Luận văn thạc sĩ: Tác động của phát triển đô thị đến đất nông nghiệp và đời sống người dân tại phường Phùng Chí Kiên, Bắc Kạn

• Tác giả: Nguyễn Thị Kiều
• Người hướng dẫn: GS. TS. Nguyễn Thế Đặng
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Địa chính môi trường
• Đề tài: Ảnh hưởng của sự phát triển đô thị đến sử dụng đất nông nghiệp và đời sống người dân tại Phường Phùng Chí Kiên, Thành Phố Bắc Kạn, Tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2010 – 2015
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
• 1.1.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.1.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.1.3. Ý nghĩa của đề tài
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 2.1.1. Cơ sở pháp lý
• 2.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn
• 2.2.1. Đô thị
• 2.2.2. Đô thị hóa
• 2.2.3. Thực tiễn đô thị hóa
• 2.2.4. Tình hình đô thị hóa trên thế giới
• 2.2.5. Đô thị hóa ở một số nước phát triển trên Thế giới
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Đối tượng nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu
• 3.3. Địa điểm và thời gian tiến hành
• 3.4. Nội dung nghiên cứu
• 3.5. Phương pháp nghiên cứu
• 3.5.1. Phương pháp điều tra thu thập tài liệu, số liệu
• 3.5.2. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu
• 3.5.3. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội
• 4.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 4.2. Tình hình sử dụng đất và quản lý đất đai của phường Phùng Chí Kiên
• 4.2.1. Tình hình sử dụng đất của phường Phùng Chí Kiên
• 4.2.2. Thực trạng tình hình quản lý đất đai tại phường Phùng Chí Kiên
• 4.3. Đánh giá ảnh hưởng của sự phát triển đô thị tới công tác quản lí đất đai trên địa bàn phường Phùng Chí Kiên, thành phố Bắc Kan, tỉnh Bắc Kan
• 4.3.1. Đánh giá ảnh hưởng của sự phát triển đô thị tới quản lí đất đai tại phướng Phùng Chí Kiên
• 4.3.2. Đánh giá ảnh hưởng của sự phát triển đô thị tới biến động sử dụng đất và tình hình sử dụng đất nông nghiệp
• 4.4. Đánh giá ảnh hưởng của sự phát triển đô thị tới đời sống của người dân trên địa bàn Phường Phùng Chí Kiên, Thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn
• 4.4.1. Ảnh hưởng của sự phát triển đô thị đến thu nhập và việc làm của người dân
• 4.4.2. Ảnh hưởng của sự phát triển đô thị đến đời sống xã hội của người dân
• 4.4.3. Đánh giá sự ảnh hưởng của đô thị hóa tới đời sống kinh tế – xã hội của các hộ thông qua các câu hỏi định tính
• 4.4.4. Đánh giá chung tác động của đô thị hóa tới sản xuất nông nghiệp và đời sống của hộ nông dân mất đất nông nghiệp trên địa bàn phường Phùng Chí Kiên
• 4.5. Một số giải pháp nâng cao đời sống kinh tế hộ, tăng cường vai trò quản lý nhà nước trong quá trình đô thị hóa tại phường Phùng Chí Kiên
• 4.5.1. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao đời sống kinh tế hộ nông dân bị mất đất nông nghiệp trong khu vực đô thị hóa
• 4.5.2. Một số giải pháp cơ bản nhằm tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước đối với đất đai trong quá trình đô thị hóa ở phường Phùng Chí Kiên
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Phát triển đô thị và biến đổi môi trường

Phát triển đô thị tại Phùng Chí Kiên, Bắc Kạn đã dẫn đến những thay đổi đáng kể trong môi trường tự nhiên. Quá trình đô thị hóa làm gia tăng diện tích đất xây dựng, đồng thời thu hẹp diện tích đất nông nghiệp. Sự chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đô thị đã gây ra những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, bao gồm ô nhiễm không khí, nguồn nước và suy thoái đất. Quy hoạch đô thị chưa đồng bộ cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng quá tải hạ tầng và thiếu không gian xanh. Những biến đổi này đặt ra thách thức lớn cho công tác bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

1.1. Tác động đến đất nông nghiệp

Đất nông nghiệp tại Phùng Chí Kiên đã giảm đáng kể do quá trình chuyển đổi đất đai phục vụ phát triển đô thị. Theo số liệu từ năm 2010 đến 2015, diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi chiếm tỷ lệ lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế nông nghiệp và sinh kế của người dân. Sự mất mát này không chỉ làm giảm nguồn lương thực mà còn gây ra những hệ lụy xã hội như thất nghiệp và di cư. Việc thiếu các chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho nông dân càng làm trầm trọng thêm vấn đề.

1.2. Ô nhiễm môi trường

Quá trình đô thị hóa đã làm gia tăng các nguồn ô nhiễm, đặc biệt là từ hoạt động xây dựng và giao thông. Biến đổi môi trường tại Phùng Chí Kiên thể hiện rõ qua sự suy giảm chất lượng không khí và nguồn nước. Các khu vực đô thị mới thường thiếu hệ thống xử lý nước thải hiệu quả, dẫn đến tình trạng ô nhiễm nguồn nước mặt và ngầm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng mà còn đe dọa đến sự phát triển bền vững của khu vực.

II. Ảnh hưởng đến đời sống dân cư

Phát triển đô thị tại Phùng Chí Kiên đã tác động sâu sắc đến đời sống dân cư. Sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng đất đã làm biến đổi sinh kế của người dân, đặc biệt là những hộ gia đình phụ thuộc vào đất nông nghiệp. Mặc dù quá trình đô thị hóa mang lại cơ hội việc làm mới trong các lĩnh vực dịch vụ và công nghiệp, nhưng không phải tất cả người dân đều có khả năng thích ứng. Sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng gia tăng, dẫn đến những bất ổn xã hội. Cộng đồng dân cư cần được hỗ trợ để thích nghi với những thay đổi này.

2.1. Thu nhập và việc làm

Quá trình đô thị hóa đã làm thay đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp tại Phùng Chí Kiên. Nhiều hộ gia đình mất đất nông nghiệp phải chuyển sang các ngành nghề khác, nhưng không phải ai cũng tìm được việc làm ổn định. Thu nhập bình quân của người dân có sự chênh lệch lớn giữa các nhóm dân cư. Những hộ gia đình không có kỹ năng làm việc trong lĩnh vực phi nông nghiệp thường rơi vào tình trạng khó khăn. Điều này đòi hỏi các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và tạo việc làm từ chính quyền địa phương.

2.2. Đời sống xã hội

Đô thị hóa đã làm thay đổi cấu trúc xã hội tại Phùng Chí Kiên. Sự gia tăng dân số đô thị kéo theo nhu cầu về nhà ở, giáo dục và y tế. Tuy nhiên, hạ tầng xã hội chưa đáp ứng kịp với tốc độ phát triển, dẫn đến tình trạng quá tải. Khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn, gây ra những bất ổn xã hội như tệ nạn và khiếu kiện. Cộng đồng dân cư cần được quan tâm hơn trong việc xây dựng các chính sách phát triển bền vững, đảm bảo công bằng xã hội.

III. Giải pháp và kiến nghị

Để giảm thiểu những tác động tiêu cực của phát triển đô thị đến đất nông nghiệp và đời sống dân cư, cần có những giải pháp đồng bộ. Quy hoạch đô thị cần được thực hiện một cách khoa học, đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Các chính sách hỗ trợ người dân bị mất đất nông nghiệp cần được triển khai hiệu quả, bao gồm đào tạo nghề và tạo việc làm. Phát triển cộng đồng cũng cần được chú trọng để đảm bảo sự ổn định xã hội.

3.1. Quản lý đất đai

Cần tăng cường công tác quản lý đất đai để hạn chế tình trạng chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép. Chính sách đô thị cần được điều chỉnh để đảm bảo sử dụng đất hiệu quả và bền vững. Việc quy hoạch cần tính đến yếu tố môi trường và sinh kế của người dân. Các khu vực đất nông nghiệp cần được bảo vệ và phát triển theo hướng hiện đại hóa, nâng cao giá trị kinh tế.

3.2. Phát triển bền vững

Phát triển bền vững cần được đặt lên hàng đầu trong quá trình đô thị hóa. Các dự án phát triển cần đảm bảo cân bằng giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Bảo vệ môi trường cần được coi trọng thông qua việc xây dựng hệ thống xử lý chất thải và tăng cường không gian xanh. Cộng đồng dân cư cần được tham gia vào quá trình quy hoạch và phát triển để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả.