cận các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần mới.

4. Có sự khác biệt nào trong sinh hoạt văn hóa tinh thần giữa thôn Măng line và xã Tà Nung?
   Cả hai địa bàn đều duy trì các giá trị truyền thống và tiếp nhận truyền thông đại chúng, tuy nhiên mức độ tham gia các hoạt động văn hóa cộng đồng và sử dụng dịch vụ truyền hình cáp, kỹ thuật số còn hạn chế, cần được đầu tư phát triển hơn.

5. Làm thế nào để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống của người Kơho?
   Cần có sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng và các tổ chức văn hóa trong việc tổ chức lễ hội, đào tạo thế hệ trẻ, đầu tư thiết chế văn hóa và tuyên truyền nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa truyền thống kết hợp với việc sử dụng hiệu quả truyền thông đại chúng.

Kết luận

• Người Kơho ở Lâm Đồng duy trì đa dạng các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần truyền thống, đồng thời tiếp nhận các giá trị văn hóa mới qua truyền thông đại chúng, đặc biệt là truyền hình.
• Truyền hình có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn so với phát thanh và báo in trong đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho.
• Các giá trị văn hóa truyền thống như cồng chiêng và lễ hội đâm trâu đang dần mai một, cần có các giải pháp bảo tồn và phát huy.
• Điều kiện kinh tế còn hạn chế nhưng đời sống vật chất và tiện nghi truyền thông của người Kơho đã được cải thiện đáng kể, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp nhận văn hóa tinh thần mới.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các chính sách phát triển văn hóa dân tộc thiểu số và là tài liệu tham khảo quý giá cho các nhà quản lý, nghiên cứu và cộng đồng.

Next steps: Triển khai các đề xuất bảo tồn văn hóa truyền thống, mở rộng hạ tầng truyền thông, tổ chức các hoạt động văn hóa đa dạng và nâng cao nhận thức cộng đồng trong vòng 1-3 năm tới.

Call-to-action: Các nhà quản lý và tổ chức văn hóa cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người Kơho, góp phần phát triển bền vững vùng Tây Nguyên.