Thực Trạng và Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Lúa của Nông Dân tại Xã Chà Là, Huyện Dương Minh Châu, Tỉnh Tây Ninh

• Trường học: Trường Đại Học Nông Lâm
• Chuyên ngành: Nông Nghiệp
• Đề tài: Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sản Xuất Lúa Tại Xã Chà Là, Huyện Dương Minh Châu
• Loại tài liệu: Đề Tài Nghiên Cứu
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Tây Ninh

• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
• 1.2. Cấu trúc của luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN
• 2.1. Tổng quan về tài liệu nghiên cứu
• 2.2. Điều kiện tự nhiên
• 2.2.1. Vị trí địa lí
• 2.2.2. Địa hình - thổ nhưỡng
• 2.2.3. Khí hậu thời tiết
• 2.2.4. Tài nguyên đất
• 2.2.5. Tài nguyên nước
• 2.3. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 2.3.1. Tình hình kinh tế
• 2.3.2. Tình hình dân số và lao động
• 2.3.3. Cơ sở hạ tầng
• 2.3.4. Tín dụng ngân hàng
• 2.4. Tổng quan ngành sản xuất lúa gạo
• 2.4.1. Tầm quan trọng của cây lúa
• 2.4.2. Tình hình sản xuất lúa trên thế giới và tại Việt Nam
• 2.4.3. Nhận xét về tổng quan
• 3. CHƯƠNG 3: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Giới thiệu về cây lúa
• 3.1.1. Đặc điểm sinh trưởng và phát triển
• 3.1.2. Đặc điểm sinh vật học
• 3.2. Qui trình sản xuất cây lúa do Trung tâm Khuyến nông tỉnh cung cấp
• 3.2.1. Thời vụ gieo trồng
• 3.2.2. Chuẩn bị giống
• 3.2.3. Điều chỉnh mực nước ruộng
• 3.2.4. Phòng trừ cỏ dại
• 3.2.5. Phòng trừ sâu hại
• 3.2.6. Phòng trừ bệnh hại
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Phương pháp thu thập số liệu
• 3.3.2. Phương pháp điều tra
• 3.3.3. Xử lý số liệu
• 3.3.4. Phương pháp mô tả
• 3.3.5. Phương pháp phân tích so sánh
• 3.3.6. Các chỉ tiêu đánh giá
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Khái quát đặc điểm mẫu điều tra
• 4.1.1. Độ tuổi của mẫu điều tra
• 4.1.2. Trình độ văn hoá
• 4.2. Tình hình sản xuất của hộ điều tra
• 4.2.1. Tình hình sản xuất lúa trên địa bàn
• 4.2.2. Đánh giá công tác chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất
• 4.2.3. Lịch thời vụ sản xuất lúa trên địa bàn
• 4.2.4. Các mô hình canh tác trên địa bàn
• 4.2.5. Kết quả sản xuất
• 4.2.5.1. So sánh chi phí và hiệu quả sản xuất giữa phương pháp cấy và phương pháp sạ lan ở vụ Mùa
• 4.2.6. Biện pháp canh tác tổng hợp
• 4.2.7. Các biện pháp kỹ thuật canh tác lúa trên địa bàn
• 4.2.7.1. Kỹ thuật làm đất
• 4.2.7.2. Kỹ thuật xuống giống
• 4.2.7.3. Kỹ thuật bón phân
• 4.2.7.4. Quản lý dịch hại
• 4.2.7.5. Tưới tiêu nước
• 4.2.7.6. Tỉa thưa - cấy dặm
• 4.2.7.7. Vận chuyển - bảo quản
• 4.2.7.8. Chế biến - tiêu thụ
• 4.2.8. Những đề xuất biện pháp canh tác
• 4.2.9. Những vấn đề của nông hộ
• 4.2.10. Một số biện pháp giải quyết những vấn đề của nông hộ
• 4.2.11. Kỹ thuật sản xuất
• 4.2.12. Các chính sách hỗ trợ của nhà nước
• 4.2.13. Công tác thuỷ lợi
• 4.2.14. Vấn đề vật tư nông nghiệp
• 4.2.15. Thị trường tiêu thụ
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• 5.1. Kiến nghị
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Toàn cảnh sản xuất lúa Chà Là Tiềm năng cơ hội

Xã Chà Là, huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh, sở hữu những điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội đặc thù, tạo nên một nền tảng vững chắc cho việc phát triển kinh tế nông nghiệp xã Chà Là. Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, với nhiệt độ trung bình ổn định và lượng mưa dồi dào, khu vực này cung cấp môi trường lý tưởng cho cây lúa sinh trưởng. Đặc biệt, hệ thống thủy lợi từ hồ Dầu Tiếng, với các tuyến kênh chính Tây và kênh cấp 1, 2 bao phủ, đảm bảo nguồn nước tưới tiêu chủ động, giảm thiểu rủi ro do hạn hán. Địa hình bằng phẳng và chất đất xám trên phù sa cổ, dù nghèo dinh dưỡng tự nhiên, nhưng lại có kết cấu nhẹ, dễ canh tác và phù hợp cho việc cơ giới hóa. Theo báo cáo của Phạm Văn Cơ (2007), diện tích đất trồng lúa chiếm đến 64,51% tổng diện tích đất nông nghiệp, cho thấy cây lúa giữ vai trò chủ lực trong cơ cấu cây trồng. Lực lượng lao động nông nghiệp chiếm tỷ lệ cao (53,58% tổng dân số), mang lại nguồn nhân lực dồi dào với nhiều kinh nghiệm canh tác truyền thống. Đây là những yếu tố cốt lõi, khẳng định tiềm năng lớn trong việc triển khai các giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất lúa, hướng tới mục tiêu tăng năng suất lúa ở Dương Minh Châu và xây dựng một nền nông nghiệp bền vững.

1.1. Phân tích điều kiện tự nhiên và tài nguyên đất đai

Điều kiện tự nhiên tại xã Chà Là là yếu tố nền tảng quyết định đến tiềm năng sản xuất lúa. Xã nằm trong vùng khí hậu nóng ẩm, thuận lợi cho sự phát triển của cây lúa nước. Nguồn tài nguyên nước dồi dào từ hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng là một lợi thế cạnh tranh vượt trội, giúp nông dân chủ động tưới tiêu quanh năm. Về thổ nhưỡng, nhóm đất chính là đất xám trên phù sa cổ, có đặc tính cơ giới nhẹ, thoát nước tốt. Tuy nhiên, một thách thức lớn là độ phì nhiêu tự nhiên của đất khá kém, nghèo mùn, đạm, lân và kali. Điều này đòi hỏi các biện pháp cải tạo đất trồng lúa và áp dụng chế độ bón phân cân đối phải được ưu tiên hàng đầu. Việc sử dụng phân bón hữu cơ cho lúa không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và dinh dưỡng, tạo tiền đề cho canh tác lúa bền vững tại Tây Ninh.

1.2. Đánh giá thực trạng kinh tế xã hội và lao động

Về mặt kinh tế - xã hội, trồng lúa là hoạt động kinh tế chính, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho phần lớn người dân. Theo thống kê năm 2006, lao động trong nông nghiệp chiếm tới 83,68% tổng lực lượng lao động của xã. Kinh nghiệm sản xuất được tích lũy qua nhiều thế hệ là một tài sản quý giá. Tuy nhiên, mặt trái của nó là sự phụ thuộc lớn vào tập quán cũ, gây cản trở cho việc tiếp thu kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến. Trình độ văn hóa trung bình của nông hộ còn hạn chế (48,33% ở cấp 1, theo khảo sát của Phạm Văn Cơ), gây khó khăn trong công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật. Đồng thời, quy mô sản xuất của các hộ điều tra còn nhỏ lẻ (83,33% có dưới 1 ha), khiến việc ứng dụng cơ giới hóa nông nghiệp đồng bộ gặp nhiều trở ngại và làm tăng chi phí sản xuất.

II. TOP 3 thách thức lớn trong sản xuất lúa tại xã Chà Là

Mặc dù có nhiều tiềm năng, ngành sản xuất lúa tại xã Chà Là vẫn đối mặt với không ít thách thức, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế và đời sống nông dân. Thách thức lớn nhất đến từ chính các tập quán canh tác truyền thống. Khảo sát của Phạm Văn Cơ (2007) chỉ ra rằng 70% nông hộ sản xuất dựa trên kinh nghiệm gia đình, dẫn đến việc lạm dụng giống (trên 65% hộ dùng >200 kg/ha), bón phân mất cân đối (thiếu lân, thừa đạm), và phun thuốc trừ sâu theo định kỳ (67,5% hộ) thay vì theo ngưỡng kinh tế. Những thực hành này không chỉ làm tăng chi phí sản xuất lúa mà còn gây thoái hóa đất và ô nhiễm môi trường. Thách thức thứ hai là năng suất thực tế còn thấp so với các xã lân cận như Cầu Khởi, Truông Mít. Sự chênh lệch này cho thấy các mô hình sản xuất lúa hiệu quả chưa được nhân rộng và các tiến bộ kỹ thuật chưa được áp dụng triệt để. Cuối cùng, vấn đề vốn và thị trường tiêu thụ là rào cản cố hữu. Nông dân gặp khó trong việc tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, trong khi đầu ra phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái, dẫn đến tình trạng bị ép giá và lợi nhuận không ổn định, làm suy giảm động lực tái đầu tư vào sản xuất.

2.1. Hạn chế từ tập quán canh tác và kỹ thuật lạc hậu

Tập quán canh tác lâu đời là rào cản chính trong việc nâng cao hiệu quả. Việc gieo sạ với mật độ quá dày (phổ biến trên 200 kg/ha) làm cây lúa cạnh tranh dinh dưỡng, đẻ nhánh kém và dễ phát sinh sâu bệnh. Chế độ bón phân chưa cân đối, đặc biệt là việc lạm dụng phân đạm và xem nhẹ vai trò của lân và kali, khiến cây lúa phát triển thân lá mạnh nhưng năng suất hạt lại không cao. Về quản lý dịch hại tổng hợp trên cây lúa, đa số nông dân vẫn phun thuốc theo định kỳ thay vì điều tra đồng ruộng, gây lãng phí và tiêu diệt thiên địch, phá vỡ cân bằng sinh thái. Hơn nữa, việc canh tác 3 vụ/năm liên tục mà không có thời gian cho đất nghỉ ngơi hay luân canh đã làm đất đai ngày càng kiệt quệ, sâu bệnh tích tụ, đòi hỏi chi phí đầu tư ngày càng cao hơn.

2.2. Khó khăn về vốn vật tư và thị trường tiêu thụ sản phẩm

Vấn đề vốn sản xuất là một trong những khó khăn lớn nhất, với 80,83% nông hộ được khảo sát có nhu cầu vay vốn. Tuy nhiên, việc tiếp cận các nguồn tín dụng chính thức còn hạn chế do các rào cản về thủ tục, tài sản thế chấp và hạn mức vay thấp. Điều này buộc nông dân phải mua vật tư nông nghiệp chịu hoặc vay nóng với lãi suất cao, làm giảm chi phí sản xuất lúa trở nên khó khăn. Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ không ổn định và hoàn toàn phụ thuộc vào thương lái. Việc thiếu vắng các hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm khiến nông dân luôn ở thế bị động, dễ bị ép giá, đặc biệt vào vụ thu hoạch rộ. Việc xây dựng một chuỗi giá trị lúa gạo Dương Minh Châu bền vững là yêu cầu cấp thiết để giải quyết bài toán đầu ra.

III. Bí quyết cải tiến kỹ thuật canh tác lúa tại Dương Minh Châu

Để vượt qua các thách thức và khai thác tối đa tiềm năng, việc áp dụng đồng bộ các kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến là giải pháp sống còn. Trọng tâm của quá trình này là sự thay đổi từ tư duy sản xuất theo kinh nghiệm sang sản xuất dựa trên cơ sở khoa học. Bắt đầu từ khâu chọn giống, việc ưu tiên các giống lúa chất lượng cao cho Chà Là như OM 576, VND 95-20, có khả năng kháng sâu bệnh và cho năng suất cao, là bước đi đầu tiên. Song song đó, cần giảm lượng giống gieo sạ xuống mức khuyến cáo (100-120 kg/ha) để tạo điều kiện cho cây lúa phát triển tối ưu. Về dinh dưỡng, cần chuyển đổi sang phương pháp bón phân cân đối, chú trọng bón lót bằng phân hữu cơ và lân để cải tạo đất trồng lúa, đồng thời bón thúc theo nhu cầu của cây dựa vào bảng so màu lá. Việc này không chỉ giúp tăng năng suất lúa ở Dương Minh Châu mà còn góp phần giảm chi phí sản xuất lúa một cách bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe nông dân.

3.1. Lựa chọn giống lúa chất lượng cao và kỹ thuật xử lý

Nền tảng của một vụ mùa bội thu bắt đầu từ hạt giống tốt. Thay vì sử dụng giống tự để lại qua nhiều vụ, nông dân cần tiếp cận các nguồn giống xác nhận từ các cơ quan uy tín. Các giống lúa chất lượng cao cho Chà Là được khuyến cáo như OM 576, OM 1490 không chỉ có tiềm năng năng suất vượt trội mà còn có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh phổ biến tại địa phương. Quan trọng hơn, cần áp dụng kỹ thuật gieo sạ thưa hợp lý. Nghiên cứu cho thấy, giảm lượng giống xuống còn 100-120 kg/ha (thay vì trên 200 kg/ha như tập quán) giúp cây lúa khỏe mạnh, đẻ nhánh hữu hiệu nhiều hơn, giảm áp lực sâu bệnh và tiết kiệm đáng kể chi phí giống.

3.2. Tối ưu hóa quy trình bón phân và cải tạo đất trồng lúa

Chế độ dinh dưỡng là chìa khóa để khai thác tối đa tiềm năng của giống. Trước hết, cần chú trọng biện pháp bón lót. Kết quả so sánh tại địa phương cho thấy, ruộng có bón lót (vôi, lân, phân bón hữu cơ cho lúa) cho lợi nhuận cao hơn đáng kể so với ruộng không bón lót. Bón lót giúp cải tạo đất trồng lúa, ổn định độ pH và cung cấp dinh dưỡng nền tảng. Đối với bón thúc, cần từ bỏ thói quen bón thừa đạm. Việc áp dụng bảng so màu lá lúa để xác định thời điểm bón đạm hợp lý giúp cung cấp dinh dưỡng đúng lúc, đúng lượng, tránh lãng phí và hạn chế phát sinh sâu bệnh. Tăng cường bón kali ở giai đoạn làm đòng và nuôi hạt giúp cây cứng cáp, hạt vào chắc, nâng cao cả năng suất và chất lượng gạo.

IV. Phương pháp quản lý đồng ruộng để tăng năng suất lúa

Quản lý đồng ruộng hiệu quả là sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố nước, sâu bệnh và công nghệ. Trong đó, chương trình quản lý dịch hại tổng hợp trên cây lúa (IPM) phải được xem là nguyên tắc cốt lõi. IPM khuyến khích nông dân ưu tiên các biện pháp sinh học, bảo vệ thiên địch và chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật sự cần thiết, dựa trên nguyên tắc “4 đúng”. Đặc biệt, giai đoạn 40 ngày đầu sau sạ là thời điểm “vàng” để hệ sinh thái đồng ruộng tự cân bằng, không nên phun thuốc trừ sâu tràn lan. Về quản lý nước, việc áp dụng hệ thống tưới tiêu tiết kiệm nước theo phương pháp “ngập khô xen kẽ” không chỉ giúp tiết kiệm nguồn nước quý giá mà còn kích thích bộ rễ lúa phát triển, giúp cây cứng cáp hơn. Đồng thời, cần đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa nông nghiệp từ khâu làm đất, gieo sạ hàng, đến thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp. Việc áp dụng công nghệ, bao gồm cả nông nghiệp thông minh 4.0 như drone phun thuốc, sẽ giúp giảm tổn thất sau thu hoạch lúa và nâng cao hiệu quả lao động.

4.1. Áp dụng quản lý dịch hại tổng hợp IPM trên cây lúa

IPM là một phương pháp tiếp cận toàn diện nhằm kiểm soát sâu bệnh một cách bền vững. Thay vì phun thuốc định kỳ, nông dân cần thường xuyên thăm đồng để phát hiện sớm dịch hại và đánh giá vai trò của thiên địch. Nguyên tắc chính là không can thiệp hóa học trong 40 ngày đầu để bảo vệ các loài côn trùng có ích. Chỉ khi mật độ sâu hại vượt ngưỡng kinh tế mới tiến hành phun thuốc, ưu tiên các loại thuốc sinh học, ít độc hại. Việc áp dụng IPM thành công không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất lúa từ việc mua thuốc, mà còn bảo vệ sức khỏe người sản xuất, người tiêu dùng và môi trường sinh thái, góp phần vào canh tác lúa bền vững tại Tây Ninh.

4.2. Tối ưu hệ thống tưới tiêu và ứng dụng cơ giới hóa

Với lợi thế từ hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng, việc quản lý nước cần được tối ưu hóa. Kỹ thuật tưới “ngập khô xen kẽ” là một giải pháp hiệu quả, giúp rễ lúa ăn sâu, hạn chế đổ ngã và giảm phát thải khí nhà kính. Bên cạnh đó, ứng dụng cơ giới hóa nông nghiệp là xu thế tất yếu. Việc sử dụng máy cày, máy gặt đập liên hợp không chỉ giải quyết bài toán thiếu hụt lao động mà còn đảm bảo tiến độ thời vụ, đồng thời giúp giảm thiểu tổn thất sau thu hoạch lúa. Trong tương lai, việc áp dụng các yếu tố của nông nghiệp thông minh 4.0 như cảm biến độ ẩm đất hay máy bay không người lái sẽ là bước đột phá để nâng cao hiệu quả sản xuất.

V. Hiệu quả thực tiễn từ các mô hình sản xuất lúa tiên tiến

Việc áp dụng các giải pháp kỹ thuật mới đã mang lại những kết quả tích cực, có thể đo lường được tại địa phương. Một trong những minh chứng rõ nét là hiệu quả của mô hình “3 giảm 3 tăng”. Dữ liệu từ Chi cục BVTV Tây Ninh cho thấy, mô hình này giúp giảm lượng giống gieo sạ 67 kg/ha, giảm lượng phân đạm 48,57 kg urea/ha và giảm 1,99 lần phun thuốc trừ sâu mỗi vụ. Kết quả là năng suất lúa tăng thêm 0,23 tấn/ha, đồng thời chất lượng hạt gạo được cải thiện. Tổng lợi ích kinh tế mang lại từ việc giảm chi phí và tăng doanh thu là rất đáng kể. Bên cạnh đó, so sánh giữa phương pháp cấy truyền thống và sạ lan cho thấy, mặc dù tổng chi phí của lúa cấy thấp hơn, nhưng do năng suất quá thấp (chỉ 23,64 tạ/ha so với 37,32 tạ/ha của lúa sạ), lợi nhuận cuối cùng của phương pháp sạ vẫn cao hơn hẳn. Những con số này khẳng định rằng, việc chuyển đổi sang các mô hình sản xuất lúa hiệu quả và kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến là hướng đi đúng đắn để tăng năng suất lúa ở Dương Minh Châu.

5.1. Phân tích mô hình 3 giảm 3 tăng tại Dương Minh Châu

Mô hình “3 giảm 3 tăng” (giảm giống, giảm phân đạm, giảm thuốc trừ sâu - tăng năng suất, tăng chất lượng, tăng lợi nhuận) đã chứng tỏ là một giải pháp tổng hợp cực kỳ hiệu quả. Bằng cách giảm mật độ gieo sạ, cây lúa có không gian phát triển, tăng khả năng quang hợp và đẻ nhánh hữu hiệu. Giảm phân đạm giúp cây cứng cáp, hạn chế sâu bệnh tấn công. Giảm thuốc trừ sâu bảo vệ hệ sinh thái thiên địch, giúp đồng ruộng tự cân bằng. Kết quả thực tiễn cho thấy mô hình này không chỉ giúp nông dân giảm chi phí sản xuất lúa một cách trực tiếp mà còn tăng năng suất và chất lượng nông sản, từ đó tăng lợi nhuận một cách bền vững. Đây chính là một mô hình sản xuất lúa hiệu quả cần được nhân rộng.

5.2. So sánh hiệu quả kinh tế giữa phương pháp sạ và cấy

Phân tích của Phạm Văn Cơ (2007) đã chỉ ra sự khác biệt rõ rệt về hiệu quả kinh tế giữa hai phương pháp xuống giống. Lúa cấy, dù tiết kiệm được chi phí giống và phân bón, nhưng lại tốn rất nhiều công lao động và sử dụng giống địa phương năng suất thấp. Ngược lại, lúa sạ sử dụng giống mới, cho năng suất cao hơn gần 14 tạ/ha. Mặc dù chi phí đầu tư ban đầu cao hơn, nhưng lợi nhuận ròng và các chỉ số hiệu quả sử dụng vốn (LN/CP, DT/CP) của phương pháp sạ đều vượt trội. Trong bối cảnh lao động nông thôn ngày càng khan hiếm, việc chuyển đổi hoàn toàn sang phương pháp sạ, đặc biệt là sạ hàng bằng máy, là lựa chọn tối ưu để ứng dụng cơ giới hóa nông nghiệp và nâng cao thu nhập.

VI. Hướng đi bền vững cho ngành sản xuất lúa tại xã Chà Là

Để nâng cao hiệu quả sản xuất lúa một cách bền vững tại xã Chà Là, cần một chiến lược phát triển đồng bộ, kết hợp giữa giải pháp kỹ thuật, chính sách và thị trường. Về lâu dài, mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc tăng năng suất mà còn phải hướng đến canh tác lúa bền vững, giảm tác động tiêu cực đến môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu trong nông nghiệp. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp chính quyền trong việc quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, và ban hành các chính sách hỗ trợ thiết thực cho nông dân. Quan trọng hơn cả là việc xây dựng và củng cố mô hình liên kết 4 nhà (Nhà nông - Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp). Mối liên kết này sẽ tạo ra một chuỗi giá trị lúa gạo Dương Minh Châu hoàn chỉnh, từ khâu cung ứng vật tư đầu vào chất lượng, chuyển giao kỹ thuật sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cho cây lúa, đến bao tiêu sản phẩm đầu ra với giá cả ổn định. Đây là con đường tất yếu để nâng cao giá trị hạt gạo Chà Là và cải thiện đời sống người nông dân một cách căn cơ.

6.1. Vai trò của chính sách hỗ trợ và mô hình liên kết 4 nhà

Chính sách của nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc định hướng và hỗ trợ nông dân. Cần có các chính sách cụ thể về tín dụng ưu đãi, trợ giá vật tư nông nghiệp, và hỗ trợ đào tạo, tập huấn kỹ thuật. Tuy nhiên, chính sách chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được đặt trong một mô hình liên kết 4 nhà. Trong đó, Nhà khoa học cung cấp giống mới và quy trình canh tác tiên tiến. Nhà nước tạo hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ. Nhà doanh nghiệp đầu tư, cung ứng vật tư và bao tiêu sản phẩm. Nhà nông là chủ thể trực tiếp áp dụng và sản xuất. Sự phối hợp nhịp nhàng này sẽ giải quyết được các nút thắt về vốn, kỹ thuật và thị trường, tạo ra sức mạnh cộng hưởng cho toàn ngành.

6.2. Định hướng phát triển chuỗi giá trị lúa gạo bền vững

Tương lai của ngành lúa gạo Chà Là nằm ở việc xây dựng một chuỗi giá trị hoàn chỉnh. Thay vì chỉ bán lúa thô cho thương lái, cần định hướng sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn như VietGAP cho cây lúa. Điều này không chỉ giúp sản phẩm đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính mà còn nâng cao giá bán. Cần khuyến khích sự ra đời của các hợp tác xã kiểu mới, đóng vai trò là đầu mối liên kết các nông hộ, tổ chức sản xuất quy mô lớn và ký kết hợp đồng trực tiếp với doanh nghiệp. Việc xây dựng thương hiệu gạo địa phương, kết hợp với chế biến sâu để tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng, sẽ là bước đi chiến lược để hoàn thiện chuỗi giá trị lúa gạo Dương Minh Châu, đảm bảo phát triển bền vững và thịnh vượng.