I. Giới thiệu
Ngành thủy sản đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam. Sản xuất thủy sản đã đạt được nhiều thành tựu, với tổng lượng thủy sản đạt trên 5,2 triệu tấn vào năm 2011. Tuy nhiên, ngành này cũng tạo ra lượng nước thải lớn với tải trọng hữu cơ cao, chứa nhiều chất dinh dưỡng như nitơ và phospho. Nếu không được xử lý đúng cách, nước thải này có thể gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là hiện tượng phú dưỡng hóa. Do đó, việc xử lý nước thải hiệu quả là rất cần thiết. Mô hình AAO-BAF được đề xuất như một giải pháp khả thi để loại bỏ đồng thời nitơ và phospho trong nước thải chế biến thủy sản.
II. Tải trọng hữu cơ và ảnh hưởng đến xử lý nước thải
Tải trọng hữu cơ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý nước thải. Nghiên cứu cho thấy, khi tải trọng hữu cơ tăng từ 0,50 đến 1,25 kg COD/m³.ngày, hiệu suất xử lý COD vẫn duy trì trên 80%. Tuy nhiên, hiệu suất xử lý nitơ và phospho lại giảm đáng kể khi tải trọng vượt quá 0,75 kg COD/m³.ngày. Cụ thể, ở tải trọng 0,75 kg COD/m³.ngày, hiệu suất xử lý TN, NH4+-N và TP đạt lần lượt 90%, 99% và 85%. Khi tải trọng tăng lên 1,25 kg COD/m³.ngày, hiệu suất xử lý giảm xuống còn 62%, 67% và 48%. Điều này cho thấy rằng tải trọng hữu cơ có ảnh hưởng lớn đến khả năng loại bỏ nitơ và phospho trong nước thải chế biến thủy sản.
III. Công nghệ AAO BAF trong xử lý nước thải
Mô hình AAO-BAF kết hợp giữa quá trình anaerobic, anoxic và aerobic với biological aerated filter. Hệ thống này cho phép xử lý hiệu quả COD, nitơ và phospho nhờ vào việc điều chỉnh thời gian lưu bùn. Quá trình AAO chủ yếu loại bỏ chất hữu cơ và phospho, trong khi BAF tập trung vào nitrat hóa. Hệ thống này giúp giải quyết vấn đề cạnh tranh thời gian lưu bùn giữa vi sinh vật nitrat hóa và vi sinh vật tích lũy phospho. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mô hình AAO-BAF có tiềm năng lớn trong việc xử lý đồng thời nitơ và phospho trong nước thải chế biến thủy sản.
IV. Kết luận và khuyến nghị
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tải trọng hữu cơ có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả xử lý nước thải chế biến thủy sản. Mô hình AAO-BAF cho thấy khả năng loại bỏ đồng thời nitơ và phospho hiệu quả, đặc biệt ở tải trọng 0,75 kg COD/m³.ngày. Để tối ưu hóa hiệu quả xử lý, cần tiếp tục nghiên cứu và điều chỉnh các thông số vận hành của hệ thống. Việc áp dụng công nghệ này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất trong ngành thủy sản.