Đánh giá sự tham gia của người dân trong dự án REDD+ tại Quảng Trị

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CÁM ƠN

TÓM TẮT

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Cơ sở lý luận của các vấn đề nghiên cứu. Sự tham gia

1.2. Sự tham gia của cộng đồng người dân địa phương

2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3. KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM KHU VỰC NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ PHÁP LUẬT THỰC HIỆN ĐỒNG QUẢN LÝ RỪNG Ở VIỆT NAM

3.1. Khái quát về đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội

3.1.1. Đặc điểm tự nhiên

3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội

3.2. Hiện trạng và diễn biến tài nguyên rừng

3.3. Khái quát thực trạng bảo vệ và phát triển rừng

3.3.1. Bảo vệ rừng

3.3.2. Công tác phát triển rừng

3.4. Khai thác và chế biên lâm sản

3.5. Chi trả dịch vụ môi trường rừng

3.6. Sản xuất, kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp

3.7. Công tác quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ rừng

3.8. Xây dựng hạ tầng lâm sinh

3.9. Xác định khu vực tiềm năng thực hiện REDD+ và các hoạt động ưu tiên

3.9.1. Xác định các khu vực tiềm năng thực hiện REDD+

3.9.2. Xác định các hoạt động ưu tiên thực hiện REDD+

3.10. Cơ sở pháp luật thực hiện đồng quản lý rừng ở Việt Nam

4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Thực trạng sự tham gia của người dân vào các hoạt động dự án

4.1.1. Tham gia của người dân trong xây dựng dự án

4.1.2. Tham gia của người dân trong thực hiện dự án

4.1.3. Tham gia của người dân trong giám sát, đánh giá và quản lý dự án

4.2. Các yếu tố ảnh hưởng tới sự tham gia của người dân vào các hoạt động dự án

4.2.1. Ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến sự tham gia của cộng đồng

4.2.2. Ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến sự tham gia của người dân. Đánh giá mức độ tham gia

4.2.3. Khả năng tiếp cận thông tin

4.2.4. Khả năng biểu hiện ý kiến trong quá trình thực hiện dự án

4.2.5. Những khó khăn, thách thức và mong muốn của người dân khi tham gia dự án

4.2.5.1. Những khó khăn, thách thức

4.2.5.2. Mong muốn của người dân khi tham gia dự án

4.2.6. Đề xuất giải pháp nhằm thu hút sự tham gia

4.2.6.1. Bổ sung và hoàn thiện cơ chế chính sách cho sự tham gia của cộng đồng

4.2.6.2. Xây dựng mô hình cho sự tham gia phù với đặc thù của từng vùng/ địa phương

4.2.6.3. Cụ thể hóa nội dung và hình thức tham gia của cộng đồng

4.2.6.4. Đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn và tuyên truyền vận động tham gia. Giải pháp tăng khả năng và cơ hội tham gia đảm bảo tính công bằng và hợp lý

4.3. Một số giải pháp khác

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về dự án REDD và sự tham gia của người dân tại Quảng Trị

REDD+ là sáng kiến toàn cầu nhằm giảm phát thải khí nhà kính thông qua bảo vệ và quản lý rừng bền vững. Tại Quảng Trị, dự án REDD+ được triển khai thí điểm với mục tiêu huy động nguồn lực cho bảo vệ rừng và phát triển bền vững. Sự tham gia của người dân đóng vai trò quan trọng trong thành công của dự án, đặc biệt trong việc quản lý rừng và giảm phát thải. Nghiên cứu này tập trung đánh giá mức độ tham gia của người dân, các yếu tố ảnh hưởng, và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả tham gia.

1.1. Mục tiêu của nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm hệ thống hóa lý luận và thực tiễn về sự tham gia của người dân trong dự án REDD+, đánh giá mức độ tham gia, khó khăn, và mong muốn của người dân. Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở để đề xuất giải pháp nâng cao năng lực tham gia và đảm bảo lợi ích cộng đồng trong quá trình thực hiện dự án.

1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu cung cấp thông tin thực địa về sự tham gia của người dân tại Quảng Trị, góp phần vào việc hoàn thiện chính sách và thực tiễn triển khai REDD+. Đây là nghiên cứu đầu tiên đánh giá chi tiết sự tham gia của người dân trong dự án REDD+ tại địa phương, mang lại giá trị thực tiễn cao cho các hoạt động lâm nghiệp và bảo tồn rừng.

II. Cơ sở lý luận về sự tham gia của người dân

Sự tham gia của người dân được định nghĩa là quá trình người dân tham gia vào các hoạt động từ lập kế hoạch, thực hiện, đến giám sát và chia sẻ lợi ích. Trong bối cảnh REDD+, sự tham gia của cộng đồng địa phương là yếu tố then chốt để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của dự án. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng sự tham gia tích cực của người dân giúp tăng cường quản lý rừng và bảo vệ rừng.

2.1. Khái niệm và mức độ tham gia

Theo Arnstein (1969), sự tham gia được chia thành các mức độ khác nhau, từ thụ động đến chủ động. Trong dự án REDD+, người dân cần được tham gia ở mức độ cao, bao gồm ra quyết định, thực hiện, và giám sát. Điều này đảm bảo tính công bằng và hiệu quả của dự án.

2.2. Yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia

Các yếu tố như chính sách môi trường, quyền lợi người dân, và hợp tác cộng đồng ảnh hưởng lớn đến mức độ tham gia của người dân. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc tăng cường thông tin và đào tạo sẽ giúp nâng cao năng lực tham gia của cộng đồng địa phương.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu sử dụng phương pháp đánh giá nhanh nông thôn (RRA) và đánh giá nông thôn có sự tham gia (PRA) để thu thập dữ liệu từ các hộ gia đình tại Quảng Trị. Kết quả cho thấy mức độ tham gia của người dân còn hạn chế, chủ yếu do thiếu thông tin và năng lực. Các giải pháp đề xuất bao gồm hoàn thiện chính sách, tăng cường đào tạo, và xây dựng mô hình tham gia phù hợp.

3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp RRA và PRA để phỏng vấn người dân tại 2 huyện, 3 xã, và 4 thôn thuộc vùng dự án REDD+. Dữ liệu được kiểm chứng thông qua thảo luận nhóm và phân tích bằng phương pháp thống kê mô tả.

3.2. Kết quả đánh giá sự tham gia

Kết quả cho thấy người dân tham gia chủ yếu ở giai đoạn thực hiện, trong khi vai trò trong lập kế hoạch và giám sát còn hạn chế. Các yếu tố như thiếu thông tin và năng lực là rào cản chính đối với sự tham gia của người dân.

IV. Giải pháp nâng cao sự tham gia của người dân

Để nâng cao sự tham gia của người dân trong dự án REDD+, nghiên cứu đề xuất các giải pháp như hoàn thiện chính sách, tăng cường đào tạo, và xây dựng mô hình tham gia phù hợp với đặc thù địa phương. Các giải pháp này nhằm đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong quá trình thực hiện dự án.

4.1. Hoàn thiện chính sách và cơ chế

Cần hoàn thiện chính sách môi trường và cơ chế hỗ trợ để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia. Điều này bao gồm việc tăng cường thông tin và đảm bảo quyền lợi người dân trong quá trình thực hiện dự án.

4.2. Tăng cường đào tạo và tuyên truyền

Việc tăng cường đào tạo và tuyên truyền sẽ giúp nâng cao nhận thức và năng lực của người dân. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh REDD+ là một sáng kiến mới và phức tạp.

Luận văn thạc sĩ: Đánh giá sự tham gia của người dân địa phương trong dự án REDD+ tại Quảng Trị, Việt Nam