I. Giới thiệu và cơ sở lý luận
Khóa luận tốt nghiệp 'Ảnh hưởng của vị trí hái lá dâu đến năng suất và chất lượng kén tằm' tập trung vào việc nghiên cứu mối quan hệ giữa vị trí hái lá dâu và hiệu quả nuôi tằm. Cây dâu tằm (Morus alba L.) là nguồn thức ăn chính cho tằm, và chất lượng lá dâu ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của tằm và chất lượng kén. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định vị trí hái lá phù hợp để tối ưu hóa năng suất và chất lượng kén tằm.
1.1. Cơ sở lý luận
Cây dâu tằm là loại cây công nghiệp lâu năm, được trồng chủ yếu để lấy lá nuôi tằm. Chất lượng lá dâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời gian sinh trưởng, kỹ thuật canh tác, và điều kiện môi trường. Tằm dâu (Bombyx mori L.) là loài đơn thực, chỉ ăn lá dâu, do đó chất lượng lá dâu quyết định sự phát triển của tằm và chất lượng tơ kén.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá ảnh hưởng của vị trí hái lá dâu đến năng suất và chất lượng kén tằm. Nghiên cứu này nhằm xác định vị trí hái lá tối ưu để nâng cao hiệu quả nuôi tằm, giảm thiểu lãng phí thức ăn và cải thiện chất lượng tơ kén.
II. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện vào vụ Xuân năm 2021 tại Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Thí nghiệm được thiết kế với 4 công thức hái lá, bố trí theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn toàn với 3 lần nhắc lại. Mỗi lần nhắc lại nuôi 300 con tằm. Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm sinh trưởng, sinh lý, hóa sinh của cây dâu, và các chỉ tiêu năng suất, chất lượng tơ kén.
2.1. Thiết kế thí nghiệm
Thí nghiệm được thiết kế với 4 công thức hái lá: CT1 (lá non), CT2 (lá bánh tẻ), CT3 (lá già), và CT4 (lá hỗn hợp). Mỗi công thức được bố trí ngẫu nhiên với 3 lần nhắc lại. Mỗi lần nhắc lại nuôi 300 con tằm để đảm bảo độ chính xác của kết quả.
2.2. Chỉ tiêu theo dõi
Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm: chỉ số SPAD, hàm lượng nước trong lá, hàm lượng protein, khối lượng tằm, khối lượng tuyến tơ, tỷ lệ lên né, tỷ lệ kết kén, và chất lượng tơ. Các chỉ tiêu này được đo lường và phân tích để đánh giá ảnh hưởng của vị trí hái lá đến năng suất và chất lượng kén tằm.
III. Kết quả và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy các chỉ tiêu sinh lý như hàm lượng nước và protein cao nhất ở lá non (CT1), trong khi chỉ số SPAD và khối lượng chất khô đạt cao nhất ở lá già (CT3). Khối lượng tằm và tuyến tơ cao hơn khi cho tằm ăn lá non và bánh tẻ. Tỷ lệ lên né, kết kén, và chất lượng kén đạt cao nhất khi tằm ăn lá già (CT3).
3.1. Ảnh hưởng đến sinh trưởng tằm
Kết quả cho thấy khối lượng tằm và tuyến tơ cao hơn khi tằm được cho ăn lá non và bánh tẻ. Điều này cho thấy lá non và bánh tẻ có hàm lượng dinh dưỡng cao, phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của tằm trong giai đoạn sinh trưởng.
3.2. Ảnh hưởng đến chất lượng kén
Tỷ lệ lên né, kết kén, và chất lượng kén đạt cao nhất khi tằm ăn lá già (CT3). Điều này cho thấy lá già có hàm lượng chất xơ và carbohydrate cao, phù hợp với giai đoạn kết kén của tằm. Chất lượng tơ cũng đạt cao nhất khi tằm ăn lá non (CT1), với chiều dài tơ đơn và độ bền tơ tốt hơn.
IV. Kết luận và đề xuất
Nghiên cứu kết luận rằng vị trí hái lá dâu có ảnh hưởng đáng kể đến năng suất và chất lượng kén tằm. Lá non phù hợp cho giai đoạn sinh trưởng của tằm, trong khi lá già phù hợp cho giai đoạn kết kén. Đề xuất áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất để nâng cao hiệu quả nuôi tằm và chất lượng tơ kén.
4.1. Kết luận
Nghiên cứu xác định rằng vị trí hái lá dâu ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng kén tằm. Lá non và bánh tẻ phù hợp cho giai đoạn sinh trưởng, trong khi lá già phù hợp cho giai đoạn kết kén.
4.2. Đề xuất
Đề xuất áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất bằng cách điều chỉnh vị trí hái lá dâu theo từng giai đoạn phát triển của tằm. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa năng suất và chất lượng kén tằm, đồng thời giảm thiểu lãng phí thức ăn.
