I. Tính cấp thiết của đề tài
Đề tài nghiên cứu về Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện quy chế dân chủ tại huyện Võ Nhai có tính cấp thiết cao. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, dân chủ có nghĩa là dân làm chủ. Nhà nước ta là của dân, do dân và vì dân, quản lý xã hội bằng pháp luật. Việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là cách thức cơ bản để phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Chỉ thị số 30-CT/TW đã quy định trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Tuy nhiên, công tác chỉ đạo của Mặt trận Tổ quốc còn chưa đồng đều, đặc biệt ở cấp cơ sở. Nhiều nơi, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc chưa hiệu quả, dẫn đến việc chưa phát huy được vai trò của mình trong việc thực hiện quy chế dân chủ.
1.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong hệ thống chính trị, đặc biệt trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Nghiên cứu sẽ chỉ ra thực trạng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc tại huyện Võ Nhai và đề xuất các giải pháp khả thi nhằm phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện quy chế dân chủ, từ đó góp phần phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
II. Cơ sở lý luận về vai trò của Mặt trận Tổ quốc
Theo Điều 9 Hiến pháp 2013, Mặt trận Tổ quốc là tổ chức liên minh chính trị, có vai trò quan trọng trong việc tập hợp và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Mặt trận Tổ quốc không chỉ là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân mà còn là nơi thể hiện ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Luật Mặt trận Tổ quốc năm 2015 đã khẳng định vai trò của tổ chức này trong việc thực hiện và phát huy dân chủ. Mặt trận có trách nhiệm giám sát, phản biện xã hội và tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước. Điều này cho thấy Mặt trận Tổ quốc là một bộ phận không thể thiếu trong hệ thống chính trị, có vai trò quan trọng trong việc thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.
2.1. Chức năng và nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc
Chức năng của Mặt trận Tổ quốc bao gồm việc tập hợp mọi tầng lớp nhân dân, thực hiện quyền làm chủ và giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước. Mặt trận Tổ quốc có nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện quyền làm chủ, thi hành chính sách, pháp luật. Hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhân dân, đồng thời góp phần xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh. Điều này thể hiện rõ vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.
III. Thực trạng và giải pháp phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc
Thực trạng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc tại huyện Võ Nhai cho thấy nhiều hạn chế trong việc thực hiện quy chế dân chủ. Công tác chỉ đạo chưa đồng đều, nhiều cán bộ chưa nắm rõ quy chế dân chủ. Hoạt động giám sát và tuyên truyền còn hạn chế, dẫn đến việc chưa phát huy được vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong việc tham gia thực hiện quy chế dân chủ. Để khắc phục tình trạng này, cần có các giải pháp cụ thể như tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.
3.1. Đề xuất giải pháp
Các giải pháp nhằm phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc bao gồm việc tăng cường công tác tuyên truyền về quy chế dân chủ, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức thành viên trong Mặt trận Tổ quốc. Cần xây dựng các chương trình phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc và các cơ quan nhà nước để thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, xã hội. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho nhân dân tham gia ý kiến, phản biện các chính sách, từ đó góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại huyện Võ Nhai.
