Những vấn đề sau cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước trong ngành thương mại của thành phố Đà Nẵng

DNNN đóng vai trò then chốt trong việc ổn định kinh tế và chính trị xã hội. “Trong quá trình đổi mới, Đảng và Nhà nước ta chủ trương xây dựng phát triển kinh tế nhiều thành phần với sự đa dạng hóa các hình thức sở hữu, nhằm phát huy mọi tiềm lực vật chất và lao động sáng tạo của toàn dân tộc để phát triển đất nước.” Các DNNN giữ vai trò chủ đạo, là lực lượng vật chất quan trọng và là công cụ để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô nền kinh tế, góp phần đẩy nhanh tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Điều này khẳng định tầm quan trọng của việc cải cách và nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN.

Từ 10 doanh nghiệp thương mại ban đầu, sau khi sắp xếp và sáp nhập, Đà Nẵng còn lại 5 doanh nghiệp. Đến nay, 4 doanh nghiệp đã hoàn thành cổ phần hóa và đi vào hoạt động, 1 doanh nghiệp đang chuẩn bị cổ phần hóa. Tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp sau cổ phần hóa đều hoạt động hiệu quả. Một doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn và có nguy cơ phá sản do đánh giá tài sản không chính xác. Việc đánh giá chính xác tài sản là yếu tố then chốt để phát triển doanh nghiệp sau cổ phần hóa và bảo vệ quyền lợi của cổ đông.

Thực tế cho thấy vẫn còn 03 DN CPH hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) có hiệu quả nhưng cũng gặp khó khăn về nhiều mặt cần được quan tâm đề ra các giải pháp sau cổ phần hóa để khắc phục. Một số DNNN tại Đà Nẵng sau CPH đã thể hiện những chuyển biến tích cực, mang lại hiệu quả kinh doanh, cải thiện thu nhập cho người lao động và đóng góp vào ngân sách nhà nước, đòi hỏi phải được đánh giá đúng mức.

Việc đánh giá tài sản doanh nghiệp không chính xác có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp sau cổ phần hóa và quyền lợi của cổ đông. Các yếu tố như thị trường bất động sản, giá trị thương hiệu và khả năng sinh lời trong tương lai cần được xem xét kỹ lưỡng khi định giá. Hậu quả nghiêm trọng này có thể dẫn đến phá sản, mất vốn nhà nước và cổ đông, người lao động mất việc làm, đời sống khó khăn.

Sau khi cổ phần hóa, việc xây dựng cơ chế quản lý và điều hành phù hợp là vô cùng quan trọng. Cần có sự minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm trong quản lý vốn, tài sản và hoạt động kinh doanh. Việc xây dựng qui chế quản lý doanh nghiệp như: Qui chế hoạt động SXKD, Qui chế quản lý và sử dụng vốn rất quan trọng, mạng lưới hoạt động SXKD cần gọn nhẹ, kém hiệu quả, phải phát hiện và xử lý kịp thời.

Sau cổ phần hóa, các doanh nghiệp cần chủ động thu hút vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế khác nhau để mở rộng quy mô sản xuất, đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường. Hơn nữa, doanh nghiệp cần xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý thích nghi hơn với cơ chế thị trường, có tầm nhìn và khả năng hoạch định chiến lược phát triển.

Doanh nghiệp cần công khai thông tin về hoạt động kinh doanh, tài chính và quản trị cho các cổ đông và các bên liên quan. Cần thiết lập cơ chế giám sát hiệu quả từ các cổ đông và các tổ chức bên ngoài để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của ban quản lý. Việc minh bạch các thông tin doanh nghiệp, thông tin tài chính, thông tin kinh doanh giúp cổ đông tin tưởng và yên tâm đầu tư vào doanh nghiệp.

Hội đồng quản trị cần thực hiện đầy đủ vai trò và trách nhiệm của mình trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp. Cần có cơ chế để các thành viên Hội đồng quản trị, đặc biệt là các thành viên độc lập, có thể thực hiện chức năng giám sát một cách hiệu quả. HĐQT cần định hướng theo mô hình kinh doanh thương mại - dịch vu - sản xuất - xuất nhập khẩu cơ cấu hợp lý.

Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ mạnh mẽ để ngăn chặn các hành vi gian lận, lạm dụng quyền lực và các rủi ro khác. Hệ thống kiểm soát nội bộ cần được thiết kế phù hợp với quy mô và đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp. Đồng thời, cần có đội ngũ kiểm toán viên có năng lực và kinh nghiệm để thực hiện chức năng kiểm tra và giám sát.

Doanh nghiệp cần đầu tư vào các chương trình đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, công nhân viên. Các chương trình đào tạo cần được thiết kế phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và xu hướng phát triển của thị trường. Cần tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân viên tham gia các khóa học ngắn hạn và dài hạn để nâng cao kiến thức và kỹ năng.

Doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, năng động, sáng tạo và thân thiện. Cần có cơ chế đánh giá hiệu quả công việc công bằng, minh bạch và có chính sách khen thưởng xứng đáng cho những cá nhân có thành tích tốt. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân viên tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao và xã hội để nâng cao tinh thần đoàn kết và gắn bó.

Doanh nghiệp cần có chính sách thu hút và giữ chân nhân tài hấp dẫn. Chính sách này cần bao gồm các yếu tố như mức lương cạnh tranh, cơ hội thăng tiến, phúc lợi xã hội và môi trường làm việc tốt. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân viên phát huy tối đa năng lực và sở trường của mình.

Sau CPH, Hội đồng quản trị (HĐQT) và Ban giám đốc (BGĐ) công ty đã có những định hướng cơ bản cho hoạt động của đơn vị, đồng thời nhanh chóng tiến hành những biện pháp cụ thể để sắp xếp ổn định tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Kinh nghiệm cho thấy, việc nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy và xác định chiến lược kinh doanh rõ ràng là yếu tố quan trọng. Phấn đấu tạo dựng thương hiệu của đơn vị làm nền tảng cho việc ổn định phát triển kinh doanh lâu dài, mở rộng thị trường.

Công ty CP chính thức đi vào hoạt động từ tháng 01 năm 2001 đây là một trong những DNNN của thành phố nói chung của ngành thương mại nói riêng đi đầu trong công tác CPH. Dù tình hình SXKD khó khăn, đơn vị vẫn cố gắng duy trì việc làm, cho thấy tầm quan trọng của việc quan tâm đến người lao động.Với định hướng họat động theo mô hình kinh doanh kinh doanh cung ứng tàu biển, du lịch dịch vụ, khách sạn, nhà hàng giúp đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.

Công ty gặp khó khăn do khi tiến hành CPH không làm tốt khâu kiểm kê đánh giá lại tài sản doanh nghiệp, sau CPH thiếu xây dựng Qui chế quản lý doanh nghiệp như: Qui chế hoạt động SXKD, Qui chế quản lý và sử dụng vốn., mạng lưới hoạt động SXKD chưa gọn nhẹ, 9 kém hiệu quả. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá chính xác tài sản và xây dựng cơ chế quản lý chặt chẽ.

Mục tiêu của CPH là nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, thu hút vốn đầu tư, và tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh. Việc đặt ra mục tiêu rõ ràng giúp định hướng các hoạt động và đánh giá kết quả thực hiện.

Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp sau cổ phần hóa, bao gồm hỗ trợ về vốn, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và mở rộng thị trường. Chính sách hỗ trợ cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm của từng ngành và từng doanh nghiệp.

Nhà nước cần tăng cường giám sát và đánh giá hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp sau cổ phần hóa. Việc giám sát và đánh giá cần được thực hiện định kỳ và công khai, minh bạch. Kết quả giám sát và đánh giá cần được sử dụng để điều chỉnh chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp.