Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động tại Việt Nam, việc duy trì nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành thách thức lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty gia công xuất khẩu như Công ty TNHH Dae Yun (Việt Nam). Theo báo cáo nhân sự của công ty, tỷ lệ nghỉ việc đã tăng từ 12,2% năm 2018 lên 21,5% năm 2020, gây ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất và chi phí đào tạo nhân sự mới. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên tại công ty này, từ đó đề xuất các giải pháp quản trị nhằm nâng cao sự hài lòng và giữ chân nhân viên. Nghiên cứu tập trung khảo sát nhân viên ký hợp đồng chính thức làm việc tại công ty từ 1 năm trở lên, với dữ liệu thu thập từ tháng 1/2018 đến tháng 5/2021. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý trong việc cải thiện môi trường làm việc, tăng cường động lực và giảm thiểu tỷ lệ nghỉ việc, góp phần ổn định và phát triển nguồn nhân lực bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên mô hình Job Descriptive Index (JDI) của Smith và cộng sự (1969), một trong những công cụ đánh giá sự hài lòng trong công việc được sử dụng rộng rãi. Mô hình JDI bao gồm năm khía cạnh chính: bản chất công việc, cơ hội đào tạo và thăng tiến, mối quan hệ với cấp trên, đồng nghiệp và thu nhập. Nghiên cứu còn mở rộng thêm ba yếu tố gồm phúc lợi công ty, điều kiện làm việc và đánh giá thành tích, dựa trên các nghiên cứu trong và ngoài nước nhằm phù hợp với bối cảnh thực tế tại Công ty TNHH Dae Yun (Việt Nam). Các khái niệm chính được sử dụng gồm:

  • Bản chất công việc: mức độ thú vị, thách thức và phù hợp với năng lực cá nhân.
  • Cơ hội đào tạo và thăng tiến: khả năng phát triển nghề nghiệp và thăng tiến trong tổ chức.
  • Mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp: sự hỗ trợ, tin tưởng và hợp tác trong công việc.
  • Thu nhập và phúc lợi: mức độ công bằng và hợp lý của lương, thưởng và các chế độ phúc lợi.
  • Điều kiện làm việc: môi trường, trang thiết bị và an toàn lao động.
  • Đánh giá thành tích: sự công bằng, kịp thời và minh bạch trong đánh giá hiệu quả công việc.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính thực hiện phỏng vấn nhóm với 20 cán bộ, nhân viên có kinh nghiệm quản lý và sản xuất nhằm hiệu chỉnh thang đo và xây dựng bảng câu hỏi. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát chính thức với mẫu 300 nhân viên ký hợp đồng chính thức làm việc từ 1 năm trở lên tại công ty, sử dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện. Dữ liệu được thu thập qua bảng câu hỏi Likert 5 điểm với 40 phát biểu liên quan đến các yếu tố nghiên cứu. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các kỹ thuật: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy tuyến tính và kiểm định sự khác biệt mức độ hài lòng theo đặc điểm nhân khẩu học. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 1/2018 đến tháng 5/2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của bản chất công việc: Yếu tố này có tác động tích cực và mạnh mẽ nhất đến sự hài lòng trong công việc với hệ số hồi quy β = 0,32 (p < 0,01). Nhân viên đánh giá cao công việc thú vị, thách thức và phù hợp với năng lực cá nhân.
  2. Cơ hội đào tạo và thăng tiến: Có ảnh hưởng tích cực đáng kể (β = 0,25, p < 0,01). Khoảng 68% nhân viên đồng ý rằng công ty tạo điều kiện đào tạo và cơ hội thăng tiến công bằng.
  3. Mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp: Cả hai yếu tố đều có ảnh hưởng tích cực, trong đó mối quan hệ với cấp trên có hệ số β = 0,22 và với đồng nghiệp β = 0,18 (p < 0,05). Nhân viên cảm nhận sự hỗ trợ và hợp tác tốt từ cấp trên và đồng nghiệp giúp tăng sự hài lòng.
  4. Thu nhập và phúc lợi: Thu nhập có ảnh hưởng tích cực nhưng mức độ thấp hơn (β = 0,15, p < 0,05), trong khi phúc lợi công ty cũng đóng vai trò quan trọng với β = 0,14 (p < 0,05).
  5. Điều kiện làm việc và đánh giá thành tích: Điều kiện làm việc có tác động tích cực (β = 0,12, p < 0,05), còn đánh giá thành tích có ảnh hưởng nhỏ hơn nhưng vẫn có ý nghĩa thống kê (β = 0,10, p < 0,05).

Ngoài ra, kết quả kiểm định sự khác biệt mức độ hài lòng theo đặc điểm nhân khẩu học cho thấy: nhân viên có thời gian làm việc trên 3 năm có mức độ hài lòng cao hơn 15% so với nhóm dưới 3 năm; nữ nhân viên có mức độ hài lòng cao hơn nam khoảng 8%; nhân viên có thu nhập trên mức trung bình cũng hài lòng hơn 12% so với nhóm thu nhập thấp hơn. Các dữ liệu này có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh mức độ hài lòng theo từng nhóm đặc điểm.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng của bản chất công việc và cơ hội phát triển nghề nghiệp trong việc nâng cao sự hài lòng của nhân viên. Mối quan hệ tích cực với cấp trên và đồng nghiệp cũng là yếu tố then chốt tạo động lực làm việc và gắn bó tổ chức. Mức thu nhập và phúc lợi mặc dù có ảnh hưởng nhưng không phải là yếu tố quyết định duy nhất, phản ánh xu hướng nhân viên ngày càng quan tâm đến môi trường làm việc và cơ hội phát triển hơn là chỉ thu nhập. Điều kiện làm việc và đánh giá thành tích cũng góp phần tạo nên sự hài lòng tổng thể, nhất là trong ngành gia công sản phẩm giày da có tính chất lao động phổ thông và yêu cầu an toàn cao. So với các nghiên cứu tại các ngành khác như ngân hàng hay xây dựng, kết quả tại Dae Yun cho thấy sự tương đồng về các yếu tố ảnh hưởng nhưng có sự khác biệt về mức độ tác động, phù hợp với đặc thù ngành và văn hóa doanh nghiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường thiết kế công việc hấp dẫn và phù hợp năng lực: Ban lãnh đạo cần xây dựng các công việc đa dạng, thách thức và phù hợp với kỹ năng nhân viên nhằm nâng cao sự hứng thú và phát huy tối đa năng lực cá nhân. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng.
  2. Phát triển chương trình đào tạo và lộ trình thăng tiến minh bạch: Xây dựng các khóa đào tạo kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm, đồng thời công khai chính sách thăng tiến công bằng để tạo động lực phát triển nghề nghiệp. Chủ thể thực hiện: phòng nhân sự, trong vòng 12 tháng.
  3. Củng cố mối quan hệ giữa cấp trên và nhân viên: Đào tạo kỹ năng lãnh đạo cho quản lý trực tiếp, tăng cường giao tiếp, hỗ trợ và khích lệ nhân viên nhằm xây dựng môi trường làm việc thân thiện, tin cậy. Thời gian: 6 tháng.
  4. Cải thiện chính sách thu nhập và phúc lợi: Đánh giá lại mức lương, thưởng và các chế độ phúc lợi để đảm bảo tính công bằng, hợp lý, đồng thời bổ sung các phúc lợi phù hợp với nhu cầu nhân viên như bảo hiểm sức khỏe, nghỉ dưỡng. Thời gian: 12 tháng.
  5. Nâng cao điều kiện làm việc và hệ thống đánh giá thành tích: Đầu tư trang thiết bị, đảm bảo an toàn lao động và xây dựng hệ thống đánh giá thành tích minh bạch, kịp thời, làm cơ sở cho khen thưởng và phát triển nhân viên. Chủ thể: phòng hành chính và nhân sự, trong 6-9 tháng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý nhân sự các doanh nghiệp sản xuất, gia công: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách quản trị nhân sự hiệu quả, giảm tỷ lệ nghỉ việc và nâng cao năng suất lao động.
  2. Chuyên gia tư vấn quản trị nhân sự và phát triển tổ chức: Tài liệu tham khảo hữu ích trong việc thiết kế các chương trình đào tạo, đánh giá và phát triển nhân viên phù hợp với đặc thù ngành nghề.
  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị kinh doanh, Quản trị nhân sự: Cung cấp khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn để học tập và phát triển nghiên cứu sâu hơn về sự hài lòng trong công việc.
  4. Các nhà hoạch định chính sách lao động và phát triển nguồn nhân lực: Thông tin về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người lao động giúp xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động trong bối cảnh hội nhập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Sự hài lòng trong công việc được định nghĩa như thế nào?
    Sự hài lòng trong công việc là trạng thái cảm xúc tích cực của nhân viên khi các nhu cầu và mong muốn về công việc được đáp ứng, bao gồm các khía cạnh như bản chất công việc, thu nhập, mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp, phúc lợi và điều kiện làm việc.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của nhân viên tại Dae Yun?
    Bản chất công việc được xác định là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, chiếm hệ số hồi quy β = 0,32, cho thấy công việc thú vị, thách thức và phù hợp năng lực là động lực quan trọng nhất.

  3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính (phỏng vấn nhóm) và định lượng (khảo sát bảng hỏi với mẫu 300 nhân viên), sử dụng phân tích thống kê như Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy tuyến tính để kiểm định mô hình.

  4. Có sự khác biệt về mức độ hài lòng theo đặc điểm nhân khẩu học không?
    Có, nhân viên làm việc trên 3 năm, nữ giới và nhóm có thu nhập cao hơn có mức độ hài lòng cao hơn so với các nhóm còn lại, phản ánh sự ảnh hưởng của kinh nghiệm, giới tính và thu nhập đến thái độ công việc.

  5. Làm thế nào để doanh nghiệp cải thiện sự hài lòng của nhân viên?
    Doanh nghiệp cần tập trung vào thiết kế công việc phù hợp, phát triển cơ hội đào tạo và thăng tiến, củng cố mối quan hệ lãnh đạo - nhân viên, cải thiện chính sách thu nhập và phúc lợi, đồng thời nâng cao điều kiện làm việc và hệ thống đánh giá thành tích minh bạch.

Kết luận

  • Luận văn đã xác định tám yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên tại Công ty TNHH Dae Yun (Việt Nam), trong đó bản chất công việc và cơ hội đào tạo thăng tiến là quan trọng nhất.
  • Kết quả nghiên cứu phù hợp với các lý thuyết và nghiên cứu trước đây, đồng thời phản ánh đặc thù ngành gia công sản phẩm giày da tại Việt Nam.
  • Phân tích sự khác biệt theo đặc điểm nhân khẩu học giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu và thái độ của từng nhóm nhân viên.
  • Đề xuất các giải pháp quản trị cụ thể nhằm nâng cao sự hài lòng, giảm tỷ lệ nghỉ việc và tăng hiệu quả sản xuất.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả trong vòng 12 tháng, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các doanh nghiệp cùng ngành để so sánh và hoàn thiện mô hình.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao sự hài lòng và giữ chân nhân viên tài năng tại doanh nghiệp của bạn!