Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp Tại Huyện Lục Yên, Tỉnh Yên Bái

Thuế TNDN là nguồn thu quan trọng của ngân sách nhà nước. Ở Việt Nam, đây là một sắc thuế chính, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu NSNN hàng năm. Cụ thể, tỷ trọng thuế TNDN trong tổng số thu NSNN (trừ dầu thô) đã tăng từ 13,6% trong năm 2017 lên 16% trong năm 2022. Thuế TNDN là công cụ quan trọng của Nhà nước trong việc điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Nhà nước ban hành một hệ thống chính sách pháp luật về thuế TNDN áp dụng chung cho các cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế, tạo ra sự bình đẳng trong cạnh tranh, góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển.

Theo Luật quản lý thuế năm 2019: “Thuế là khoản nộp ngân sách nhà nước bắt buộc của tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân theo quy định của các luật thuế”. Thuế TNDN là những khoản thu dưới dạng tiền tệ hoặc hiện vật của các tổ chức cá nhân nhận được từ các hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ, từ lao động, từ quyền sở hữu, quyền sử dụng về tài sản, tiền vốn mà có hoặc các khoản thu nhập khác mà xã hội dành cho trong một thời kỳ nhất định thường là một năm. Thuế TNDN là một loại thuế đánh vào thu nhập phát sinh của cơ sở sản xuất kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định thường là một kỳ kinh doanh.

Trong toàn bộ quá trình kinh doanh, các doanh nghiệp thường có xu hướng tìm cách kê khai giảm lợi nhuận trước thuế để giảm số thuế TNDN phải nộp. Nguyên nhân chính của hành vi này là trong quá trình kinh doanh, các công ty có nhiều khoản chi không chính thức đã phải chi nhưng không có hóa đơn chứng từ và không được trừ khi tính thuế TNDN. Mặt khác, do văn hóa doanh nghiệp và ý thức trách nhiệm xã 2 hội của các doanh nghiệp chưa cao, mức xử phạt hành vi kê khai sai, kê khai thiếu thuế hay trốn thuế chưa đủ sức răn đe nên tình trạng trốn, nợ thuế diễn ra phổ biến. Sự vi phạm hành chính và nợ đọng về thuế, tỷ lệ các công ty bị phạt hành chính có xu hướng tăng.

Việc phân công nhiệm vụ quản lý thuế trong Chi cục thuế huyện Lục Yên còn nhiều bất cập do sự kiêm nhiệm trong công tác quản lý người nộp thuế, kiểm tra thuế và quản lý nợ thuế, chưa duy trì được sự kết nối thường xuyên giữa cơ quan thuế với các đối tượng nộp thuế làm cho nhiều phần nhiệm vụ quản lý bị rối, thiếu tính chuyên môn hóa, tốc độ xử lý công việc bị chậm. Các công ty/doanh nghiệp còn mất nhiều thời gian để làm các thủ tục hành chính về thuế trong một năm.

Tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế là một hoạt động không thể thiếu trong công tác quản lý thuế. Chi cục thuế thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị đối thoại với người nộp thuế để giải đáp các vướng mắc về chính sách thuế, thủ tục hành chính thuế. Điều này giúp người nộp thuế nắm bắt kịp thời các chính sách thuế mới nhất Lục Yên, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào quản lý thuế là một xu hướng tất yếu. CNTT giúp cơ quan thuế tự động hóa các quy trình nghiệp vụ, giảm thiểu sai sót, nâng cao hiệu quả công tác. Chi cục Thuế cần đầu tư vào hạ tầng CNTT, phần mềm quản lý thuế, đào tạo cán bộ sử dụng thành thạo các ứng dụng CNTT.

Công tác thanh tra, kiểm tra thuế là một công cụ quan trọng để phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật thuế. Chi cục thuế cần xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra hàng năm, tập trung vào các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế. Cần tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng khác như công an, viện kiểm sát để xử lý nghiêm các trường hợp trốn thuế, gian lận thuế.

Việc lập tờ khai thuế TNDN đòi hỏi sự cẩn thận và chính xác. Doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ các thông tin về doanh thu, chi phí, thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ, ưu đãi thuế. Cần đảm bảo rằng các số liệu trên tờ khai khớp với số liệu trên sổ sách kế toán và các chứng từ liên quan.

Thu nhập chịu thuế là cơ sở để tính thuế TNDN. Doanh nghiệp cần xác định đúng thu nhập chịu thuế theo quy định của pháp luật. Các khoản chi phí được trừ là các khoản chi phí hợp lý, hợp lệ liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần lưu ý các quy định về các khoản chi phí không được trừ khi tính thuế TNDN.

Việc sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như tiết kiệm chi phí in ấn, lưu trữ, vận chuyển hóa đơn. HĐĐT giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro mất mát, hư hỏng hóa đơn. HĐĐT giúp doanh nghiệp thực hiện kê khai, nộp thuế nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Quy trình sử dụng hóa đơn điện tử bao gồm các bước đăng ký sử dụng HĐĐT, tạo lập hóa đơn điện tử, phát hành hóa đơn điện tử, gửi hóa đơn điện tử cho khách hàng, lưu trữ hóa đơn điện tử. Doanh nghiệp cần tuân thủ đúng quy trình sử dụng HĐĐT theo quy định của pháp luật.

Cán bộ thuế cần được trang bị kiến thức chuyên môn sâu rộng, kỹ năng quản lý thuế hiện đại. Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuế về các lĩnh vực như luật thuế, kế toán, tài chính, công nghệ thông tin. Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thuế giúp cán bộ thuế làm việc hiệu quả hơn, giảm thiểu sai sót.

Quản lý rủi ro thuế là một công cụ quan trọng để phát hiện và ngăn chặn các hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Chi cục thuế cần xây dựng hệ thống quản lý rủi ro thuế dựa trên việc thu thập, phân tích dữ liệu về thuế. Hệ thống quản lý rủi ro thuế giúp cơ quan thuế tập trung nguồn lực vào các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế.