Nghiên cứu chính sách khoa học và công nghệ cho phát triển ngành công nghiệp cá tra tại Đồng bằng sông Cửu Long

• Tác giả: Phạm Ngọc Minh
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Văn Khánh
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý Khoa học và Công nghệ
• Đề tài: Chính sách khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ CHÍNH SÁCH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN CỤM NGÀNH
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về cụm ngành công nghiệp và các liên kết hình thành cụm ngành công nghiệp
• 1.2. Nghiên cứu về cụm ngành công nghiệp ở nước ngoài
• 1.3. Nghiên cứu về cụm ngành công nghiệp ở Việt Nam
• 1.4. Các liên kết hình thành cụm ngành công nghiệp
• 1.5. Tổng quan nghiên cứu về chính sách khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp
• 1.5.1. Nghiên cứu về chính sách khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp ở nước ngoài
• 1.5.2. Nghiên cứu về chính sách khoa học và công nghệ có liên quan đến cụm ngành công nghiệp ở Việt Nam
• 1.6. Nhận xét chung về tổng quan nghiên cứu
• 1.7. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHÍNH SÁCH KH&CN THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN CỤM NGÀNH CÔNG NGHIỆP
• 2.1. Cơ sở lý luận về chính sách KH&CN thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp
• 2.1.1. Cơ sở lý luận về chính sách khoa học và công nghệ
• 2.1.2. Cơ sở lý luận về cụm ngành công nghiệp và các liên kết hình thành cụm ngành công nghiệp
• 2.2. Kinh nghiệm thực tiễn về chính sách khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp
• 2.2.1. Chính sách KH&CN thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp của nước ngoài
• 2.2.2. Chính sách KH&CN có liên quan đến hỗ trợ cụm ngành công nghiệp ở Việt Nam
• 2.3. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG VỀ CHÍNH SÁCH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN CỤM NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỦY SẢN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (TRƯỜNG HỢP CỤM NGÀNH CÔNG NGHIỆP CÁ TRA)
• 3.1. Tổng quan về ngành thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2. Thực trạng chính sách KH&CN và hoạt động KH&CN thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.1. Các chính sách KH&CN liên quan đến phát triển cụm ngành công nghiệp
• 3.2.2. Chính sách KH&CN và các chính sách liên quan hỗ trợ phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.3. Đánh giá tác động của chính sách KH&CN đến phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.4. Tình hình và kết quả hoạt động KH&CN phục vụ phát triển ngành cá tra và cụm ngành công nghiệp cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.5. Những thành tựu khoa học và công nghệ
• 3.2.6. Những mặt nhược điểm và hạn chế
• 3.2.7. Những vấn đề đặt ra cho chính sách KH&CN nhằm thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.8. Thực trạng hình thành và phát triển cụm ngành công nghiệp cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.9. Các liên kết mạng lưới hình thành và phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản
• 3.2.10. Hiện trạng ngành cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.2.11. Thực trạng hình thành và phát triển cụm ngành công nghiệp ngành cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 3.3. Tiểu kết chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP CHÍNH SÁCH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ NHẰM THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN CÁC CỤM NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỦY SẢN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (TRƯỜNG HỢP CỤM NGÀNH CÔNG NGHIỆP CÁ TRA)
• 4.1. Bối cảnh và định hướng chính sách KH&CN phục vụ phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 4.2. Mục tiêu phát triển các cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng ĐBSCL
• 4.3. Định hướng chính sách KH&CN thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long
• 4.4. Đề xuất hoàn thiện chính sách và các giải pháp thực hiện chính sách khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản vùng đồng bằng sông Cửu Long (trường hợp cụm ngành công nghiệp cá tra)
• 4.5. Quan điểm chính sách
• 4.6. Mục tiêu chính sách
• 4.7. Nội dung chính sách
• 4.8. Dự kiến lộ trình thực hiện chính sách và dự báo tác động chính sách
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH

I. Giới thiệu về chính sách khoa học và công nghệ

Chính sách khoa học và công nghệ (KH&CN) đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp, đặc biệt là ngành thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long. Chính sách này không chỉ tạo ra khung pháp lý cho hoạt động nghiên cứu và phát triển mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc áp dụng công nghệ mới. Theo Michael Porter, cụm ngành công nghiệp là sự tập trung của các công ty trong cùng lĩnh vực, tạo ra mối liên kết sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc phát triển cụm ngành công nghiệp thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long cần được xem xét trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của KH&CN.

1.1. Tầm quan trọng của chính sách KH CN

Chính sách KH&CN không chỉ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm mà còn tạo điều kiện cho việc hình thành các liên kết giữa các doanh nghiệp trong ngành thủy sản. Việc áp dụng công nghệ mới trong sản xuất và chế biến thủy sản sẽ giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế. Đặc biệt, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, chính sách KH&CN cần phải linh hoạt và thích ứng để đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành thủy sản.

II. Thực trạng ngành thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long

Ngành thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long có nhiều tiềm năng phát triển với diện tích nuôi trồng lớn và sản lượng cao. Tuy nhiên, ngành này cũng đang đối mặt với nhiều thách thức như ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu và sự cạnh tranh từ các nước khác. Chính sách KH&CN hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển bền vững cho ngành thủy sản. Các doanh nghiệp cần được hỗ trợ trong việc đổi mới công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

2.1. Những thành tựu và thách thức

Ngành thủy sản đã đạt được nhiều thành tựu trong việc tăng sản lượng và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải giải quyết, bao gồm việc cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển các mô hình sản xuất bền vững. Chính sách KH&CN cần phải được điều chỉnh để hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc ứng dụng công nghệ mới và phát triển bền vững.

III. Đề xuất giải pháp chính sách KH CN

Để thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp thủy sản tại Đồng bằng sông Cửu Long, cần có những giải pháp chính sách KH&CN cụ thể. Các giải pháp này bao gồm việc tăng cường đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc áp dụng công nghệ mới và cải thiện chất lượng sản phẩm. Đồng thời, cần xây dựng các chương trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của ngành thủy sản.

3.1. Tăng cường đầu tư cho nghiên cứu và phát triển

Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành thủy sản. Chính phủ cần có các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ mới, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức nghiên cứu và trường đại học hợp tác với doanh nghiệp trong việc phát triển sản phẩm và công nghệ mới.