Luận án tiến sĩ: Đánh giá kết quả học tập môn Tin học của học sinh THPT theo tiếp cận năng lực

• Tác giả: Đặng Ngọc Tuấn
• Người hướng dẫn: PGS. Ngô Tứ Thành
• Trường học: Đại học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận và Phương pháp dạy học
• Đề tài: Đánh Giá Kết Quả Học Tập Môn Tin Học Theo Tiếp Cận Năng Lực
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Quan điểm chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo về đổi mới đánh giá
• 1.3. Lợi ích của việc đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực
• 1.4. Thực tiễn về đánh giá kết quả học tập của học sinh hiện nay
• 1.5. Mục đích nghiên cứu
• 1.5.1. Mục đích chung
• 1.5.2. Các mục tiêu cụ thể
• 1.6. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.6.1. Khách thể nghiên cứu
• 1.6.2. Đối tượng nghiên cứu
• 1.6.3. Phạm vi nghiên cứu
• 1.7. Giả thuyết khoa học
• 1.8. Những đóng góp mới của luận án
• 1.9. Nhiệm vụ và nội dung nghiên cứu
• 1.9.1. Nhiệm vụ và nội dung nghiên cứu lý luận
• 1.9.2. Nhiệm vụ và nội dung nghiên cứu thực tiễn
• 1.9.3. Đề xuất các giải pháp hoặc phát triển các ý tưởng khoa học, mô hình mới
• 1.10. Thực nghiệm sư phạm và đánh giá
• 1.11. Phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu
• 1.11.1. Phương pháp luận nghiên cứu
• 1.11.2. Các phương pháp nghiên cứu
• 1.12. Bố cục của luận án
• 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIN HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở CẤP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
• 2.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
• 2.2. Một số khái niệm cơ bản về đánh giá trong giáo dục
• 2.3. Kết quả học tập và đánh giá kết quả học tập ở trường trung học phổ thông
• 2.4. Đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực ở trường trung học phổ thông
• 2.5. Đánh giá kết quả học tập môn Tin học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận năng lực
• 2.6. Thực trạng đánh giá kết quả học tập môn Tin học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận năng lực
• 2.7. Kết luận chương 1
• 3. QUY TRÌNH VÀ BIỆN PHÁP ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIN HỌC 10 CẤP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC
• 3.1. Một số yêu cầu đối với đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học Tin học 10 theo tiếp cận năng lực
• 3.2. Khung năng lực Tin học cấp Trung học phổ thông
• 3.3. Xây dựng tiêu chí, công cụ đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực môn Tin học 10
• 3.4. Đề xuất quy trình kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực
• 3.5. Đề xuất các biện pháp đánh giá kết quả học tập môn tin học 10 theo tiếp cận năng lực
• 3.6. Thiết kế bài kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Tin học 10 theo tiếp cận năng lực
• 3.7. Kết luận chương 2
• 4. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM VÀ ĐÁNH GIÁ
• 4.1. Mục đích thực nghiệm
• 4.2. Nội dung thực nghiệm
• 4.3. Đối tượng thực nghiệm
• 4.4. Phương pháp thực nghiệm
• 4.5. Kết quả thực nghiệm
• 4.6. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN
• PHỤ LỤC 1- PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG (dành cho giáo viên)
• PHỤ LỤC 2 - CẤU TRÚC NĂNG LỰC VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC THEO YÊU CẦU CẦN ĐẠT
• PHỤ LỤC 3 - ĐỀ ĐÁNH GIÁ THƯỜNG XUYÊN
• PHỤ LỤC 4- ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
• PHỤ LỤC 5 - ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM MINH HỌA
• PHỤ LỤC 6 - MA TRẬN ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KÌ
• PHỤ LỤC 7 - ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KÌ
• PHỤ LỤC 8 - ĐỀ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC C CHỦ ĐỀ F TIN HỌC 10
• PHỤ LỤC 9- ĐỀ ĐÁNH GIÁ THƯƠNG XUYÊN NĂNG LỰC E
• PHỤ LỤC 10 - ĐÁNH GIÁ VỀ NĂNG LỰC CHUNG
• PHỤ LỤC 11 - MA TRẬN ĐỀ CUỐI KÌ 1(1)
• PHỤ LỤC 12 - MA TRẬN ĐẶC TẢ CUỐI KÌ 1 (BGD)
• PHỤ LỤC 13 -ĐỀ CUỐI KÌ 1

I. Đánh giá kết quả học tập môn Tin học THPT theo tiếp cận năng lực

Luận án tiến sĩ của Đặng Ngọc Tuấn tập trung vào đánh giá kết quả học tập môn Tin học THPT theo hướng tiếp cận năng lực. Nghiên cứu này nhằm đổi mới phương pháp đánh giá, chuyển từ việc đánh giá kiến thức sang đánh giá năng lực học sinh. Điều này phù hợp với định hướng của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Luận án đề xuất các giải pháp cụ thể để cải thiện quy trình đánh giá, bao gồm việc xây dựng khung năng lực Tin học và thiết kế các công cụ đánh giá phù hợp.

1.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn

Luận án phân tích các khái niệm cơ bản về đánh giá kết quả học tập và tiếp cận năng lực trong giáo dục. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc đánh giá theo năng lực không chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng mà còn đánh giá quá trình học tập của học sinh. Điều này giúp học sinh nhận ra điểm mạnh và yếu của mình, từ đó cải thiện kỹ năng và kiến thức. Luận án cũng đề cập đến thực trạng đánh giá môn Tin học hiện nay, nhấn mạnh sự cần thiết của việc đổi mới phương pháp đánh giá để phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới.

1.2. Khung năng lực Tin học THPT

Luận án đề xuất khung năng lực Tin học dành cho học sinh THPT, bao gồm các năng lực đặc thù như năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo và năng lực giao tiếp. Khung năng lực này được xây dựng dựa trên yêu cầu cần đạt của chương trình Tin học 2018. Nghiên cứu cũng thiết kế các tiêu chí và công cụ đánh giá cụ thể để đo lường các năng lực này, giúp giáo viên có cơ sở khoa học trong việc đánh giá học sinh.

II. Phương pháp và quy trình đánh giá

Luận án đề xuất một quy trình đánh giá kết quả học tập môn Tin học theo hướng tiếp cận năng lực, bao gồm các bước từ xây dựng tiêu chí, thiết kế công cụ đánh giá đến thực hiện và phân tích kết quả. Quy trình này nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện trong việc đánh giá năng lực học sinh. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng các phương pháp đánh giá đa dạng, bao gồm đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ.

2.1. Thiết kế bài kiểm tra đánh giá

Luận án trình bày chi tiết quy trình thiết kế bài kiểm tra đánh giá năng lực học sinh trong môn Tin học. Các bài kiểm tra được thiết kế dựa trên khung năng lực Tin học, bao gồm các câu hỏi và bài tập đa dạng, từ lý thuyết đến thực hành. Nghiên cứu cũng đề xuất việc sử dụng các công cụ đánh giá như rubric và bảng kiểm để đảm bảo tính chính xác và công bằng trong đánh giá.

2.2. Thực nghiệm sư phạm

Luận án tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra tính hiệu quả của quy trình đánh giá đề xuất. Kết quả thực nghiệm cho thấy, việc áp dụng tiếp cận năng lực trong đánh giá giúp cải thiện đáng kể kết quả học tập của học sinh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các bài kiểm tra được thiết kế theo hướng năng lực giúp học sinh phát triển các kỹ năng cần thiết như tư duy logic, giải quyết vấn đề và sáng tạo.

III. Kết luận và kiến nghị

Luận án kết luận rằng, việc đánh giá kết quả học tập môn Tin học theo hướng tiếp cận năng lực là cần thiết và hiệu quả trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Nghiên cứu đề xuất các kiến nghị cụ thể để áp dụng rộng rãi phương pháp đánh giá này trong các trường THPT, bao gồm việc đào tạo giáo viên, cung cấp tài liệu hướng dẫn và hỗ trợ công nghệ trong đánh giá. Luận án cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục nghiên cứu và cải tiến các phương pháp đánh giá để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục hiện đại.

3.1. Giá trị thực tiễn của luận án

Luận án có giá trị thực tiễn cao, cung cấp các giải pháp cụ thể để cải thiện chất lượng đánh giá kết quả học tập môn Tin học. Các phương pháp và công cụ đánh giá được đề xuất có thể áp dụng rộng rãi trong các trường THPT, giúp giáo viên và học sinh đạt được mục tiêu giáo dục một cách hiệu quả. Nghiên cứu cũng góp phần vào việc thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá trong giáo dục phổ thông.

3.2. Hướng phát triển trong tương lai

Luận án đề xuất các hướng nghiên cứu trong tương lai, bao gồm việc mở rộng áp dụng tiếp cận năng lực trong các môn học khác và phát triển các công cụ đánh giá hiện đại, sử dụng công nghệ thông tin. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc hợp tác giữa các nhà giáo dục, nhà nghiên cứu và các tổ chức giáo dục để tiếp tục cải tiến và nâng cao chất lượng đánh giá trong giáo dục phổ thông.