I. Tổn thất rừng ngập mặn và thiệt hại hệ sinh thái
Tổn thất rừng ngập mặn và thiệt hại hệ sinh thái là hai vấn đề chính được nghiên cứu trong luận án. Rừng ngập mặn Mũi Cà Mau đang chịu tác động nặng nề từ biến đổi khí hậu, dẫn đến suy thoái và mất rừng. Các dịch vụ hệ sinh thái như cung cấp thực phẩm, bảo vệ bờ biển, và lưu trữ carbon đang bị suy giảm nghiêm trọng. Nghiên cứu sử dụng phương pháp đánh giá thiệt hại dựa trên dữ liệu viễn thám và khảo sát cộng đồng để xác định mức độ tổn thất.
1.1. Tác động của biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu gây ra hiện tượng nước biển dâng, xâm nhập mặn, và gia tăng tần suất thiên tai. Những yếu tố này đã làm thay đổi cấu trúc và chức năng của hệ sinh thái rừng ngập mặn. Kết quả nghiên cứu cho thấy, diện tích rừng ngập mặn tại Mũi Cà Mau đã giảm đáng kể từ năm 1989 đến 2020, đặc biệt là ở khu vực bờ Đông.
1.2. Suy thoái rừng ngập mặn
Suy thoái rừng ngập mặn là hệ quả trực tiếp của biến đổi khí hậu và các hoạt động con người. Nghiên cứu chỉ ra rằng, sự suy giảm diện tích rừng đã làm mất đi các dịch vụ hệ sinh thái quan trọng như phòng hộ bờ biển và cung cấp nguồn lợi thủy sản. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của cộng đồng địa phương.
II. Phương pháp đánh giá thiệt hại
Luận án sử dụng kết hợp phương pháp đánh giá thiệt hại định tính và định lượng. Phương pháp định tính dựa trên khảo sát cộng đồng, trong khi phương pháp định lượng sử dụng viễn thám và lượng giá kinh tế. Cách tiếp cận này giúp xác định chính xác mức độ tổn thất và thiệt hại đối với hệ sinh thái rừng ngập mặn.
2.1. Đánh giá dựa vào cộng đồng
Phương pháp đánh giá dựa vào cộng đồng được sử dụng để thu thập thông tin về các dịch vụ hệ sinh thái bị suy giảm. Kết quả khảo sát cho thấy, người dân địa phương nhận thức rõ về tác động của biến đổi khí hậu đến rừng ngập mặn và đời sống của họ.
2.2. Phương pháp viễn thám và GIS
Phương pháp viễn thám và GIS được áp dụng để phân tích biến động diện tích rừng ngập mặn. Dữ liệu từ năm 1989 đến 2020 cho thấy sự suy giảm nghiêm trọng diện tích rừng, đặc biệt là ở khu vực bờ Đông của Mũi Cà Mau.
III. Giải pháp bảo tồn và giảm thiểu thiệt hại
Luận án đề xuất các giải pháp bảo tồn rừng ngập mặn và giảm thiểu thiệt hại do biến đổi khí hậu. Các giải pháp bao gồm tăng cường quản lý, phục hồi rừng, và nâng cao nhận thức cộng đồng. Những giải pháp này nhằm bảo vệ hệ sinh thái rừng ngập mặn và đảm bảo sinh kế cho người dân địa phương.
3.1. Bảo tồn rừng ngập mặn
Giải pháp bảo tồn rừng ngập mặn bao gồm tăng cường quản lý và phục hồi diện tích rừng bị suy thoái. Nghiên cứu đề xuất áp dụng các biện pháp kỹ thuật như trồng rừng và bảo vệ các khu vực rừng hiện có.
3.2. Nâng cao nhận thức cộng đồng
Nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của rừng ngập mặn và tác động của biến đổi khí hậu là một giải pháp quan trọng. Các chương trình giáo dục và truyền thông sẽ giúp người dân hiểu rõ hơn về cách bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên rừng.
