I. Tính cấp thiết của đề tài
Tính cấp thiết của đề tài "Biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự" được xác định qua vai trò quan trọng của thi hành án trong việc thực hiện các bản án, quyết định của Tòa án. Thi hành án không chỉ là giai đoạn cuối cùng trong quy trình tố tụng mà còn là yếu tố quyết định sự nghiêm minh của pháp luật. Để quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức được bảo vệ, việc thực hiện các biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự là rất cần thiết. Theo Điều 106 Hiến pháp 2013, bản án phải được tôn trọng và thực hiện, tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều bản án không được thi hành kịp thời, gây khó khăn cho các bên liên quan. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nghiên cứu, hoàn thiện các biện pháp bảo đảm thi hành án nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật. Nghiên cứu này không chỉ giúp làm rõ các quy định hiện hành mà còn chỉ ra những hạn chế, bất cập trong thực tiễn thi hành án, từ đó đưa ra các kiến nghị nhằm cải thiện hệ thống pháp luật về thi hành án dân sự.
II. Tình hình nghiên cứu
Tình hình nghiên cứu về biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự tại Việt Nam cho thấy đây là một lĩnh vực còn nhiều hạn chế. Mặc dù có một số công trình nghiên cứu đã đề cập đến các biện pháp bảo đảm thi hành án, nhưng chưa có nghiên cứu nào đi sâu vào phân tích toàn diện, tổng thể cả về lý luận và thực tiễn. Các tác phẩm như "Bàn về những khó khăn trong thực thi biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự" của Đình Duy Bằng hay "Một số vấn đề về các biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự" của Đăng Ngọc Duy chỉ dừng lại ở những khía cạnh nhất định mà chưa có cái nhìn tổng quát. Những nghiên cứu này cần được mở rộng hơn, để từ đó có thể đưa ra những giải pháp khả thi cho các vấn đề còn tồn tại trong thực tiễn thi hành án dân sự. Việc tổng hợp và phân tích các công trình nghiên cứu trước đây sẽ tạo nền tảng vững chắc cho những kiến nghị trong luận văn này.
III. Mục đích và nhiệm vụ của việc nghiên cứu đề tài
Mục đích của nghiên cứu đề tài này là làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự, đồng thời phân tích, đánh giá các quy định pháp luật hiện hành. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc xác định khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của biện pháp bảo đảm thi hành án, cũng như tìm hiểu cơ sở pháp lý của các quy định hiện hành. Bên cạnh đó, luận văn sẽ phân tích thực trạng áp dụng các biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự trong thực tiễn, từ đó chỉ ra những hạn chế, bất cập và kiến nghị các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật. Việc hoàn thiện các quy định pháp luật về thi hành án dân sự là cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và nâng cao tính hiệu lực của hệ thống pháp luật.
IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
Luận văn này không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn mang tính thực tiễn cao. Về phương diện lý luận, nghiên cứu sẽ góp phần làm phong phú thêm nền tảng lý thuyết về thi hành án dân sự, từ đó giúp các nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này. Về phương diện thực tiễn, các kiến nghị và giải pháp được đưa ra trong luận văn sẽ là tài liệu tham khảo quý báu cho các nhà lập pháp, cơ quan thi hành án, và các tổ chức, cá nhân liên quan. Đặc biệt, việc nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự sẽ góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, đồng thời nâng cao tính nghiêm minh của pháp luật trong xã hội.
V. Các phương pháp nghiên cứu của đề tài
Luận văn sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau để đạt được mục tiêu đề ra. Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử được áp dụng làm cơ sở cho việc phân tích, đánh giá các vấn đề pháp lý. Phương pháp so sánh sẽ được sử dụng để chỉ ra sự khác biệt và tương đồng giữa các quy định pháp luật hiện hành và các quy định trước đây. Bên cạnh đó, phương pháp phân tích và bình luận sẽ giúp làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự. Cuối cùng, phương pháp tổng hợp sẽ được áp dụng để khái quát hóa thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành án, từ đó đưa ra các giải pháp khả thi nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về thi hành án dân sự.
VI. Bố cục của luận văn
Luận văn được cấu trúc thành ba chương chính, ngoài phần mở đầu và kết luận. Chương 1 sẽ tập trung vào các vấn đề lý luận về biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự, bao gồm khái niệm, đặc điểm và ý nghĩa của các biện pháp này. Chương 2 sẽ phân tích thực trạng pháp luật hiện hành về biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự, từ đó chỉ ra những hạn chế và bất cập trong quá trình áp dụng. Cuối cùng, Chương 3 sẽ đi vào thực tiễn thực hiện các biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự và đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực này. Bố cục này giúp người đọc dễ dàng theo dõi và hiểu rõ hơn về các vấn đề được nghiên cứu trong luận văn.
