I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Di Sản Văn Hóa Huế Hiện Nay 55 ký tự
Trong thời gian gần đây, vấn đề giữ gìn và phát huy di sản văn hóa được nhiều nhà khoa học quan tâm. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học có giá trị, được công bố rộng rãi dưới dạng sách tham khảo, bài báo cáo khoa học. Để đảm bảo tính kế thừa và khẳng định những đóng góp của luận án, luận án chia các công trình nghiên cứu khoa học theo 2 nhóm vấn đề: nhóm công trình nghiên cứu tổng quát về văn hóa, di sản văn hóa và vấn đề giữ gìn phát huy di sản văn hóa dân tộc; nhóm công trình nghiên cứu trực tiếp đến vấn đề giữ gìn và phát huy di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế. Trên cơ sở sự phân định đó, luận án tiến hành chọn lọc có thực hiện tổng quan những công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến luận án như sau.
1.1. Nghiên cứu tổng quát về văn hóa và di sản văn hóa
Các công trình nghiên cứu tổng quát về văn hóa, di sản văn hóa và vấn đề giữ gìn, phát huy di sản văn hóa dân tộc tập trung vào việc tiếp cận văn hóa, các yếu tố cấu thành nền văn hóa, những tiền đề lý luận và thực tiễn hoạt động văn hóa. Các nghiên cứu này phản ánh rõ những nét chính yếu về tính tiên tiến của nền văn hóa mà nhân dân ta đang xây dựng, về bản sắc văn hóa dân tộc. Qua hoạt động thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm xử lý vấn đề văn hóa ở một số nước trên thế giới, các công trình này ghi nhận rõ nét về thực trạng văn hóa Việt Nam, đề xuất một số giải pháp và kiến nghị để xây dựng nền văn hóa Việt Nam đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
1.2. Nghiên cứu trực tiếp về di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế
Các công trình nghiên cứu trực tiếp về vấn đề giữ gìn và phát huy di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế tập trung vào việc đánh giá thực trạng, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp cụ thể. Các nghiên cứu này thường đi sâu vào các loại hình di sản văn hóa cụ thể như di tích lịch sử, văn hóa phi vật thể, lễ hội truyền thống và ẩm thực. Đồng thời, các nghiên cứu này cũng xem xét vai trò của cộng đồng, chính sách của nhà nước và các nguồn lực đầu tư trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.
II. Lý Luận và Thực Tiễn Giữ Gìn Di Sản Văn Hóa Việt Nam 58 ký tự
Cuốn sách “Một số vấn đề về bảo tồn và phát triển di sản văn hóa dân tộc” đề cập đến những vấn đề lý luận về di sản văn hóa dân tộc; về vai trò, chức năng của di sản văn hóa đối với việc lựa chọn mô hình phát triển văn hóa dân tộc. Căn cứ vào những đòi hỏi thực tiễn của cuộc sống để tiến hành phân loại và bước đầu mô tả thực trạng vốn di sản văn hóa dân tộc. Làm nổi rõ những mặt tồn tại, những nguyên nhân đã và đang gây nên sự xuống cấp vốn di sản văn hóa trong thời gian qua. Từ đó, đưa ra những kiến nghị, biện pháp cụ thể và giới thiệu kinh nghiệm của Nhật Bản về giữ gìn và phát huy di sản văn hóa.
2.1. Khái niệm và vai trò của di sản văn hóa dân tộc
Di sản văn hóa là tổng thể những tài sản văn hóa truyền thống trong hệ thống giá trị của nó, được chủ thể nhận biết và đưa vào sử dụng nhằm đáp ứng những nhu cầu của hiện tại. Đóng vai trò then chốt ở đây là những khái niệm “nhận biết” và sử dụng; bên ngoài mối quan hệ với chủ thể, không tồn tại khái niệm di sản văn hóa theo nghĩa đích thực của nó. Di sản văn hóa đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết cộng đồng, là nền tảng để sáng tạo ra các giá trị văn hóa mới và là tiền đề để mở rộng giao lưu văn hóa với các dân tộc khác trên thế giới.
2.2. Chính sách bảo tồn và phát triển di sản văn hóa
Chính sách về bảo tồn và phát triển di sản văn hóa dân tộc của nước ta trong thời gian qua thông qua các kỳ đại hội của Đảng đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp luật, chính sách nhằm tạo hành lang pháp lý và cơ chế hỗ trợ cho công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa. Tuy nhiên, việc triển khai các chính sách này trong thực tế vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.
2.3. Kinh nghiệm quốc tế về bảo tồn di sản văn hóa
Nhật Bản luôn coi bảo tồn và khai thác tài sản văn hóa là một vấn đề quan trọng được quy định trong các văn bản pháp luật, chính sách. Thể hiện việc bảo tồn các di sản văn hóa được nhấn mạnh trong nhận thức của mỗi người dân và thể hiện chức năng, vai trò của di sản trong quá trình phát triển của đất nước Nhật Bản theo hướng bền vững. Từ những nhận thức trên, Nhật Bản đã thực hiện hóa di sản văn hóa trong đời sống thực tiễn bằng một loạt biện pháp cụ thể như: Tổ chức bộ máy hành chính và ngân sách hoạt động, khai thác các giá trị văn hóa trên cơ sở đưa chúng thâm nhập vào đời sống hiện đại của cộng đồng…
III. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Bảo Tồn Di Sản Huế 53 ký tự
Cuốn “Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể Thăng Long - Hà Nội” đã làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn kinh nghiệm bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa vật thể Thăng Long - Hà Nội, tiếp thu những quan điểm mới về quản lý di sản một số nước trên thế giới để vận dụng vào công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản vật thể Thăng Long - Hà Nội; xuất phát từ thực trạng di sản văn hóa vật thể Thăng Long - Hà Nội làm rõ giá trị của nó trong thời kỳ công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
3.1. Nâng cao năng lực quản lý di sản văn hóa
Nâng cao năng lực quản lý di sản văn hóa là một trong những giải pháp quan trọng để bảo tồn và phát huy hiệu quả các giá trị di sản. Điều này đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn cao, am hiểu về di sản văn hóa và có khả năng xây dựng, triển khai các kế hoạch bảo tồn, phát huy di sản một cách khoa học và hiệu quả.
3.2. Hoàn thiện cơ chế chính sách kinh tế tài chính
Cần có cơ chế chính sách kinh tế - tài chính phù hợp để huy động các nguồn lực đầu tư cho công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa. Điều này bao gồm việc xây dựng các quỹ bảo tồn di sản, khuyến khích các doanh nghiệp và tổ chức xã hội tham gia vào công tác bảo tồn di sản và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh liên quan đến di sản văn hóa.
3.3. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng
Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa. Cần tạo điều kiện để cộng đồng tham gia vào quá trình bảo tồn di sản, từ việc lập kế hoạch đến việc thực hiện các hoạt động bảo tồn. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của di sản văn hóa và khuyến khích cộng đồng tham gia vào các hoạt động du lịch văn hóa.
IV. Phát Huy Giá Trị Di Sản Phi Vật Thể Cố Đô Huế 59 ký tự
Ở cuốn “Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể ở Thăng Long - Hà Nội”, tác giả luận án có thể kế thừa có chọn lọc phần cơ sở lý luận về bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa như: Khái niệm văn hóa; văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể; bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể, mối quan hệ giữa di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể, quan điểm của...
4.1. Khái niệm văn hóa vật thể và phi vật thể
Văn hóa vật thể bao gồm các di tích lịch sử, công trình kiến trúc, hiện vật khảo cổ và các tài sản văn hóa khác có thể sờ, nhìn thấy được. Văn hóa phi vật thể bao gồm các phong tục tập quán, lễ hội truyền thống, nghệ thuật biểu diễn, tri thức dân gian và các giá trị văn hóa khác không thể sờ, nhìn thấy được. Cả hai loại hình văn hóa này đều có vai trò quan trọng trong việc tạo nên bản sắc văn hóa của một dân tộc.
4.2. Mối quan hệ giữa di sản văn hóa vật thể và phi vật thể
Di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể có mối quan hệ mật thiết với nhau. Di sản văn hóa vật thể là nơi lưu giữ và thể hiện các giá trị di sản văn hóa phi vật thể. Ngược lại, di sản văn hóa phi vật thể làm cho di sản văn hóa vật thể trở nên sống động và có ý nghĩa hơn. Việc bảo tồn và phát huy cả hai loại hình di sản văn hóa này là cần thiết để bảo tồn bản sắc văn hóa của một dân tộc.
V. Thách Thức và Giải Pháp Bảo Tồn Di Sản Văn Hóa Huế 57 ký tự
Tuy nhiên, do hậu quả nặng nề của chiến tranh và do thiên tai tàn phá, nhiều di tích văn hóa ở Thừa Thiên Huế vẫn thường xuyên bị đe dọa. Những nỗ lực trong công tác trùng tu, bảo vệ vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của một quần thể di tích có quy mô lớn, đa dạng, phức tạp và chưa tương xứng với tiềm năng văn hóa vốn có của tỉnh Thừa Thiên Huế. Không gian hoang phế ở các khu di tích còn lớn, một số công trình văn hóa nghệ thuật tiêu biểu cho bộ mặt hoàng cung Huế vẫn chưa khôi phục, môi trường văn hóa và cảnh quan thiên nhiên, hệ thống nhà vườn vẫn còn bị xâm phạm; kho tàng văn hóa phi vật thể: ca múa nhạc cung đình, các lễ hội dân gian, các ngành nghề truyền thống vẫn chưa được khai thác triệt để và đầu tư hiệu quả.
5.1. Các thách thức trong công tác bảo tồn di sản
Các thách thức trong công tác bảo tồn di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế bao gồm: sự xuống cấp của các di tích do tác động của thời gian và thiên tai; thiếu nguồn lực đầu tư cho công tác bảo tồn; sự xâm phạm của các hoạt động kinh tế và xây dựng vào khu vực di tích; sự thiếu ý thức của một bộ phận cộng đồng về giá trị của di sản văn hóa.
5.2. Các giải pháp để vượt qua thách thức
Các giải pháp để vượt qua thách thức trong công tác bảo tồn di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế bao gồm: tăng cường đầu tư cho công tác bảo tồn; nâng cao năng lực quản lý di sản; tăng cường sự tham gia của cộng đồng vào công tác bảo tồn; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về giá trị của di sản văn hóa; phát triển du lịch văn hóa gắn với bảo tồn di sản.
VI. Phát Triển Du Lịch Bền Vững Gắn Với Di Sản Văn Hóa Huế 59 ký tự
Vai trò chủ thể của nhân dân Thừa Thiên Huế trong việc giữ gìn và phát huy di sản văn hóa cũng chưa được khẳng định. Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng nói trên, để các giá trị di sản văn hóa của Thừa Thiên Huế tiếp tục được phát huy có hiệu quả, góp phần xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành một tỉnh vững về chính trị, giàu về kinh tế, đẹp về văn hóa, tôi quyết định chọn đề tài: “Vấn đề giữ gìn và phát huy di sản văn hóa ở Thừa Thiên Huế hiện nay" để làm luận án tiến sĩ của mình.
6.1. Tiềm năng phát triển du lịch văn hóa ở Huế
Thừa Thiên Huế có tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hóa nhờ vào hệ thống di tích lịch sử, công trình kiến trúc, lễ hội truyền thống và các giá trị văn hóa phi vật thể phong phú. Du lịch văn hóa có thể góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của di sản văn hóa.
6.2. Phát triển du lịch bền vững gắn với di sản
Phát triển du lịch bền vững gắn với di sản văn hóa đòi hỏi phải có sự cân bằng giữa việc khai thác các giá trị di sản cho mục đích du lịch và việc bảo tồn các giá trị di sản cho các thế hệ tương lai. Điều này bao gồm việc kiểm soát số lượng khách du lịch, bảo vệ môi trường khu vực di tích, tôn trọng các giá trị văn hóa truyền thống và đảm bảo lợi ích kinh tế cho cộng đồng địa phương.
