Thực Hiện Chính Sách Xây Dựng Khu Dân Cư Nông Thôn Mới Kiểu Mẫu Tại Huyện Thăng Bình, Tỉnh Quảng Nam

Mục tiêu chính của chính sách xây dựng nông thôn là nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn, phát triển kinh tế - xã hội bền vững, bảo vệ môi trường và giữ gìn bản sắc văn hóa. Chính sách này tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao trình độ dân trí và cải thiện các dịch vụ công cộng. Theo Quyết định số 2663/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Nam, việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu nhằm nâng chất thực hiện các tiêu chí nông thôn mới, phát huy tối đa vai trò chủ thể của người dân, tạo ra các thôn có kinh tế hộ phát triển; có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội phù hợp; có cảnh quan, môi trường sáng, xanh, sạch đẹp; an ninh trật tự được bảo đảm.

Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn. Mô hình này không chỉ cải thiện điều kiện sống của người dân mà còn tạo ra những cơ hội phát triển kinh tế mới, góp phần giảm nghèo và nâng cao thu nhập. Đồng thời, khu dân cư kiểu mẫu còn là nơi gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tạo nên một môi trường sống văn minh, hiện đại và đậm đà bản sắc dân tộc. Đặc biệt, xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu nhằm giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa, những nét đặc trưng của từng vùng, miền; gìn giữ được “hồn quê” và cốt cách nông thôn ở Quảng Nam.

Một trong những thách thức lớn nhất là sự bất cập về tiêu chí đánh giá nông thôn mới. Các tiêu chí hiện tại đôi khi không phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, gây khó khăn trong việc triển khai và đánh giá. Cần có sự điều chỉnh và bổ sung các tiêu chí để đảm bảo tính khả thi và phù hợp với từng vùng miền. Nghiên cứu của Đỗ Kim Chung, Kim Thị Dung (2012) cho thấy tuy đã đạt được một số thành tựu đáng kể nhưng chương trình còn có sự bất cập về tiêu chí đánh giá NTM, cách tiếp cận và triển khai thực hiện chương trình.

Sự tham gia của cộng đồng dân cư là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công của chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, trên thực tế, sự tham gia của người dân còn hạn chế, chủ yếu là do thiếu thông tin, thiếu sự tin tưởng và thiếu cơ chế khuyến khích. Cần có những biện pháp để nâng cao nhận thức và khuyến khích sự tham gia chủ động của người dân vào quá trình xây dựng nông thôn mới. Nghiên cứu của Nguyễn Mậu Dũng (2012) cho thấy sự tham gia của người dân trong chương trình xây dựng nông thôn mới có vai trò cực kỳ quan trọng và được coi là chìa khóa then chốt là để đảm bảo cho sự thành công của chương trình.

Cơ sở hạ tầng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn. Cần tập trung vào việc xây dựng và nâng cấp hệ thống giao thông, điện, nước, trường học, bệnh viện, và các công trình công cộng khác. Đồng thời, cần có quy hoạch tổng thể và chi tiết để đảm bảo tính đồng bộ và hiện đại của cơ sở hạ tầng. Qua tổng kết 6 năm (2011-2016) triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, Quảng Nam có 62 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới.

Phát triển sản xuất nông nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của chương trình xây dựng nông thôn mới. Cần tập trung vào việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, và xây dựng các chuỗi giá trị nông sản. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ nông dân về vốn, kỹ thuật, và thị trường tiêu thụ. Theo nhà kinh tế học Frank Ellis (1994) [7] thì không có một định nghĩa duy nhất về thuật ngữ “Chính sách công” phù hợp với tất cả mọi người mà cách hiểu thông thường được nói đến nhiều nhất: Chính sách là các chủ trương và các biện pháp của một đảng phái hoặc Chính phủ trong các lĩnh vực chính trị - KT - XH; là sách lược và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định.

Nguồn lực đầu tư là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự thành công của chương trình xây dựng nông thôn mới. Cần tăng cường nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, huy động vốn từ các tổ chức kinh tế, và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng dân cư. Đồng thời, cần có cơ chế quản lý và sử dụng vốn hiệu quả, tránh lãng phí và thất thoát. Hiện nay, ở Việt Nam khái niệm về chính sách công có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Theo quan điểm các nhà khoa học của Viện Chính trị học [5], Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, khái niệm chính sách công xuất phát từ các vấn đề của thực tiễn như là sử dụng các nguồn lực của nhà nước đúng và hiệu quả.

Năng lực quản lý và điều hành đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Cần nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, và tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của chương trình. Nghiên cứu của Nguyễn Mậu Thái, Tô Dũng Tiến (2013) khẳng định nhận thức của người dân đặc biệt là đội ngũ cán bộ cơ sở cấp xã, thôn về chương trình xây dựng nông thôn mới có ý nghĩa quan trọng trong chỉ đạo và triển khai thực hiện chương trình.

Mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu là một trong những điểm sáng của chương trình xây dựng nông thôn mới tại Thăng Bình. Mô hình này tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao trình độ dân trí, và cải thiện các dịch vụ công cộng. Đồng thời, mô hình này còn chú trọng đến việc bảo vệ môi trường và giữ gìn bản sắc văn hóa. Cho đến nay, mô hình khu dân cư NTM kiểu mẫu theo quy mô thôn/bản đã được triển khai tại một số tỉnh, theo Bộ tiêu chí riêng của từng tỉnh, do UBND tỉnh quy định như Hà Tĩnh, Quảng Bình và ở Quảng Nam cũng chỉ mới triển khai thực hiện từ cuối năm 2016 đến nay theo bài học kinh nghiệm từ mô hình SAEMAUL UNDONG, Hàn Quốc, chưa có những đánh giá, tổng kết một cách hệ thống để nhân rộng các mô hình tốt.

Việc đánh giá hiệu quả thực tế của chính sách xây dựng nông thôn mới tại các địa phương là rất quan trọng. Cần có những tiêu chí đánh giá cụ thể và khách quan để đảm bảo tính chính xác và tin cậy. Đồng thời, cần có sự tham gia của cộng đồng dân cư vào quá trình đánh giá để đảm bảo tính minh bạch và công bằng. Nghiên cứu của Lê Đức Niêm, Trương Thành Long (2017) chỉ ra rằng sự hài lòng của người dân là khá cao và được quyết định bởi 5 nhóm nhân tố bao gồm: Sự tiếp cận của người dân, Vai trò của chính quyền, Sự am hiểu của người dân, Vai trò kiểm tra của người dân và Đánh giá của người dân.

Để đảm bảo sự phát triển bền vững của nông thôn mới trong tương lai, cần có những định hướng rõ ràng và cụ thể. Cần tập trung vào việc phát triển kinh tế xanh, bảo vệ môi trường, và giữ gìn bản sắc văn hóa. Đồng thời, cần có sự tham gia của cộng đồng dân cư vào quá trình xây dựng và thực hiện các định hướng này. Đối tượng nghiên cứu của Luận văn là việc thực hiện chính sách xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam.

Cộng đồng dân cư đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển nông thôn mới. Cần tạo điều kiện để người dân tham gia vào quá trình hoạch định chính sách, thực hiện các dự án, và giám sát các hoạt động. Đồng thời, cần có cơ chế khuyến khích sự tham gia chủ động và sáng tạo của người dân. Nghiên cứu của Nguyễn Mậu Dũng (2012) cho thấy sự tham gia của người dân trong chương trình xây dựng nông thôn mới có vai trò cực kỳ quan trọng và được coi là chìa khóa then chốt là để đảm bảo cho sự thành công của chương trình.