Chuyển Dịch Cơ Cấu Kinh Tế Ngành Ở Huyện Bố Trạch, Tỉnh Quảng Bình

Cơ cấu kinh tế ngành là tổng thể các ngành của nền kinh tế quốc dân được hợp thành theo một quan hệ tỷ lệ về lượng, thể hiện mối quan hệ giữa các ngành và phản ánh trình độ của nền kinh tế. Đến nay, có nhiều quan niệm về cơ cấu kinh tế ngành, song theo quan điểm hệ thống ta có cách tiếp cận cơ cấu kinh tế ngành như sau: “Cơ cấu kinh tế ngành là tổng thể hợp thành các ngành kinh tế quốc dân, trong mối quan hệ hữu cơ, tương tác lẫn nhau cả về số lượng và chất lượng giữa các ngành đó với nhau và với nền kinh tế quốc dân trong không gian, thời gian và những điều kiện kinh tế xã hội nhất định”[16]. Như vậy, cơ cấu kinh tế ngành phụ thuộc vào sự phân ngành kinh tế và sự phân chia này lại thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào trình độ phát triển của nền kinh tế.

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là tất yếu khách quan trong phát triển kinh tế. Phân công lao động xã hội ngày càng phát triển, khoa học công nghệ tiến bộ. Nhu cầu của con người ngày càng đa dạng và cao hơn. Cạnh tranh kinh tế quốc tế diễn ra gay gắt. Điều này đòi hỏi các quốc gia phải thường xuyên điều chỉnh cơ cấu kinh tế để thích ứng với sự thay đổi của môi trường. Chính sách phát triển kinh tế cũng đóng vai trò quan trọng. “Trong sự sản xuất xã hội ra đời sống của mình, con người có những quan hệ nhất định, tất yếu, không phụ thuộc vào ý muốn của họ, tức những quan hệ sản xuất, những quan hệ này phù hợp với trình độ phát triển nhất định của các lực lượng sản xuất vật chất của họ. Toàn bộ những quan hệ sản xuất ấy cũng hợp thành cơ cấu kinh tế xã hội” [12] 6.

Nhiều yếu tố tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành, bao gồm nguồn lực vật chất, cơ chế chính sách, trình độ phát triển của kinh tế thị trường, yếu tố khoa học công nghệ, hội nhập kinh tế quốc tế. Nguồn lực vật chất bao gồm vốn, tài nguyên thiên nhiên, cơ sở hạ tầng. Cơ chế chính sách của nhà nước tạo môi trường thuận lợi cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Trình độ phát triển kinh tế thị trường quyết định hiệu quả phân bổ nguồn lực. Khoa học công nghệ thúc đẩy năng suất lao động và tạo ra ngành nghề mới. Hội nhập kinh tế quốc tế mở ra cơ hội tiếp cận thị trường và công nghệ mới. Các nhân tố tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành . Các nguồn lực vật chất cho quá trình chuyển dịch . Cơ chế, chính sách phát triển kinh tế . Trình độ phát triển của kinh tế thị trường .

Bố Trạch có tiềm năng lớn về du lịch với Phong Nha - Kẻ Bàng, một Di sản Thế giới. Nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đặc biệt là khoáng sản. Vị trí địa lý thuận lợi, nằm trên trục giao thông Bắc - Nam. Nguồn lao động dồi dào, cần được đào tạo nâng cao kỹ năng. Tiềm năng kinh tế này cần được khai thác hiệu quả để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Hạ tầng kinh tế - xã hội còn yếu kém, đặc biệt là giao thông và năng lượng. Nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, thiếu lao động có tay nghề cao. Ngành nông nghiệp còn manh mún, năng suất thấp. Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp còn hạn chế. Thiếu vốn đầu tư cho phát triển kinh tế.

Dữ liệu từ 2013-2017 cho thấy sự chuyển dịch chậm chạp từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Tăng trưởng kinh tế chưa bền vững, phụ thuộc nhiều vào khai thác tài nguyên. Đầu tư công còn dàn trải, hiệu quả thấp. Cần phân tích sâu hơn số liệu để xác định nguyên nhân và đề xuất giải pháp.

Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của Bố Trạch. Cần đầu tư phát triển hạ tầng du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa. Xây dựng thương hiệu du lịch Bố Trạch. Khuyến khích tư nhân đầu tư vào du lịch.

Phát triển công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, công nghiệp vật liệu xây dựng, công nghiệp năng lượng tái tạo. Thu hút đầu tư vào khu công nghiệp. Ưu tiên công nghệ thân thiện với môi trường. Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp công nghiệp.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi theo hướng nâng cao giá trị gia tăng. Áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao. Xây dựng chuỗi liên kết giá trị nông sản.

Cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với tình hình thực tế và xu hướng phát triển. Quy hoạch cần tích hợp các yếu tố kinh tế, xã hội, môi trường. Đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của quy hoạch.

Ưu đãi đầu tư vào các ngành công nghiệp và dịch vụ có lợi thế cạnh tranh. Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Khuyến khích đổi mới sáng tạo. Phát triển thị trường lao động. Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Cải thiện môi trường đầu tư. Xúc tiến đầu tư vào các dự án trọng điểm. Sử dụng vốn đầu tư hiệu quả, tránh lãng phí. Tăng cường kiểm tra, giám sát các dự án đầu tư.

Đánh giá tác động của CDCCKTN đến tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, giảm nghèo, cải thiện đời sống người dân. Xác định những tác động tiêu cực và đề xuất giải pháp giảm thiểu.

Dự báo sự phát triển của các ngành kinh tế, sự thay đổi trong cơ cấu lao động, sự tác động của khoa học công nghệ. Đề xuất các kịch bản phát triển kinh tế khác nhau.

Điều chỉnh định hướng phát triển kinh tế dựa trên đánh giá hiệu quả và dự báo xu hướng. Xây dựng chiến lược phát triển kinh tế bền vững, bao trùm, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Nhắc lại các giải pháp chính đã đề xuất, bao gồm phát triển du lịch, công nghiệp, nông nghiệp, hoàn thiện quy hoạch, thu hút vốn đầu tư, phát triển nguồn nhân lực.

Tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp, đầu tư vào hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường.

Đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh, tuân thủ pháp luật, bảo vệ môi trường, tích cực tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.