Cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

TÓM TẮT

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC SƠ ĐỒ

PHẦN MỞ ĐẦU

1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

1.2. Cơ sở lý luận về cơ chế quản lý tài chính đối với các trường Đại học công lập

1.3. Tổng quan về các trường đại học công lập

1.3.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại các trường đại học công lập

1.3.2. Vị trí, vai trò của các trường Đại học công lập

1.4. Cơ chế quản lý tài chính đối với trường Đại học công lập

1.4.1. Khái niệm, yêu cầu

1.4.2. Vai trò, các yếu tố ảnh hưởng

1.4.3. Nội dung chủ yếu của cơ chế quản lý tài chính đối với các trường Đại học công lập

1.5. Kinh nghiệm về quản lý tài chính tại các trường đại học công lập trong nước - trường hợp trường Đại học Công nghiệp Hà Nội và bài học cho trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội

1.5.1. Kinh nghiệm về quản lý tài chính tại các trường đại học công lập trong nước - trường hợp trường Đại học Công nghiệp Hà Nội

1.5.2. Bài học cho trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội

2. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU

2.1. Phương pháp thu thập số liệu

2.2. Phương pháp chọn mẫu

2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu

3. THỰC TRẠNG CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ - ĐHQGHN

3.1. Khái quát đặc điểm hoạt động tại trường Đại học Công nghệ - ĐHQGHN

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển

3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy

3.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ

3.1.2.2. Tổ chức bộ máy

3.1.3. Chế độ chính sách của Nhà nước liên quan đến cơ chế quản lý tài chính tại trường Đại học Công nghệ

3.2. Thực trạng cơ chế quản lý tài chính tại trường Đại học Công nghệ, ĐHQGHN

3.2.1. Cơ chế huy động, tạo nguồn lực tài chính

3.2.1.1. Thực trạng huy động, tạo nguồn lực tài chính

3.2.1.2. Xác định nguồn thu

3.2.1.3. Tổ chức và quản lý các nguồn thu

3.2.2. Cơ chế quản lý, sử dụng nguồn lực tài chính

3.2.2.1. Cơ chế phân phối chênh lệch thu – chi

3.2.2.2. Cơ chế quản lý tài sản

3.2.2.3. Cơ chế kiểm tra, kiểm soát tài chính

3.2.2.3.1. Công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ

3.2.2.3.2. Công tác kiểm tra, kiểm soát của cơ quan cấp trên

3.2.3. Đánh giá thực trạng cơ chế quản lý tài chính tại trường Đại học Công nghệ - ĐHQGHN

3.2.3.1. Những kết quả đạt được

3.2.3.2. Những tồn tại và nguyên nhân

4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ - ĐHQGHN

4.1. Định hướng phát triển tại trường Đại học Công nghệ

4.1.1. Định hướng phát triển

4.1.2. Các mục tiêu, chỉ tiêu cơ bản của Chiến lược phát triển tại trường Đại học Công nghệ năm 2015, tầm nhìn 2020

4.1.3. Xây dựng môi trường đào tạo chuẩn mực với hoạt động đào tạo chất lượng cao, trình độ cao và bồi dưỡng nhân tài, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước

4.1.4. Xây dựng môi trường nghiên cứu tích cực, môi trường trao đổi hợp tác rộng mở, năng động và hiệu quả, tiếp tục củng cố vững chắc và tăng cường năng lực nghiên cứu, phát triển quy mô và nâng cao chất lượng, giá trị thực tiễn của hoạt động khoa học - công nghệ

4.1.5. Phát triển tổ chức và đội ngũ cán bộ, xây dựng môi trường quản lý chuyên nghiệp, hiện đại, văn minh

4.1.6. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính nhằm hiện đại hóa cơ sở vật chất - kỹ thuật, nhất là trong giai đoạn chưa chuyển lên cơ sở mới ở Hòa Lạc

4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại Trường Đại học Công nghệ

4.2.1. Đa dạng hóa các nguồn lực tài chính

4.2.2. Nâng cao hiệu quả quản lý chi

4.2.3. Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản

4.2.4. Hoàn thiện cơ chế kiểm tra, kiểm soát tài chính

4.2.5. Vị trí, vai trò của Thủ trưởng đơn vị và kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ và ứng dụng CNTT vào công tác quản lý tài chính

4.3. Một số kiến nghị nhằm thực hiện giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại trường Đại học Công nghệ

4.3.1. Kiến nghị với Cơ quan quản lý Nhà nước

4.3.2. Kiến nghị với trường Đại học Công nghệ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ ĐHQGHN

Cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ - ĐHQGHN được xây dựng trên nền tảng các chính sách tài chính của Nhà nước và các quy định cụ thể của trường. Mục tiêu chính của cơ chế này là đảm bảo tính tự chủ trong quản lý ngân sách, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính. Theo Nghị định số 16/2015/NĐ-CP, các trường đại học công lập được khuyến khích tự chủ tài chính, từ đó tạo ra động lực cho việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu. Cơ chế này không chỉ giúp trường chủ động hơn trong việc huy động và sử dụng nguồn lực tài chính mà còn góp phần giảm bớt gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng, việc thực hiện cơ chế này vẫn còn nhiều hạn chế, cần có những giải pháp cụ thể để khắc phục.

1.1. Khái niệm và vai trò của cơ chế quản lý tài chính

Cơ chế quản lý tài chính tại các trường đại học công lập, bao gồm cả Đại học Công nghệ, được định nghĩa là hệ thống các quy định, chính sách và quy trình nhằm quản lý, sử dụng và kiểm soát các nguồn lực tài chính. Vai trò của cơ chế này là rất quan trọng, không chỉ trong việc đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý ngân sách, mà còn trong việc tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển bền vững của các hoạt động giáo dục và nghiên cứu. Cơ chế này giúp các trường có thể tự chủ trong việc xác định nguồn thu, tổ chức và quản lý các nguồn lực tài chính, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, việc đổi mới cơ chế quản lý tài chính là cần thiết để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội về nguồn nhân lực chất lượng cao.

II. Thực trạng cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ ĐHQGHN

Thực trạng quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ - ĐHQGHN cho thấy nhiều điểm tích cực nhưng cũng tồn tại không ít hạn chế. Trong giai đoạn 2012-2014, trường đã có những bước tiến trong việc huy động và sử dụng nguồn lực tài chính. Tuy nhiên, việc quản lý ngân sách vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là trong việc xác định nguồn thu và tổ chức các hoạt động chi tiêu. Các nguồn thu chủ yếu từ học phí và các hoạt động dịch vụ, nhưng việc khai thác các nguồn thu khác như tài trợ, nghiên cứu khoa học chưa được chú trọng. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt ngân sách cho các hoạt động quan trọng như nâng cấp cơ sở vật chất và đầu tư cho nghiên cứu. Hơn nữa, cơ chế kiểm tra, kiểm soát tài chính còn chưa thực sự hiệu quả, gây khó khăn trong việc đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý tài sản.

2.1. Đánh giá kết quả đạt được

Trong giai đoạn 2012-2014, Đại học Công nghệ - ĐHQGHN đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận trong quản lý tài chính. Trường đã chủ động trong việc xây dựng kế hoạch tài chính, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách. Việc tổ chức các hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học cũng được cải thiện, với nhiều đề tài nghiên cứu được thực hiện và công bố. Tuy nhiên, những kết quả này vẫn chưa đủ để đáp ứng yêu cầu phát triển của trường trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gia tăng. Cần có những giải pháp cụ thể để khắc phục những tồn tại, nhằm nâng cao hiệu quả của cơ chế quản lý tài chính, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của trường.

III. Giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ ĐHQGHN

Để nâng cao hiệu quả của cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ - ĐHQGHN, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, trường cần đa dạng hóa các nguồn thu, không chỉ dựa vào học phí mà còn khai thác các nguồn tài trợ từ doanh nghiệp và tổ chức. Thứ hai, cần hoàn thiện cơ chế kiểm tra, kiểm soát tài chính để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý ngân sách. Việc nâng cao nhận thức của cán bộ, giảng viên về công tác tài chính cũng là một yếu tố quan trọng. Cuối cùng, cần có sự hỗ trợ từ phía Nhà nước trong việc xây dựng các chính sách tài chính phù hợp, tạo điều kiện cho các trường đại học công lập thực hiện tự chủ tài chính một cách hiệu quả.

3.1. Đề xuất các giải pháp cụ thể

Các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại Đại học Công nghệ - ĐHQGHN bao gồm việc xây dựng một hệ thống thông tin tài chính hiện đại, giúp quản lý và theo dõi các nguồn lực tài chính một cách hiệu quả. Đồng thời, cần tổ chức các khóa đào tạo cho cán bộ, giảng viên về quản lý tài chính, nhằm nâng cao năng lực và nhận thức về tầm quan trọng của công tác tài chính trong hoạt động giáo dục. Ngoài ra, việc thiết lập các mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức cũng sẽ giúp trường có thêm nguồn lực tài chính, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Luận văn thạc sĩ về cơ chế quản lý tài chính tại Trường Đại học Công nghệ - ĐHQGHN