Công Tác Xã Hội Đối Với Người Nghiện Ma Túy Tại Huyện Kim Sơn, Ninh Bình

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Khái niệm về ma túy

1.2. Khái niệm về nghiện ma túy

1.3. Khái niệm về người nghiện ma túy

1.4. Khái niệm về công tác xã hội

1.5. Khái niệm về nhân viên công tác xã hội

1.6. Công tác xã hội đối với người nghiện ma túy

1.7. Đặc điểm địa bàn huyện Kim Sơn tỉnh Ninh Bình

1.7.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên

1.7.2. Đặc điểm kinh tế

1.7.3. Đặc điểm văn hóa xã hội

2. CHƯƠNG II: CÔNG TÁC XÃ HỘI VỚI NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN KIM SƠN TỈNH NINH BÌNH

2.1. Thực trạng người nghiện ma túy trên địa bàn huyện Kim Sơn

2.1.1. Người nghiện ma túy theo địa bàn xã giai đoạn 2016-2020

2.1.2. Người nghiện ma túy đã đi cai và chưa đi cai nghiện

2.1.3. Người nghiện ma túy theo độ tuổi

2.1.4. Về vấn đề việc làm của người nghiện ma túy

2.1.5. Trình độ học vấn của các đối tượng nghiện ma túy

2.1.6. Thu nhập bình quân hàng tháng của các đối tượng nghiện ma túy

2.1.7. Nguyên nhân tác động đến việc người nghiện ma túy sử dụng ma túy

2.2. Thực trạng hoạt động công tác xã hội với người nghiện ma túy trên địa bàn

2.2.1. Hoạt động vận động nguồn lực

2.2.2. Hoạt động kết nối trung gian

2.2.3. Hoạt động biện hộ

2.2.4. Hoạt động giáo dục

2.2.5. Hoạt động tạo sự thay đổi

2.2.6. Hoạt động trợ giúp xây dựng kế hoạch

2.2.7. Hoạt động tư vấn, trợ giúp

2.2.8. Hoạt động là người tham vấn

3. CHƯƠNG III: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI ĐỐI VỚI NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN KIM SƠN, NINH BÌNH

3.1. Những kết quả đạt được trong hoạt động công tác xã hội với người nghiện ma túy trên địa bàn huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình

3.2. Những tồn tại, hạn chế của công tác đối với người nghiện ma túy tại Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình

3.3. Một số giải pháp góp phần hoàn thiện hoạt động công tác xã hội đối với người nghiện ma túy trên địa bàn huyện Kim Sơn, Tỉnh Ninh Bình

3.3.1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy

3.3.2. Nâng cao chất lượng hiệu quả công tác cai nghiện phục hồi, giáo dục tại huyện Kim Sơn

3.3.3. Đẩy mạnh công tác cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng

3.3.4. Tăng cường thực hiện các biện pháp quản lý sau cai nghiện ma túy và công tác tái hòa nhập cộng đồng

3.3.5. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý và cán bộ trực tiếp làm công tác cai nghiện, quản lý sau cai

3.3.6. Thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác cai nghiện

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Công Tác Xã Hội Cho Người Nghiện Ma Túy

Công tác xã hội (CTXH) đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng. Theo Liên đoàn Chuyên nghiệp Xã hội Quốc tế (IFSW), CTXH thúc đẩy sự thay đổi xã hội, giải quyết vấn đề trong mối quan hệ con người, tăng quyền lực và giải phóng cho con người. CTXH can thiệp vào tương tác giữa con người và môi trường, vận dụng lý thuyết về hành vi con người và hệ thống xã hội. Mục tiêu là giúp người nghiện ma túy có cuộc sống thoải mái và dễ chịu hơn. CTXH không chỉ tập trung vào cá nhân người nghiện mà còn chú trọng đến gia đình, cộng đồng và các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến họ.

Theo đề án 32 của Thủ tướng Chính phủ, CTXH góp phần giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa con người và con người, hạn chế phát sinh các vấn đề xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của thân chủ xã hội, hướng tới một xã hội lành mạnh, công bằng, hạnh phúc cho người dân và xây dựng hệ thống an sinh xã hội tiên tiến. CTXH có thể hiểu là một nghề, một hoạt động chuyên nghiệp nhằm hỗ trợ các cá nhân, gia đình và cộng đồng nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu và tăng cường chức năng xã hội, đồng thời kết thúc môi trường xã hội về chính sách, nguồn lực và dịch vụ nhằm giúp cá nhân, gia đình và cộng đồng giải quyết và phòng các vấn đề xã hội góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

1.1. Khái Niệm Cơ Bản Về Nghiện Ma Túy Và Người Nghiện

Nghiện ma túy là một vấn đề xã hội nhức nhối, ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân và trật tự an toàn xã hội. Theo nghĩa rộng, nghiện ma túy là tình trạng một bộ phận trong xã hội có thói quen dùng các chất ma túy, tìm mọi thủ đoạn để có được các chất ma túy và sử dụng chúng bất chấp sự nghiêm cấm của pháp luật và dư luận xã hội. Theo nghĩa hẹp, nghiện ma túy là sự lệ thuộc của con người cụ thể đối với các chất ma túy, sự lệ thuộc đó đã tác động lên hệ thần kinh trung ương tạo nên những phản xạ có điều kiện không thể quên hoặc từ bỏ được.

Theo khoản 11 điều 2 chương I của Luật Phòng, chống ma túy (2008): Người nghiện ma túy là người sử dụng ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần bị phụ thuộc vào các chất này. Nghiện ma túy là một bệnh mãn tính của não bộ, quá trình điều trị phải liên tục, lâu dài. Phải kết hợp giữa sử dụng thuốc với các liệu pháp hành vi, các hỗ trợ về y tế, xã hội. Quá trình điều trị cần phải giám sát liên tục.

1.2. Vai Trò Của Nhân Viên Công Tác Xã Hội Trong Hỗ Trợ

Nhân viên CTXH đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ người nghiện ma túy. Theo Zastrow (1996), nhân viên CTXH là người được đào tạo CTXH, sử dụng kiến thức và kỹ năng để cung cấp các dịch vụ xã hội cho các cá nhân, gia đình, nhóm, cộng đồng, tổ chức, hay xã hội. Nhân viên xã hội giúp đỡ con người tăng cường năng lực đối phó và giải quyết vấn đề, giúp đỡ họ tìm kiếm các nguồn trợ giúp cần thiết, tạo điều kiện cho sự tương tác giữa các cá nhân và giữa con người với môi trường xung quanh họ, làm cho các tổ chức có trách nhiệm với con người và tác động đến các chính sách xã hội.

Nhân viên công tác xã hội có thể làm việc trong các cơ quan nhà nước ở các cấp, ở cộng đồng và trong các cơ sở cung cấp dịch vụ, trong các trung tâm như cơ sở bảo trợ xã hội, trường giáo dưỡng, mái ấm, nhà mở hay các tổ chức phi chính phủ. Khi nhân viên công tác xã hội ở những vị trí khác nhau thì vai trò và các hoạt động của họ cũng rất khác nhau, tùy theo chức năng và nhóm thân chủ mà họ làm việc.

II. Thực Trạng Nghiện Ma Túy Tại Huyện Kim Sơn Ninh Bình

Huyện Kim Sơn, Ninh Bình đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến tệ nạn ma túy. Tình hình mất ổn định an ninh trật tự (ANTT) cao do ảnh hưởng của ma túy. Số lượng người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý ngày càng tăng, gây áp lực lên nguồn lực lao động và kinh tế địa phương. Đặc biệt, phương thức và thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, gây khó khăn cho công tác phòng chống. Tỷ lệ tái nghiện sau cai vẫn còn cao, gây lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng đến quá trình tái hòa nhập cộng đồng của người nghiện.

Theo kết quả khảo sát, tính đến tháng 5/2020, trên địa bàn toàn tỉnh có hơn 2.600 người liên quan đến ma túy, trong đó có gần 700 trường hợp đang điều trị bằng thuốc Methadone, gần 900 đối tượng đang cải tạo trong các trại giam, trại tạm giam, trung tâm cai nghiện bắt buộc, số còn lại ở ngoài xã hội… đối tượng ma túy phần lớn tập trung ở độ tuổi thanh, thiếu niên, khoảng 80% có tiền án, tiền sự và trên 80% số vụ án hình sự xảy ra trên địa bàn liên quan đến đối tượng ma túy.

2.1. Số Lượng Người Nghiện Ma Túy Theo Địa Bàn Xã

Số liệu thống kê cho thấy sự phân bố không đồng đều của người nghiện ma túy trên địa bàn các xã của huyện Kim Sơn. Một số xã có số lượng người nghiện cao hơn đáng kể so với các xã khác, đòi hỏi sự tập trung nguồn lực và can thiệp đặc biệt. Việc xác định các điểm nóng về ma túy giúp các cơ quan chức năng có thể triển khai các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả hơn. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và các tổ chức xã hội để nắm bắt thông tin và có những hành động kịp thời.

(Dẫn chứng số liệu cụ thể về số người nghiện theo từng xã từ năm 2016-2020 từ tài liệu gốc).

2.2. Tình Trạng Việc Làm Và Học Vấn Của Người Nghiện

Tình trạng thất nghiệp và trình độ học vấn thấp là những yếu tố nguy cơ cao dẫn đến nghiện ma túy. Người nghiện thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm ổn định do kỳ thị xã hội và thiếu kỹ năng. Trình độ học vấn thấp cũng hạn chế cơ hội tiếp cận thông tin và kiến thức về tác hại của ma túy. Cần có các chương trình hỗ trợ đào tạo nghề và tạo việc làm cho người nghiện sau cai để giúp họ tái hòa nhập cộng đồng và có cuộc sống ổn định.

(Dẫn chứng số liệu cụ thể về tình trạng việc làm và học vấn của người nghiện từ tài liệu gốc).

2.3. Nguyên Nhân Sử Dụng Ma Túy Của Người Nghiện

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng ma túy, bao gồm áp lực từ bạn bè, tò mò, muốn giải tỏa căng thẳng, hoặc do hoàn cảnh gia đình khó khăn. Việc hiểu rõ nguyên nhân sử dụng ma túy giúp các nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia CTXH có thể thiết kế các chương trình phòng ngừa và can thiệp phù hợp. Cần có sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và cộng đồng để tạo môi trường sống lành mạnh và hỗ trợ cho những người có nguy cơ cao.

(Dẫn chứng số liệu cụ thể về nguyên nhân sử dụng ma túy từ tài liệu gốc).

III. Hoạt Động Công Tác Xã Hội Với Người Nghiện Ma Túy

CTXH triển khai nhiều hoạt động đa dạng để hỗ trợ người nghiện ma túy, bao gồm vận động nguồn lực, kết nối trung gian, biện hộ, giáo dục, tạo sự thay đổi, trợ giúp xây dựng kế hoạch, tư vấn và trợ giúp. Vận động nguồn lực giúp người nghiện tiếp cận các dịch vụ y tế, tâm lý, pháp lý và xã hội cần thiết. Kết nối trung gian giúp người nghiện xây dựng mối quan hệ với gia đình, bạn bè và cộng đồng. Biện hộ giúp người nghiện bảo vệ quyền lợi của mình và chống lại sự kỳ thị. Giáo dục giúp người nghiện nâng cao nhận thức về tác hại của ma túy và các biện pháp phòng ngừa.

Hoạt động tạo sự thay đổi giúp người nghiện thay đổi hành vi và lối sống tiêu cực. Trợ giúp xây dựng kế hoạch giúp người nghiện lập kế hoạch cai nghiện và tái hòa nhập cộng đồng. Tư vấn và trợ giúp giúp người nghiện giải quyết các vấn đề tâm lý và xã hội. Các hoạt động này cần được thực hiện một cách chuyên nghiệp và có hệ thống để đạt hiệu quả cao nhất.

3.1. Vận Động Nguồn Lực Hỗ Trợ Người Nghiện Ma Túy

Vận động nguồn lực là một trong những hoạt động quan trọng của CTXH đối với người nghiện ma túy. Hoạt động này bao gồm việc tìm kiếm và kết nối các nguồn lực từ cộng đồng, các tổ chức chính phủ và phi chính phủ để hỗ trợ người nghiện trong quá trình cai nghiện và tái hòa nhập cộng đồng. Nguồn lực có thể là tài chính, vật chất, dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, đào tạo nghề, tạo việc làm, và hỗ trợ pháp lý.

Nhân viên CTXH cần có kỹ năng vận động, thuyết phục và quản lý nguồn lực để đảm bảo rằng người nghiện nhận được sự hỗ trợ đầy đủ và kịp thời.

3.2. Tư Vấn Trợ Giúp Tâm Lý Cho Người Nghiện Ma Túy

Tư vấn và trợ giúp tâm lý là một hoạt động không thể thiếu trong CTXH đối với người nghiện ma túy. Hoạt động này giúp người nghiện giải quyết các vấn đề tâm lý, cảm xúc, và hành vi liên quan đến việc sử dụng ma túy. Nhân viên CTXH sử dụng các kỹ thuật tư vấn khác nhau để giúp người nghiện hiểu rõ hơn về bản thân, tìm ra nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng ma túy, và xây dựng các chiến lược đối phó hiệu quả.

Tư vấn và trợ giúp tâm lý cũng giúp người nghiện tăng cường động lực cai nghiện, cải thiện mối quan hệ với gia đình và bạn bè, và xây dựng một cuộc sống lành mạnh hơn.

3.3. Kết Nối Trung Gian Hỗ Trợ Tái Hòa Nhập Cộng Đồng

Kết nối trung gian là một hoạt động quan trọng giúp người nghiện tái hòa nhập cộng đồng sau khi cai nghiện. Hoạt động này bao gồm việc kết nối người nghiện với gia đình, bạn bè, các tổ chức xã hội, và các cơ quan chính quyền địa phương. Nhân viên CTXH đóng vai trò là người trung gian, giúp người nghiện xây dựng lại các mối quan hệ xã hội, tìm kiếm việc làm, và tham gia vào các hoạt động cộng đồng.

Kết nối trung gian giúp người nghiện cảm thấy được chấp nhận và hỗ trợ, từ đó tăng cường khả năng duy trì cai nghiện và xây dựng một cuộc sống ổn định.

IV. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Công Tác Xã Hội

Để nâng cao hiệu quả CTXH đối với người nghiện ma túy tại huyện Kim Sơn, Ninh Bình, cần có các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy để nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của ma túy và các biện pháp phòng ngừa. Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác cai nghiện phục hồi, giáo dục tại huyện Kim Sơn, đảm bảo người nghiện được tiếp cận các dịch vụ cai nghiện chất lượng cao. Đẩy mạnh công tác cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng, tạo điều kiện cho người nghiện được cai nghiện trong môi trường quen thuộc và được sự hỗ trợ của gia đình và cộng đồng.

Tăng cường thực hiện các biện pháp quản lý sau cai nghiện ma túy và công tác tái hòa nhập cộng đồng, giúp người nghiện duy trì cai nghiện và xây dựng một cuộc sống ổn định. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý và cán bộ trực tiếp làm công tác cai nghiện, quản lý sau cai, đảm bảo họ có đủ kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm để thực hiện nhiệm vụ. Thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác cai nghiện, học hỏi kinh nghiệm và áp dụng các phương pháp cai nghiện tiên tiến từ các nước phát triển.

4.1. Tăng Cường Tuyên Truyền Giáo Dục Phòng Chống Ma Túy

Công tác tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy cần được thực hiện thường xuyên, liên tục và đa dạng về hình thức. Sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng, tổ chức các buổi nói chuyện, hội thảo, diễn đàn, và các hoạt động văn hóa, thể thao để truyền tải thông điệp về tác hại của ma túy và các biện pháp phòng ngừa. Tập trung vào các đối tượng có nguy cơ cao, như thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên, và người lao động.

Phối hợp với các tổ chức xã hội, các trường học, và các cơ quan chính quyền địa phương để triển khai các chương trình tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy hiệu quả.

4.2. Nâng Cao Chất Lượng Công Tác Cai Nghiện Phục Hồi

Công tác cai nghiện phục hồi cần được thực hiện theo quy trình chuẩn, đảm bảo người nghiện được điều trị toàn diện về thể chất, tâm lý, và xã hội. Sử dụng các phương pháp cai nghiện hiện đại, kết hợp giữa điều trị bằng thuốc và các liệu pháp tâm lý, hành vi. Tạo môi trường cai nghiện thân thiện, hỗ trợ, và khuyến khích người nghiện tham gia tích cực vào quá trình điều trị.

Đảm bảo người nghiện được tiếp cận các dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, đào tạo nghề, và hỗ trợ pháp lý cần thiết.

4.3. Quản Lý Sau Cai Nghiện Và Tái Hòa Nhập Cộng Đồng

Công tác quản lý sau cai nghiện và tái hòa nhập cộng đồng cần được thực hiện chặt chẽ, đảm bảo người nghiện duy trì cai nghiện và xây dựng một cuộc sống ổn định. Theo dõi, giám sát người nghiện sau cai nghiện, phát hiện sớm các dấu hiệu tái nghiện và có biện pháp can thiệp kịp thời. Hỗ trợ người nghiện tìm kiếm việc làm, học tập, và tham gia vào các hoạt động xã hội.

Kết nối người nghiện với gia đình, bạn bè, và các tổ chức xã hội để tạo mạng lưới hỗ trợ vững chắc.

Công Tác Xã Hội Đối Với Người Nghiện Ma Túy Trên Địa Bàn Huyện Kim Sơn Tỉnh Ninh Bình